Ο μπούσουλας

Κρίσιμες οι γεωπολιτικές εξελίξεις τον τελευταίο καιρό καθώς διαπιστώνεται όλο και πιο έντονα, ότι η μοναδική πλέον υπερδύναμη δεν ορρωδεί μπροστά σε τίποτα. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, το Συμβούλιο Ασφαλείας με τα μόνιμα μέλη του –μεγάλες χώρες- φαίνονται εντελώς ανίσχυρα να ανακόψουν την πολεμική ορμή του Προέδρου των ΗΠΑ Τζώρτζ Μπους Τζούνιορ. Τα βήματα της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης, της διεύρυνσής της και οι δειλές κινήσεις της για την διαμόρφωση ενός κάποιου ενιαίου πλαισίου εξωτερικής πολιτικής και Άμυνας, κάτι που εκ των πραγμάτων θα αποτελούσε το αντίπαλο δέος έναντι των ΗΠΑ, σκοντάφτουν μιας και ενοχλούν την υπερδύναμη.

Η Μεγάλη Βρετανία παίζει το ρόλο του πιστού φίλου και συνέταιρου των στρατοκρατών. Προκαλεί σοβαρό ρήγμα στην προσπάθεια της ΕΕ και παλινδρομεί μεταξύ των παραδοσιακών στόχων της και πολιτικών, στις εποχές που με τα διάφορα διπλωματικοστρατιωτικά τεχνάσματά των, κατόρθωναν τυχοδιωκτικά να διαφεντεύουν ωκεανούς και ηπείρους. Δεν συμβιβάζεται η Βρετανική ηγεσία με την νέα πραγματικότητα και αναπολώντας τα περασμένα μεγαλεία επιζητεί σαν κολαούζος, έστω ένα μικρό μερίδιο από την πολεμική λεία του μοναδικού ισχυρού.

Κι ενώ αυτό είναι το σκηνικό που κρατά με κομμένη την ανάσα το παγκόσμιο στερέωμα, εμείς, εδώ στην Ελλάδα, καταφέρνουμε να απορροφόμαστε σε άλλα, εντελώς δικά μας θέματα που δεν μας κολακεύουν. Με τη χαρά ότι κάτι επί τέλους καταφέρνουμε στο μέτωπο καταπολέμησης της τρομοκρατίας, μένουμε άναυδοι με τα κυκλώματα εκβιαστών σε χώρους που δεν θα υποψιαζόμασταν. Ούτε η Προεδρία της ΕΕ, δεν φαίνεται γεγονός αρκετό να τραβήξει την προσοχή μας, καθώς απίστευτες, πλην δυστυχώς με σοβαρές ενδείξεις ενισχύουν την εκδοχή πως όχι μόνον καπνός, αλλά και φωτιά υπάρχει.

Γνωστός εκδότης, δημοσιογράφος, καναλάρχης με λόγο μεστό για τα κοινωνικά μας πράγματα και πολύ στενή επαφή με την Εκκλησία, αλλά δυστυχώς και με την χούντα, εμφανίζεται να εκβιάζει μεγαλοεπιχειρηματίες στο όνομα της 17Ν και να εισπράττει μεγάλα ποσά. Απογοητεύεται κανείς καθώς πλέον δεν ξέρει ποιον και σε τι να πιστέψει. Μεγάλος αριθμός προσβεβλημένων δημοσιογράφων φέρεται να επιδίδεται με μανία στο σπορ αυτό των εκβιασμών. Τεράστια ποσά καταβάλλονται από επιχειρηματίες ή άλλους επώνυμους παράγοντες του δημόσιου βίου της χώρας, ακόμη και κληρικούς για να αποφύγουν την δικαιολογημένη ή μη σπίλωση των. Δεν μας αρκούσαν τα τόσα άλλα προβλήματα και οι πολύπλευρες στρεβλώσεις, έχουμε τώρα μπροστά μας και το καρκίνωμα της τέταρτης, λεγόμενης εξουσίας, αυτής δηλ. του τύπου, που αναμφίβολα αποτελεί έναν βασικό πυλώνα της δημοκρατίας μας.

