FtS88
Η αντιστασιακή δράσις του Ηλία Τζωΐτη, μαθητού Γυμνασίου Χαλκίδος, εκ Γραβιάς Παρνασσίδος.
1.- Περί της αντιστασιακής δράσεως του ανωτέρω μας πληροφορεί ο Νικόλαος Α. Αντωνακέας εις το βιβλίον του : «Φως εις το σκότος της κατοχής. Εθνική αντίσταση 1941 – 1944, Ηρωϊσμοί – Αυτοθυσίαι – Αθλιότητες – Προδοσίαι», Αθήναι, 1947 – και συγκεκριμένα:
α) Εις την σελίδα 62 του άνω βιβλίου εκθέτει:
«… Παρήλθεν αρκετός χρόνος μέχρις ότου κατωρθωθή μία απ΄ ευθείας επαφή ημών μετά του Συμμαχικού Στρατηγείου της Μ. Ανατολής. Κατά τον μήνα Ιούνιον 1942 κατωρθώθη παρά του Γενικού Επαναστατι-κού Συνδέσμου, η επαφή μετά του εν Ευβοία ευρισκομένου ΄Αγγλου λο-χαγού κ. Τζάκ Πρέστον, μέσω του εκεί συνδέσμου και μέλους της Οργα-νώσεως μαθητού Γυμνασίου Ηλία Τζωΐτη εκ Γραβιάς Παρνασσίδος.
Η επαφή όμως αύτη δυστυχώς διεκόπη μετά δύο μήνας, διότι ο σύνδεσμός μας Ηλία Τζωΐτης, όστις είχε μεριμνήσει δια την εκ Βοιωτίας εις Εύβοιαν μεταφοράν του ΄Αγγλου λοχαγού, προδοθείς συνελήφθη παρά της Ιταλικής Αστυνομίας και ενεκλείσθη εις τας εν Χαλκίδι Ιταλικάς φυλακάς, όπου παρέμεινεν επ΄ αρκετούς μήνας. Κατά το μικρόν όμως εκείνο διάστημα, των δύο μηνών, η δια του λοχαγού τούτου διαβίβασις, προς το Συμμαχικόν Στρατηγείον, πληροφοριών της Οργανώσεως, περί της εν Ελλάδι καταστάσεως, περί των στρατιωτικών δυνάμεων των κατακτητών, και της επισιτιστικής καταστάσεως της Χώρας, υπήρξεν αξιόλογος …». Και
β) Εις την σελίδα 340 του ιδίου βιβλίου εκθέτει:
«ΔΡΑΣΙΣ ΜΙΚΡΟΥ ΜΑΘΗΤΟΥ
Επανερχόμεθα και πάλιν εις την πατριωτικήν δράσιν του μικρού μαθητού, εκ Γραβιάς Παρνασσίδος, Ηλία Τζωΐτη, μεμυημένου εις την ημετέραν Οργάνωσιν, όστις εμνημονεύθη παρ΄ ημών και κατά την πρώτην Περίοδον, δια την εθνικήν δράσιν του.
Ο μικρός μεν το «δέμας» αλλά αξιόλογος αγωνιστής, κατά τον Σεπτέμβριον μήνα του έτους 1943, ανετίναξε τα πυρομαχικά της εν Χαλκίδι Ιταλικής Μεραρχίας των «Βερσαλιέρων» δια να μη περιέλθωσι ταύτα εις χείρας των Γερμανών μετά την συνθηκολόγησιν της Ιταλίας. Δια την πράξιν του ταύτην, λόγω του ότι, δεν ηδυνήθησαν να την αποδείξουν οι Γερμανοί, τον κατεδίκασαν εις επτά μηνών φυλάκισιν μόνον, δια του εν Θήβαις Στρατοδικείου των.
Ούτος, μετά την έξοδόν του εκ των Γερμανικών, φυλακών, ανετίναξε δι΄ ωρολογιακής βόμβας, το εξωπλισμένον καραβόσκαρον «Ορέστης» του Ε.Λ.Α.Ν. των Εαμοελασιτών, διακοσίων τόνων, πλήρες πυρομαχικών και τροφίμων.
Την πράξιν του ταύτην, την επλήρωσε, φυσικά, δια της πυρποληθείσης οικίας του, εις το χωρίον του, δια του τραυματισμού του πατρός του και δια της απηνούς διώξεως, του ιδίου, εκ μέρους των συμμοριτών, του Σλαυοκομμουνισμού.
Εις τον νεαρόν τούτον μαθητήν, του εν Χαλκίδι Γυμνασίου, αξίζει κάθε έπαινος.
Η Ελληνική Νεότης άλλως τε, απέδειξε κατά τους χαλεπούς χρόνους της εχθρικής Κατοχής, ότι είναι ανταξία της μεγάλης Ελληνικής κληρονομίας».
Δεν κατέστη δυνατόν να ανεύρω άλλας γραπτάς πληροφορίας, ούτε να μου δοθούν προφορικώς πληροφορίαι περί του μικρού ήρωος. Το παρόν συντάσσεται την ημέραν της ονομαστικής του εορτής.
Τέλος πρέπει να τονισθή ότι σήμερον οι μαχηταί του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ δεν πρέπει να χαρακτηρίζονται, ως συμμορίται του Σλαυοκομμουνισμού, ως πράττει ο συγγραφεύς. Δεν πρέπει να διαφεύγη της προσοχής μας, ότι το βιβλίο εγράφη και εκυκλοφόρησεν το 1947, κατά την διάρκειαν του εμφυλίου πολέμου και τα εμφυλιοτικά πάθη τότε εδικαιολόγουν τοιούτους χαρακτηρισμούς. Τα κείμενα αμφοτέρων των μερών του εμφυλίου πολέμου, της εποχής εκείνης είναι πλήρη τοιούτων, ίσως και σοβαροτέρων χαρακτηρισμών, των μεν δια τους δε και αντιστρόφως.
Αθήνα, 20 Ιουλίου 2006
Δια την επιλογήν και αντιγράφων
Περικλής Αστρακάς