FtS109
Στην περιπέτεια της χώρας μας που μας έσπρωξαν μοιραίοι πολιτικοί. άλλοι με περισσότερη και άλλοι με λιγότερη ευθύνη, όλο και πιο συχνά ακούγεται το όνομα και ο ρόλος και η πιθανολογούμενη παρέμβασή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (=ΔΝΤ) στην χώρα μας για να μας σώσει με τη λήψη σκληρών μέτρων -που αδυνατούν να λάβουν οι πολιτικοί- από μία συμφορά που έρχεται κατά πάνω μας σαν διογκούμενη χιονοστιβάδα.
Από συζητήσεις με φίλους ανακύπτει η ανάγκη να δώσουμε μερικές απλές πληροφορίες για τους φίλους αναγνώστες της ΦτΣ για τον υπόψη οργανισμό που δεν είναι τίποτ’ άλλο παρά ένας εξειδικευμένος μηχανισμός του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (=ΟΗΕ), συγγενής προς την Διεθνή Τράπεζα που εδρεύει στην Ουάσιγκτον.
Η ίδρυσή του ανάγεται στο έτος 1944 και ξεκίνησε κατ’ ουσίαν να λειτουργεί τον Μάρτιο του 1947. Το πνεύμα και η φιλοσοφία του είναι απότοκα της διάσκεψης του Bretton Woods μετά τον όλεθρο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου πάρθηκαν αποφάσεις για την ανοικοδόμηση του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος.
Το ΔΝΤ έχει στις υπευθυνότητές και την αποστολή του την προώθηση της διεθνούς συνεργασίας σε νομισματικά θέματα και την σχετική άσκηση πολιτικής, την επέκταση του παγκόσμιου εμπορίου, την σταθεροποίηση των συναλλαγματικών ισοτιμιών, την παροχή πιστώσεων, ακόμη και την προσφορά τεχνικής βοήθειας σε χώρες που την έχουν ανάγκη. Ήδη τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές κλιμάκιο του ΔΝΤ βρίσκεται στη χώρα μας για την παροχή τεχνικής βοήθειας.
Η συγκρότηση του ΔΝΤ στηρίζεται σε 186 χώρες –μέλη που έχουν δικαίωμα ψήφου ανάλογα προς το ποσοστό συμμετοχής των στα κεφάλαια του οργανισμού. Οι αποφάσεις παίρνονται με αυξημένη πλειοψηφία 85%. Χώρες με σχετικά μεγαλύτερα μερίδια ψήφου σύμφωνα με στοιχεία του ταμείου (2007) είναι οι ΗΠΑ (16,77%), Ιαπωνία (6,02%), Γερμανία (5,88%), Γαλλία (4,865), Μ. Βρετανία (4,86%), Κίνα (3,66%).
Στο ταμείο απασχολούνται 2.700 άτομα και η ηγεσία του ασκείται από τον διευθύνοντα σύμβουλο (σήμερα είναι ο Γάλλος, πρώην υπουργός οικονομικών D. Strauss-Kahn) και ο δεύτερος στην ιεραρχία, First Deputy Managing Director, είναι ο πρώτος αντικαταστάτης του διευθύνοντος συμβούλου (σήμερα ο Αμερικανός John Lipsky). Σύμφωνα με μία άτυπη συμφωνία ο πρώτος οφείλει να είναι Ευρωπαίος και ο δεύτερος Αμερικανός. Ό δεύτερος ηγέτης έχει δικαίωμα veto η αποφάσεων και αυτό έχει οδηγήσει σε μία πραγματικότητα που στρέφει τους ενδιαφερόμενους, που βρίσκονται σε κατάσταση ένδειας, όπως η χώρα μας, να στρέφονται κατ’ αρχήν στις ΗΠΑ για να εξασφαλίσουν την συναίνεση και στήριξή των. Η πορεία όμως αυτή, συνδέεται με ανταλλάγματα και σε τελευταία ανάλυση σε ανάμειξη άλλων χωρών, κυρίων των ΗΠΑ, σε καίριες εσωτερικές υποθέσεις των πτωχευμένων χωρών, δηλαδή σε δραστική μείωση της εθνικής κυριαρχίας.
Ένα κράτος – μέλος του ΔΝΤ, όπως και η Ελλάδα, έχει τη δυνατότητα όταν αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες να ζητήσει τη βοήθεια του ταμείου. Η βοήθεια δίνεται πάντοτε κάτω από προϋποθέσεις. Τέτοιες συνήθως είναι η αξίωση για μείωση των κρατικών δαπανών και η προώθηση διαρθρωτικών αλλαγών, όπως είναι η απελευθέρωση κλειστών αγορών, η ιδιωτικοποίηση δημόσιων επιχειρήσεων, ακόμη και κοινωφελών κερδοφόρων – μονοπωλιακών, η απόλυση ομάδων εργαζομένων και όλα αυτά κάτω από όρους χρηστής διακυβέρνησης (Good Governance), δηλαδή ως πρώτιστος όρος τίθεται η καταπολέμηση της διαφθοράς, ο περιορισμός της διαπλοκής. Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι εδώ περιλαμβάνονται θετικά μέτρα που δεν φαίνεται ότι μπορούν να τα λάβουν οι πολιτικοί μας, αλλά διαγράφεται και ο κίνδυνος για καταβαράθρωση των κοινωνικών δικαιωμάτων και παροχών που σε τελευταία ανάλυση πλήττουν τα χαμηλά στρώματα της κοινωνίας
Το ύψος του δανείου που μπορεί να λάβει μία χώρα συναρτάται προς το ύψος των εισφορών της στο ΔΝΤ.