Τα δημοτικά μας τραγούδια είναι ανεξάντλητη πηγή, απ’ όπου ρέει άφθονο το νερό της αισθητικής μας κουλτούρας και της καλλιτεχνικής απόλαυσης. Όπως λέει ο μεγάλος λαογράφος μας Στίλπων Κυριακίδης στην «Ελληνική Λαογραφία» του (Αθήνα, 1923, σελ. 60) τα δημοτικά τραγούδια και προ παντός τα κλέφτικα, νομίζεις πως είναι χείμαρροι αφρισμένοι, εκκρέοντες όχι από ανθρώπινα χείλη, αλλά από τους βράχους της Οίτης και του Ολύμπου!
Ένα τέτοιο τραγούδι είναι και η Νευροπολίτισσα, που δυστυχώς ήταν ξεχασμένο. Είναι καταχωρημένο στη Συλλογή «Ρωμαίικα Τραγούδια» του Γάλλου A. Passow (Popularia garmina, Athens 1860 σελ 429).
Το ποίημα έχει ως εξής:
Μωρή Νευροπολίτισσα, μωρή ξεμυαλισμένη
τον άντρα σου δεν αγαπάς, τον ξένο τι τον θέλεις;
Άντρας μ’ ας γίνει μάρμαρο κι ο ξένος κυπαρίσσι
περνώ πατώ το μάρμαρο φιλώ το κυπαρίσσι!
Η Νευροπολίτισσα ήταν κάτοικος του γνωστού από την ιστορία και την παράδοση χωριού Νευρόπολη, που ήταν χτισμένο στο ομώνυμο οροπέδιο του Καλλιδρόμου. Το χωριό μετά την επανάσταση διαλύθηκε και οι κάτοικοί του κατέφυγαν στο Ελευθεροχώρι, το Σκαμνό, το Μπράλο και το Παλαιοχώρι και προ παντός στην Κατμάτα και τα Καραβίδια.
Οι Νευροπολίτισσες, αν κρίνουμε από την Πλαστήραινα, για την οποία γράφτηκε ειδικό άρθρο στη Φωνή των Σκαμνιωτών, θα πρέπει να ήταν ζωηρές και επιρρεπείς στη συζυγική απιστία. Το τραγούδι με το ξεκάθαρο περιεχόμενό του, δεν φαίνεται να αναιρεί αυτήν την άποψη.
Γεώργιος Π. Τσίτσας