20130611

Δύο διακεκριμένοι τουρκολόγοι αναλύουν τις εξελίξεις στη γείτονα

Όλα ξεκίνησαν από μια χούφτα διαδηλωτές. Αφορμή, η διάθεση της κυβέρνησης να μετατρέψει ένα κομμάτι δημόσιου χώρου πρασίνου για την ανέγερση τζαμιού στην πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης. Στην πορεία, όμως, η λαϊκή εξέγερση μεταμορφώθηκε σε πολιτική, θρησκευτική και κοινωνική εξέγερση. Η λαϊκή κινητοποίηση βρέθηκε απέναντι στην πολιτική του Τούρκου πρωθυπουργού, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ενώ συνοδεύτηκε από υπερβολικά βίαιη καταστολή των επεισοδίων από την αστυνομία.

“Ο Ερντογάν έφτασε στο σημείο να θεωρεί τον εαυτό του Μεσσία”

“Όλες οι εξεγέρσεις, ανοίξεις, αυτές που έχουν γίνει τον τελευταίο καιρό, όχι μόνο στη Βόρεια Αφρική, αλλά και σε Ουκρανία, Αφρική κλπ., είναι κατευθυνόμενες από της ΗΠΑ”, επισημαίνει χαρακτηριστικά, ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οτάβα, διεθνολόγος και γεωπολιτικός, Δημήτρης Κιτσίκης.Όπως εξηγεί, για να μπορέσουν να επιφέρουν αποτέλεσμα αυτές οι προσπάθειες, πρέπει να υπάρχει δυσαρέσκεια στον πληθυσμό, την οποία θα εκμεταλλευθούν.

“Ο Ερντογάν έφτασε στο σημείο να θεωρεί τον εαυτό του Μεσσία, είναι αλαζών και το πήρε πάνω του.

“Αρχικά, βρισκόταν στο πλευρό του το ισλαμικό κίνημα του Φετουλάχ Γκιουλέν – σας θυμίζω ότι στην Τουρκία, τα μέσα ενημέρωσης είναι τα περισσότερα στα χέρια του Φετουλάχ Γκιουλέν -, τα οποία μέχρι πρότινος υποστήριζαν τον Ερντογάν. Ξαφνικά, τα βλέπουμε να διακόπτουν τη σχέση τους με τον Τούρκο πρωθυπουργό, ενώ βλέπουμε μία επανάληψη της πλατείας Ταχρίρ. Αυτή τη φορά, όμως, τη θέση του Μουμπάρακ την παίρνει ο Ερντογάν”, συμπληρώνει ο κύριος Κιτσίκης.

Ο έγκριτος τουρκολόγος επισημαίνει ότι ο Ερντογάν ήταν ένας από τους καλύτερους φίλους των Ηνωμένων Πολιτειών.

 

“Φίλοι τους ήταν επίσης ο Μουμπάρακ, ο Καντάφι, ο Σαντάμ. Είναι πάγια τακτική να χτυπάνε τους φίλους τους. Κάποια στιγμή χάνουν την εμπιστοσύνη τους σε αυτούς και τους πετάνε”, συμπληρώνει.
Αναλύοντας τους λόγους, για τους οποίους γίνεται προσπάθεια να απομακρυνθεί ο Ερντογάν, εξηγεί ότι υπάρχει μεγάλη δυσαρέσκεια, γιατί ο Τούρκος πρωθυπουργός χτύπησε το στρατιωτικό κατεστημένο, τους κεμαλικούς, οι οποίοι απεχθάνονται το Ισλάμ. “Μην ξεχνάτε ότι, αυτή τη στιγμή, στη φυλακή βρίσκονται χιλιάδες άνθρωποι του στρατιωτικού καθεστώτος, που βρέθηκαν εκεί επί Ερντογάν. Έτσι, η κεφαλή του στρατιωτικού κατεστημένου αποκτά περιθώρια αντίδρασης με την υποστήριξη των Αμερικανών”.

