Στις δύσκολες μέρες που περνάμε στην πατρίδα μας εξ αιτίας και των δικών μας λαθών να επιλέξουμε αυτής της κάκιστης ποιότητας πολιτικό προσωπικό και κυβερνήσεις τις τελευταίες δεκαετίες, όλοι συμφωνούν ότι ο τουρισμός είναι για την Ελλάδα μία αδιαμφισβήτητη πλουτοπαραγωγική πηγή στην οποία αξίζει να στηριχθούμε και να την προωθήσουμε.

Ο τουρισμός, όμως, είναι ένα ευρύτατο φάσμα δραστηριοτήτων πέρα από την υποδοχή τουριστών για λόγους αναψυχής τους θερινούς μήνες (incoming Business). Πέρα από το αντικείμενο αυτό που περιλαμβάνει «ήλιο και θάλασσα» και μας εκθέτει στον σκληρό διεθνή ανταγωνισμό, χωρίς να το απορρίπτουμε, ακολουθεί μία σειρά από θεματικά αντικείμενα όπου λιγότερο ή περισσότερο μπορούμε στην πατρίδα μας να εστιαστούμε επιδιώκοντας την διαφοροποίηση (Diversification) δηλαδή να μετακινηθούμε σε χώρους που δεν μας πιέζουν από τον σκληρό ανταγωνισμό άλλων χωρών της Μεσογείου, στηριζόμενοι στην μοναδικότητα της φυσικής κληρονομιάς μας ( τα πολλά νησιά, τις μοναδικές σε ομορφιά παραλίες), αλλά και στην πολιτιστική μας κληρονομιά (οι ισχυροί συμβολισμοί των μνημείων που παραπέμπουν στον ασύγκριτο πολιτισμό των προγόνων μας) με μία σειρά από άλλα =θεματικά, όπως τα λέμε- αντικείμενα τουρισμού (θαλάσσιος τουρισμός, θρησκευτικός τουρισμός, πολυήμεροι γύροι roundtrips, academic tours, συνεδριακός τουρισμός κλπ.

Μία από τις λεγόμενες εναλλακτικές μορφές τουρισμού είναι και ο λεγόμενος τουρισμός υγείας. Στην τουριστική βιομηχανία έχουν επικρατήσει άλλοι όροι που σηματοδοτούν όχι μόνον το μαρκετίστικο περιτύλιγμα που αλλάζει δραματικά σε σχέση με παραδοσιακές προσεγγίσεις, αλλά περιλαμβάνει και ουσιαστική διαφοροποίηση στον πυρήνα του προϊόντος.

Εδώ κεντρικό ρόλο παίζουν οι ιαματικές πηγές. Αφορμή για το σημείωμά μας αυτό παίρνουμε από ανακοίνωση του νέου διευρυμένου δήμου μας Λαμιέων, όπου διατυπώνεται μία διαμαρτυρία για την κωλυσιεργία κάποιου ιθύνοντος της ΕΤΑ(=Εταιρεία Τουριστικών Ακινήτων) να συνδράμει στην αξιοποίηση των υπόψη πόρων του Δήμου μας:

Καταγγέλλουμε, την αδικαιολόγητη καθυστέρηση της έναρξης της λειτουργίας των Ιαματικών Πηγών των Λουτρών Υπάτης και των Θερμοπυλών που είναι βασική πηγή εισοδήματος για την τοπική αγορά και της στερεί κάθε δυνατότητα αναζωογόνησης και ανάπτυξης.

Ασφαλώς και δεν μας εκπλήσσει η αδιαφορία των υπευθύνων της ΕΤΑ. Αυτό είναι γνωστό σε όλους τους Έλληνες που βιώνουν τις συνέπειες της σάπιας κρατικής δομής και διοίκησης. Αλλού ήθελα να επικεντρώσουμε το ενδιαφέρον μας:. Δίνουμε μόνον μερικές φράσεις για να μην μακρηγορούμε:

Οι πόροι

Η χώρα μας και ιδίως η Στερεά Ελλάδα είναι προικισμένη με πολλές και σημαντικές ιαματικές πηγές. Πέρα από τις Θερμοπύλες και την Υπάτη στην οποία αναφέρεται ο Δήμαρχός μας, έχουμε επίσης στην δικαιοδοσία του Δήμου μας τις πηγές στα Ψωρονέρια, που είναι γνωστές για σπάνια όσον και ευεργετικά αποτελέσματα σε δερματικά νοσήματα ή απλώς για την περιποίηση της επιδερμίδας. Πολλοί κάτοικοι της περιοχής μας και αρκετοί Σκαμνιώτες επισκέπτονται συχνά και παίρνουν το ευεργετικό για την επιδερμίδα μπάνιο τους στην όμορφη υπαίθρια πισίνα στα Ψωρονέρια. Με έκπληξη είδαν οι συντοπίτες μας στα δύσκολα χρόνια της κατοχής, τους πιο ενημερωμένους (!) Γερμανούς να σπεύδουν να κάνουν το μπάνιο τους στης πηγές αυτές. Πέρα όμως από τις πηγές του Δήμου μας και μόνον στη δική μας Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας έχουμε να αναφέρουμε την Αιδηψό, τα Καμένα Βούρλα, τις πηγές Κονιαβίτη, το Πλατύστομο.

