FtS97

Ευθυμίου Ι. Αποστολοπούλου
Επιθεωρητή Δασών Στερεάς Ελλάδος

Το νερό είναι ο πολυτιμότερος ανανεώσιμος φυσικός πόρος του πλανήτη μας. Μέσα και κοντά σ’ αυτό αναπτύχθηκε και εξελίχθηκε η ζωή. Οι πρώτες ανθρώπινες κοινωνίες εγκαταστάθηκαν και επέζησαν κοντά στα ρέματα και τις λίμνες. Αργότερα, με δεδομένη την προσφορά και διαθεσιμότητά του, το νερό έγινε ο βασικότερος παράγοντας για την ανάπτυξη των γεωργικών και αστικών περιοχών.

Το νερό χρησιμοποιείται για άρδευση, ύδρευση, βιομηχανική χρήση, παραγωγή ενέργειας, βελτίωση συνθηκών ζωής και αποτελεί συστατικό του σώματος όλων των ζώντων οργανισμών. Δεν χάνεται με τη χρήση του, αλλά μέσα από ένα κύκλωμα επιστρέφει στις πηγές του. Οι ποσότητες του νερού που συμμετέχουν στον αέναο φυσικό κύκλο είναι πολύ περισσότερες από τις απαιτούμενες για τη διαβίωση του ανθρώπου και των άλλων ζώντων οργανισμών.

Οι δυνατότητες εκμετάλλευσης του νερού των κατακρημνισμάτων (βροχές, χιόνια, χαλάζι) είναι πολύ περιορισμένες λόγω της περιοδικότητας των κλιματικών φαινομένων και της απώλειας του νερού στα βαθύτερα στρώματα της γης και τη θάλασσα. Εκμεταλλεύσιμο νερό είναι τελικά μόνο εκείνο που κινείται στην επιφάνεια και τα μικρού βάθους στρώματα της γης και εμφανίζεται με τη μορφή των ποταμών, των ρυακιών και των γήινων αποθεμάτων σε εκμεταλλεύσιμο από τον άνθρωπο βάθος.

Σήμερα είναι παραδεκτό, ότι η έλλειψη νερού είναι ένα σοβαρότατο πρόβλημα που απασχολεί την παγκόσμια κοινότητα και τη χώρα μας ιδιαίτερα. Από πολλούς φορείς τονίζεται η ανάγκη δημιουργίας συνθηκών αειφορικής ανάπτυξης ποτ θα εξασφαλίζουν την επάρκεια και την καταλληλότητα του νερού, τώρα και στο μέλλον, με παράλληλη προστασία των υδάτινων πόρων και του περιβάλλοντος. Πρόσφατα και στην πατρίδα μας προκλήθηκαν συγκρούσεις, προκειμένου να εξασφαλισθεί νερό για άρδευση, οι οποίες σίγουρα στο άμεσο μέλλον θα ενταθούν με σοβαρότατες κοινωνικοπολιτικές και οικονομικές συνέπειες. Αυτό συμβαίνει γιατί πολλά από τα νερά που πέφτουν το χειμώνα χάνονται ανεκμετάλλευτα, παράλληλα γίνεται αλόγιστη χρήση τους, με αποτέλεσμα να ;υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις το καλοκαίρι.

Στη χώρα μας η υδατοσυγκράτηση και η υδατοπαροχή είναι αλληλένδετα συνδεδεμένες με τα δάση της και εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το είδος και τη μορφή της βλάστησης του δάσους.

Η σύνθεση. η πυκνότητα και η διαχειριστική μορφή των δασών, όπως επίσης η φύση, η κλίση και η διαμόρφωση των πετρωμάτων στα οποία εδράζονται αυτά επηρεάζουν την ποσότητα του εκμεταλλεύσιμου νερού.

Η σημασία των δασών και γενικά της δασικής βλάστησης είναι τεράστια ειδικά στις περιπτώσεις εκείνες που οι σφοδρές καταιγίδες προκαλούν τεράστιες πλημμύρες με σοβαρότατες οικονομικές και περιβαλλοντολογικές ζημίες, ακόμη και απώλειες ανθρώπινων ζωών.

Με κατάλληλη χρήση των ορεινών και ημιορεινών εκτάσεων και την ενδεδειγμένη διαχείριση των δασών, οι καταστροφικές πλημμύρες μπορούν να αποφευχθούν ενώ παράλληλα σημαντικές ποσότητες νερού που χάνονται στη θάλασσα να περιορισθούν.