Προσπάθειες καταβάλλονται από λειτουργούς της δικαιοσύνης να βρουν την άκρη του νήματος που θα οδηγήσει σε εξιχνίαση και πλήρη αποκάλυψη του βόρβορου που προκαλεί αποπνικτική ατμόσφαιρα στο δημόσιο βίο της χώρας. Πως όμως να περιμένει κανείς πλήρη αποκάλυψη τη στιγμή που εκβιαστές και εκβιαζόμενοι έχουν λόγους να κρατούν το στόμα τους κλειστό; Ποιος είναι αυτός που θα εμφανισθεί, επί παραδείγματι, και θα αποκαλύψει ότι έχει χρηματίσει κάποιον μέσα στο σαθρό μας σύστημα, για να βρει λύση στο πρόβλημά του και αυτομάτως να αποκαλύψει τα δικά του ανομήματα και εν πάσει περιπτώσει να καταστήσει και τον εαυτό του ένοχο για το αδίκημα της δωροδοκίας; Και για να μην μακρηγορούμε να σταθούμε ενδεικτικά στην παγκοίνως γνωστή περίπτωση των φορολογικών ελεγκτών, όπου κάθε εχέφρων επιτηδευματίας με μικρή ή μεγάλη επιχείρηση, έναν δρόμο, έναν και μόνον, έχει να ακολουθήσει: Αυτόν του «να τα βρει με ό,τι του πούνε». Αλλιώς απειλείται με σίγουρη καταστροφή που διαμορφώνει το νομοθετικό πλέγμα των εξοντωτικών προστίμων, της σκόπιμης τυπολατρίας, της αυθαιρεσίας στην κρίση και συμπεριφορά των «οργάνων» που το ίδιο το κράτος έχει θεσπίσει σε αγαστή συνεργασία και σύμπλευση. Και όλα αυτά βέβαια τη στιγμή που νουνεχείς, συνετοί και προβληματιζόμενοι άνθρωποι αναρωτιόνται προς τα πού πορεύεται αυτός ο τόπος «της αρπαχτής» με την έλλειψη ιδιωτικών επενδύσεων, με τη μειωμένη ανταγωνιστικότητα στην οικονομία και τη μεγάλη ανεργία που προκαλεί αβάσταχτα κοινωνικά προβλήματα.

Από τις έρευνες, περισσότερο δημοσιογραφικές για την ώρα, πληροφορείται κανείς -ιδίως ο μέσος ανυποψίαστος πολίτης, όπως και ο υπογράφων- ότι πρωτοπαλίκαρα της απριλιανής δικτατορίας βρήκαν ζεστή υποδοχή και υποστήριξη στους επιχειρηματικούς ομίλους τρανταχτών ονομάτων, αυτούς που ονομάζουμε μεγάλα τζάκια και συνηθίσαμε να βλέπουμε με υπόληψη. Στα πλαίσια αυτών των ερευνών, μας έρχονται και στοιχεία, για μας τους αδαείς και απληροφόρητους, ότι το πλείστον από αυτές τις οικονομικές αυτοκρατορίες δημιουργήθηκαν κάτω από όχι και τόσο παραδεκτές συνθήκες, που όπως και να το κάνουμε, θολώνουν την έξωθεν καλή μαρτυρία των «ευυπόληπτων» παραγόντων.

Τρωκτικά των πόρων υπέρ του Ελληνικού λαού, μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο [διεθνής βοήθεια, ΟΥΝΡΑ, AMAG, σχέδιο Μάρσαλ] και μετά στη δεκαετία του 50 και 60 τα περίφημα θαλασσοδάνεια, οι παγωμένες πιστώσεις προς επίλεκτους εργολάβους, επιχειρηματίες βρήκαν θαλπωρή στη διάρκεια της χούντας, οπόταν προστέθηκαν και αναδείχθηκαν και άλλοι αετονύχηδες που συναγελάζονταν με τους νομείς της εκάστοτε εξουσίας .