Η σύγχρονη προσέγγιση

Παλαιότερα θυμάμαι μικρό παιδί στο Σκαμνό, ο γιατρός Φάρας από το Παλαιοχώρι συνέστεινε στον μακαρίτη τον πατέρα μου που υπέφερε από ρευματισμούς:

-Νικόλα σου χρειάζονται μπάνια στα Θερμοπύλια!

Και πράγματι τα ιαματικά μπάνια ήταν –αν δεν είναι και σήμερα πολύ πιθανόν- αντικείμενο συνταγογράφησης από τους γιατρούς και τους ασφαλιστικούς οργανισμούς.

Πέρα, όμως, από αυτό και την κοινωνική του διάσταση την οποία ασπαζόμαστε, ο Δήμαρχος μιλάει στο υπόμνημά του προς την ΕΤΑ και για την ανάπτυξη της περιοχής. Από το σχετικό δελτίο τύπου δεν βλέπω σε τι ακριβώς αναφέρεται, αλλά θεωρώ σκόπιμο να μεταφέρω μερικές σκέψεις με πρότυπα από άλλες χώρες όπου αυτό το αντικείμενο το ανέπτυξαν σε κορυφαία πλουτοπαραγωγική δραστηριότητα (Ουγγαρία, Τσεχία –Carlovi Vari-) κλπ.

Πέρα από τις θεραπευτικές ιδιότητες των υπόψη πηγών προβάλλεται και αναδεικνύεται και η ευμενής επίδραση στην ομορφιά και την ευζωία (fitness, wellness) προσελκύοντας έτσι και σχετικά νεαρότερες ηλικίες από τα 40 και πάνω, ας πούμε. Οι υποδομές σε ξενοδοχειακό επίπεδο ανεβαίνουν δραστικά σε μονάδες 4 και 5 αστέρων, ενώ στο προσωπικό εντάσσεται και εξειδικευμένο δυναμικό με γιατρούς και νοσηλευτές ή φυσικοθεραπευτές που δίνουν συμβουλές στους πελάτες. Πολλές από αυτές τις μονάδες επεκτείνουν τη δραστηριότητά τους και σε αντικείμενα αποθεραπείας, όπως για πάσχοντες σε μετεγχειρητικό στάδιο, για τραυματίες κοκ.

Μία τέτοια προσέγγιση αποβλέπει στην προσέλκυση πελατών από το εξωτερικό. Εδώ και κάμποσα χρόνια; όταν έγινε στο Κάστρο της Λαμίας το 1ο διεθνές Συνέδριο Ρουμελιωτών, ήμουν ένας από τους εισηγητές και στην ομιλία μου αναφέρθηκα στην «ήπια τουριστική ανάπτυξη της Ρούμελης». Ήταν η μοναδική με τέτοιο αντικείμενο από τις 132 παρουσιάσεις. Κάποιοι συμπατριώτες μας σύνεδροι από τις ΗΠΑ και τον Καναδά μου επεσήμαναν στο διάλειμμα την έλλειψη αεροδρομίου στην περιοχή μας. Οι τουρίστες απεχθάνονται τις μεγάλες χερσαίες μετακινήσεις. Η επισήμανση μας είχε απασχολήσει. Η Ελλάδα, λόγω γεωγραφίας –κυρίως λόγω του νησιωτικού συμπλέγματος- έχει να αντιμετωπίσει και να συντηρήσει πολλές δεκάδες αεροδρόμια –κάπου σαράντα πολιτικά- και για τις σκέψεις μας αυτές θα μπορούσε μόνον προς ώρας να χρησιμοποιηθεί το αεροδρόμιο της Αγχιάλου.

Το ενδιαφέρον του αγαπητού μας Δημάρχου είναι καθ’ όλα αξιέπαινο. Το σημείο στο οποία θα ήθελα να σταθώ είναι ότι τέτοιες πρωτοβουλίες που προσπάθησα εν συντομία να σκιτσάρω, απαιτούν σημαντικές επενδύσεις και οι ΟΤΑ δεν έδειξαν ότι διαθέτουν ανάλογους πόρους. Απλά και μόνον περιορίζονται σε μία πρωτόγονη «εκμετάλλευση» και την διεκδίκηση κάποιων ασήμαντων πόρων, ενώ οι δυνατότητες θα μπορούσε να είναι τεράστιες. Πολλοί Δήμοι και λουτροπόλεις έχουν συστήσει ένα δικός τους συνδικαλιστικό φορέα για την διεκδίκηση δικαιωμάτων και πόρων. Τούτο είναι αναμφιβόλως θεμιτό, αφού πρωτίστως έχουμε να αναγνωρίσουμε ότι το συγκεκριμένο δώρο της φύσης έλαχε στην περιοχή του υπόψη δήμου. Η δική μου, όμως, παρατήρηση είναι ότι κατά κανόνα τίποτα το αξιόλογο για τον δήμο τους δεν έχουν επιτύχει. Ένα σενάριο καλύτερο θα ήταν η συμμετοχή τους σε σοβαρά επενδυτικά σχήματα χωρίς την ευθύνη Management τομέας στον οποίο ελάχιστοι δήμοι τα κατάφεραν. Οι πόροι από μία τέτοια πρωτοβουλία θα είναι πολύ μεγάλοι, τόσον σε άμεση απόδοση, όσον και σε έμμεσο όφελος από το ζωντάνεμα της περιοχής και την κίνηση της τοπικής αγοράς.
ΦτΣ 117