Συμπερασματικά η δασική βλάστηση με το δασικό τάπητα που δημιουργεί και το μεγάλο πορώδες του δασικού εδάφους, εξασφαλίζουν άριστες συνθήκες απορρόφησης ακόμη και των μεγάλων βροχοπτώσεων. Το όλο δασικό σύστημα (βλάστηση και έδαφος) μπορούμε να το φαντασθούμε σαν ένα τεράστιο σφουγγάρι που εύκολα απορροφά το νερό των βροχών για να το αποδώσει αργότερα το καλοκαίρι με τις πηγές, τα ρέματα συνεχούς ροής ή να τροφοδοτήσει τον υπόγειο υδροφορέα.

Τέλος αξίζει να τονισθεί ότι το νερό που προέρχεται από τις ορεινές δασικές λεκάνες απορροής, είναι εξαιρετικής ποιότητας, γεγονός που έχει ιδιαίτερη σημασία εάν λάβουμε υπόψη μας τη γενική τάση αύξησης της ρύπανσης των υδάτινων πόρων. Εξ άλλου αυτές οι ενέργειες εξασφαλίζουν καλύτερη παραγωγή των δασών, άριστες συνθήκες προστασίας του περιβάλλοντος και δημιουργίας καλών συνθηκών διαβίωσης των κατοίκων, καθώς και ανάπτυξη της άγριας πανίδας.

Η κυριαρχία του ανθρώπου στη φύση και η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων πρέπει να υπακούουν πάντοτε στην αρχή του μέτρου γιατί διαφορετικά θα στραφούν εναντίον της ίδιας της ύπαρξής του.

Το νερό και το δάσος είναι δύο πολύτιμοι φίλοι του ανθρώπου.

Ας τους διαχειριστούμε σωστά, με σύνεση και οικονομία, για να συνεχίσουμε να υπάρχουμε. Ας συνειδητοποιήσουμε την αναγκαιότητά τους για να τους παραδώσουμε στις επόμενες γενιές, όπως και οι προηγούμενες μας τους κληροδότησαν. Με ευαισθητοποίηση και αποτελεσματική δράση.

Λαμία, 21.03.2008

***

Προστασία της Νευρόπολης

Μεγάλο πλήγμα δέχεται το δάσος από την ανεξέλεγκτη βοσκή αιγών, αλλά, αν μιλάμε, για τη Νευρόπολη είναι ιδιαίτερα βαρύ το πλήγμα από την πυρκαγιά που ξέσπασε προ ετών με αποτέλεσμα να απογυμνωθεί το βουνό από τα πανέμορφα έλατα μέχρι και πάνω από τη θέση Λούτσα, στη λίμνη του Καλλιδρόμου. Η μέριμνα τώρα εστιάζεται στην ξεχωριστή προστασία της περιοχής αυτής από τη βόσκηση αιγοπροβάτων, μήπως από μόνη της η φύση αποκαταστήσει το πράσινο που πάντως δεν είναι δυνατόν αυτό να συμβεί πριν από τη παρέλευση 50 ετών. Μέχρι τότε το τμήμα αυτό του Καλλιδρόμου θα παραμείνει φαλακρό. Είναι παρήγορο να βλέπει κανείς και μερικούς συντοπίτες μας που νοιάζονται για το περιβάλλον. Για το παραπάνω πρόβλημα λάβαμε το παρακάτω κείμενο από τον Μπράλο:

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Αναγκαστικού Συνεταιρισμού Διαχείρισης του συνιδιόκτητου δάσους της Νευρόπολης, ενημερώνει τα μέλη του, ότι, μετά από σχετικό του έγγραφο προς το Δασαρχείο του Νομού Φθιώτιδος, με το οποίο ζήτησε τη συνέχιση της απαγόρευσης της βοσκής του δάσους της Νευρόπολης, για άλλα δέκα χρόνια, προκειμένου να συνεχιστεί η απρόσκοπτη εγκατάσταση και εξέλιξη της φυσικής αναγέννησης της ελάτης, το Δασαρχείο αποδέχθηκε το αίτημα του Συνεταιρισμού και προέβη εφέτος, στην Ανανέωση των Απαγορευτικών Διατάξεων βοσκής του συγκεκριμένου δάσους για μία δεκαετία ακόμη, ήτοι από 7 Ιουλίου 2007 μέχρι 7 Ιουλίου 2017 για τα μικρά ζώα (πρόβατα) και τα μεγάλα (βοοειδή).

Η βοσκή των αιγών έχει απαγορευτεί επ’ αόριστον σύμφωνα με την υπ’ αριθμόν 13/6336/13.07.2001 Δασική Απογορευτική Διάταξη, όπως αυτή τροποποιήθηκε με τις υπ’ αριθμόν 3/668/04.02.2002 και 18/8845/22.11.2002 Δασικές Απαγορευτικές Διατάξεις του ιδίου Δασαρχείου.

Μπράλος, 12.09.2007
Για το Διοικητικό Συμβούλιο
Ο Πρόεδρος Κωνσταντίνος Τσίτσας / Ο Γενικός Γραμματεύς Αριστείδης Σκούρας