“Στόχος των Αμερικανών να διαμελίσουν τα ισχυρά κράτη για να κυβερνούν”

“Θέλουν να ρίξουν τον Ερντογάν, γιατί το πήρε πολύ επάνω του. Τα χάλασε με το Ισραήλ. Τα ξανάφτιαξε με το Ισραήλ. Μετά, ήρθε η Συρία, όπου δρουν οι μισθοφόροι – εγκληματίες, ελεύθεροι αντάρτες, οι οποίοι βρίσκονταν – ορισμένοι στη Λιβύη – και μεταφέρθηκαν στη Συρία. Επίσης, ο Ερντογάν ήταν εκείνος, που βοήθησε στη διάλυση της Συρίας, υποσχέθηκε ότι θα βοηθήσει τους Αμερικανούς μετά την εμπλοκή της Ρωσίας, κάτι που τελικά δεν έκανε. Πήρε τα όπλα και δεν βοήθησε σε τίποτα. Άλλωστε, ο Τούρκος ηγέτης θέλει να πάρει τον έλεγχο στη Συρία, αλλά δεν θέλει να το κάνει υπό τη διεύθυνση των Αμερικανών, θεωρώντας ότι είναι επιτυχημένος και έχει τη δύναμη να τα κάνει όλα μόνος του. Έτσι, η Αμερική θέλει να τον αντικαταστήσει για να συνεχίσει την ίδια πολιτική, διαμελίζοντας όλα τα ισχυρά κράτη, για να επέλθει χάος και να μπορούν να κυβερνούν”, συνεχίζει ο κύριος Κιτσίκης.

“Στο στόχαστρο των Αμερικανών και η Ελλάδα”

Προειδοποιεί δε, ότι θα έχουμε ανάλογες εξελίξεις και στην Ελλάδα, γιατί “μας έχουν στο μάτι και εμάς, σε μια προσπάθεια κατάρριψης του ευρώ, με την Ελλάδα να λειτουργεί ως ο πιο αδύναμος κρίκος”, γι’ αυτό και – όπως λέει – η αρχή έγινε από εδώ.

“Αυτό, το οποίο δεν έχουμε καταλάβει οι Έλληνες, είναι ότι βρισκόμαστε στη μέση ενός πλανητικού πολέμου, κάτι παραπάνω από παγκόσμιο. Ο πλανητικός πόλεμοςξεκίνησε με σχέδιο της Αμερικής. Οι ΗΠΑ έχουν στο πρόγραμμά τους φακέλους με διάφορες επιχειρήσεις σε βάθος 30 ετών, όπως έκανε και ο Χίτλερ”.

Ξεκίνησε, όπως λέει ο κύριος Κιτσίκης, στις 14 Μαρτίου του 1999 και θα τελειώσει με την αναμέτρηση Κίνας – ΗΠΑ μετά από 30 χρόνια. Την αρχή έκανε η Γιουγκοσλαβία, ήρθε ο φάκελος Ιράν, Τυνησία, Λιβύη, Συρία, Τουρκία.

“Στη Συρία επενέβησαν οι Ρώσοι, μπλοκάροντας τους Αμερικάνους, και δεν τους επιτρέπουν να βγάλουν το φάκελο Ιράν και Πακιστάν, ώσπου να φτάσουν στην Κίνα και να γίνει η τελική μεγάλη αναμέτρηση. Οι Αμερικάνοι πρέπει να βγάλουν λοιπόν τον Ερντογάν από τη μέση και να βάλουν δικούς τους ανθρώπους για να ξεφύγουν από το αδιέξοδο της Συρίας, καθώς η Τουρκία δεν βοηθάει αυτή τη στιγμή στην εκπλήρωση του σχεδίου”.

Ο κύριος Κιτσίκης προειδοποιεί ότι δεν θα πρέπει να απορήσουμε αν – στη μετά Ερντογάν εποχή – έρθει ο Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος θα ήθελε να γίνει ο νέος Χομεϊνί, αιτιολογώντας το διαζύγιο Γκιουλέν – Ερντογάν.