Από το όλο σκηνικό αναδύεται μία θλίψη και απόγνωση καθώς αποδεικνύεται ότι σ΄ αυτό τον τόπο δεν μάθαμε και δεν διδαχθήκαμε από την ιστορία και τα παθήματά μας. Δεν καταφέραμε να αποκτήσουμε έναν ασφαλή μπούσουλα για τα βήματα αυτού του τόπου. Οι ταγοί του τόπου μας δεν φρόντισαν και ασφαλώς δεν κατάφεραν να εξηγήσουν ότι η επιχειρηματική δραστηριότητα έχει ανάγκη από ενθάρρυνση και υποστήριξη, αλλά ταυτόχρονα χρειάζονται και κανόνες ηθικής που διαχωρίζουν τη θεμιτή επιχειρηματική δραστηριότητα -που αποτελεί σε κάθε χώρα ένα από τα μεγάλα ζητούμενα εργαλεία κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης- από τη μαφία, την αρπαγή και τη διασπάθιση κρατικών πόρων .

***
Η νοοτροπία μερικών Ελλήνων που τους χαρακτηρίζει αρπακτική διάθεση και ακατάσχετη πλεονεξία, χωρίς ιερό και όσιο, εξόργισε ακόμη και τον εδώ αμερικανό τοποτηρητή, Πωλ Πόρτερ, στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, το διάστημα που εισέρευσαν ποταμοί από οικονομικούς πόρους για την παλινόρθωση της χειμασμένης μας τότε πατρίδας. Η εμπιστοσύνη που είχαν στους Έλληνες, ακόμη και στα κυβερνητικά στελέχη, ήταν ελάχιστη. Γι΄ αυτό και δεν δίστασε να δώσει ένα χαστούκι στον Έλληνα Υπουργό Συντονισμού. [Ιστορία του Νεοελληνικού Κράτους, Βασίλης Ραφαηλίδης, Εκδόσεις εικοστού πρώτου]. Ο ίδιος ο Αμερικανός αξιωματούχος γράφει στην αναφορά του προς τις ΗΠΑ: «Υπάρχει μία μεγάλη ανομοιομορφία στο βιοτικό επίπεδο και τα εισοδήματα ανά την Ελλάδα. Οι κερδίζοντες, δηλαδή οι βιομήχανοι, οι έμποροι, οι κερδοσκόποι και οι μαυραγορίτες διάγουν εν πλούτω και χλιδή, το πρόβλημα δε αυτό ουδεμία κυβέρνηση το αντιμετώπισε αποτελεσματικά. Στο μεταξύ, οι λαϊκές μάζες περνούν μια άθλια ζωή…». Ν΄ αγιάσει το χέρι του Αμερικανού που έδωσε το χαστούκι! Ο Πόρτερ ξέρει πως η αμερικανική βοήθεια πέφτει στη μαύρη τρύπα της ελληνικής τσέπης και γι αυτό ακριβώς δέρνει τον Υπουργό.
Ακόμη και στη μητρόπολη του καπιταλισμού, στις ΗΠΑ, αποδοκιμάζονται εισοδήματα που αποκτώνται με τρόπο ανήθικο, κοινωνικά απαράδεκτο ή με δυσμενείς επιπτώσεις στην οικονομία. Ομοίως δεν επιδοκιμάζονται τώρα πλέον, και σε αντίθεση προς το παρελθόν, κέρδη από μονοπωλιακή εκμετάλλευση ή εισοδήματα από λωποδυτικές δραστηριότητες στον τομέα καταθέσεων, δανείων ή καταχρηστικής εκμετάλλευσης πληροφοριών και οικονομικών στοιχείων. Το ίδιο ισχύει για την πλεονεξία των διαχειριστών των εταιριών που μεθοδεύουν μηχανισμούς εξυπηρέτησης προσωπικών συμφερόντων [ John Kenneth Galbraith, The god society, 1996].