Όπως χαρακτηριστικά περιγράφει την κατάσταση στη γείτονα από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Τμήματος Τουρκικών και Ασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιάννης Μάζης, μετά την Αραβική Άνοιξη ακολουθεί η Τουρκική Άνοιξη, κάτι που ο ίδιος – όπως λέει – το είχε προβλέψει ένα χρόνο νωρίτερα.

“Είναι μία διαλεκτική διαδικασία, η οποία ξεκίνησε από τότε, που στην εξουσία ανήλθε η τριανδρία Νταβούτογλου, Γκιούλ, Ερντογάν. H τουρκική πολιτική είχε στο επίκεντρο το απολυταρχικό μετακεμαλιστικό καθεστώς, με αντίθετο άκρο τον νεοκεμαλισμό Νταβούτογλου”.

Ο λαϊκός ξεσηκωμός στην Τουρκία, όπως την ερμηνεύει ο κύριος Μάζης, αναμένεται να ωφελήσει τη δημοκρατία στην Τουρκία.

“Θα φύγουν τα δύο άκρα, ο σκληρός μετακεμαλισμός και ο αναδυόμενος νεοοθωμανισμός, και θα προκύψει μία δημοκρατία πλησιέστερη στον δυτικό τύπο, όπου θα έχει φωνή τόσο η αριστερά, όσο και ο αστικοδημοκρατικός χώρος. Η Τουρκία θα γίνει τότε μία πραγματική φίλη και σύμμαχος της Ελλάδας, με νέο πρόσωπο. Μία Τουρκία, που μέχρι σήμερα ήταν αποκλεισμένη σε υπερεθνικιστικά κλισέ”, σημειώνει ο κύριος Μάζης. “Η Τουρκία, σε αυτή τη νεο-οθωμανική της προσπάθεια, θα βρει αντίθετους τη Σαουδική Αραβία και το Ιράν”.
Ο διακεκριμένος καθηγητής επισημαίνει ότι η πρώτη είναι η κάτοχος των ιερών τόπων του Ισλάμ – Μέκκα κλπ – και έχει πετρελαιοπηγές, επηρεάζοντας τα διεθνή κέντρα. Το Ιράν, από την άλλη πλευρά, έχει τη σιϊτική σχολή και διεκδικεί για λογαριασμό του ισχυρή θέση στην πετρελαιοπαραγωγή και παράλληλα την ηγεμονία στον ισλαμικό κόσμο.

“Αυτά δεν τα έλαβαν υπόψιν οι Τούρκοι. Δημιούργησαν ένταση με το Ισραήλ, η οποία αρχικά λειτούργησε υπέρ τους, στην συνέχεια όμως, δεν έπεισε κανέναν”.

“Η κρίση οφείλεται στις προκλήσεις Ερντογάν”

Όπως εξηγεί ο κύριος Μάζης, η κρίση οφείλεται στις προκλήσεις του Ερντογάν.

“Επιβεβαιώνει την επίσκεψή του στη Γάζα, τη στιγμή που το Ισραήλ του δίνει το δικαίωμα εσωτερικής προπαγάνδας με μία εσωτερική συγνώμη. Έτσι, η Τουρκία δημιουργεί σε κάθε ευκαιρία προβλήματα στο Ισραήλ, κάτι που δεν ευχαριστεί το Τελ Αβίβ. Επίσης, ο Τούρκος πρωθυπουργός ονόμασε μεθύστακα τον Κεμάλ Ατατούρκ. Αυτές οι προσβολές, όμως, δεν περνούν έτσι. Κατόπιν ονομάζει τη νέα γέφυρα, που χτίζεται στο Βόσπορο, “Σελίμ”. Τον Σελίμ οι Άραβες τον θεωρούν αιτία καταστροφής του χαλιφάτου, ενώ κατηγορείται πως έκανε μεγάλες σφαγές εναντίον των Αλεβιτών και Σιιτών Μουσουλμάνων. Σαν να μην έφτανε μόνο αυτό, μάλιστα, στην τελετή εγκαινίων καλείται ο μουφτής. Όλα αυτά ενοχλούν το μετακεμαλικό σύστημα στην Τουρκία και τον κοσμικό χώρο. Ένας κοσμικός χώρος, ο οποίος δεν είναι ομοιογενής. Αριστεροί, φοιτητές, Κούρδοι, ακροδεξιοί συμμετέχουν στο λαϊκό ξεσηκωμό που βρίσκεται σε εξέλιξη”.

Υποστηρίζει μάλιστα ότι όλοι μεταξύ τους έχουν ένα κοινό σημείο: δεν είναι Μουσουλμάνοι και δεν θέλουν τη Σαρία – ο ισλαμικός θρησκευτικός κώδικας διαβίωσης – στην Τουρκία.

“Η κραταιά Τουρκία ήταν ένας γίγαντας με πήλινα πόδια”

Όπως χαρακτηριστικά λέει ο κύριος Μάζης, ο πρωθυπουργός Εντογάν δέχτηκε ένα πολύ ισχυρό πλήγμα και δεν θα είναι ποτέ αυτός που ήταν. “Ξεχνάμε την κραταιά Τουρκία του Ερντογάν, η οποία ήταν στην πραγματικότητα ένας γίγαντας με πήλινα πόδια”, σημειώνει.

Ο ρόλος των Κούρδων και η νέα Τουρκία

Όλο αυτό το κίνημα εναντίον του καθεστώτος, έρχεται να καταδικάσει – σύμφωνα με τον πρόεδρο του τμήματος Τουρκικών Σπουδών – την πολιτική του ισλαμικού νεο-οθωμανισμού, που συνδέεται με τον αυταρχισμό. “Σε μία περισσότερο δημοκρατική Τουρκία του αύριο, το κουρδικό ζήτημα αποκτάει άλλη διάσταση. Τα 22 εκατομμύρια των Κούρδων και το κουρδικό ζήτημα δεν θα μπορούν στο εξής να μπουν κάτω από το χαλί. Σας θυμίζω ότι υπάρχουν στρατηγικά οφέλη για το Ισραήλ, που δεν έχει χερσαίο στρατηγικό βάθος αυτή τη στιγμή. Έτσι, η δημιουργία μίας ημιαυτόνομης κουρδικής περιφέρειας στην ανατολική και νοτιοανατολική Ανατολία προσφέρει ένα θαυμάσιο στρατηγικό βάθρο στο Ισραήλ. Άλλωστε, οι μόνοι, που βοηθούσαν τους Κούρδους από το 1965, ήταν οι Ισραηλινοί και κατά διαστήματα οι Αμερικανοί”, συμπληρώνει.

“Το Κουρδιστάν, που δημιουργήθηκε στη Νότια Συρία, θα μπορεί να μεταφέρει πετρέλαια και φυσικό αέριο του βορείου Ιράκ απευθείας στη Μεσόγειο. Ο Άσαντ έχει πάρει τις διοικήσεις του εκεί και, αυτή τη στιγμή, υπάρχουν αρκετές πόλεις με κουρδικές διοικήσεις. Αυτή η τροχιά εξυπηρετεί όλες τις αγγλοσαξονικές εταιρείες, που έχουν συμφέροντα εκεί, ενώ οι διαδικασίες αναμορφώνουν το χάρτη της περιοχής”, λέει ο κύριος Μάζης.
Υπενθυμίζει πως το ιρακινό Κουρδιστάν έχει 111 βουλευτές και 19 διαπιστευμένους διπλωμάτες, στρατό δικό του, πανεπιστήμιο στη Σουλεϊμανίγια, σημαία δικιά του, γεγονός που αποδεικνύει τη δύναμή του στην περιοχή, κάτι που επιβεβαιώνει την ήδη εδραιωμένη δύναμή του.

Εν αναμονή, λοιπόν, των εξελίξεων, που διαγράφονται ραγδαίες στη γείτονα, δεν μπορούμε παρά να προβληματιζόμαστε και για δικό μας αύριο, καθώς – είτε με τον ένα, είτε με τον άλλο τρόπο – η Ελλάδα δύσκολα θα παραμείνει ανεπηρέαστη, όπως περιγράφουν οι δύο καθηγητές, αφού το τέλος εποχής Ερντογάν μοιάζει να βρίσκεται προ των πυλών.