FtS49

Συνεπείς προς την υπόσχεσή μας στο προηγούμενο φύλλο, δίνουμε αμέσως παρακάτω το δεύτερο μέρος της εισήγησης του Γ. Αποστολόπουλου στο συνέδριο των παραγόντων της τουριστικής βιομηχανίας της χώρας μας με τους εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Εύβοια υπό την αιγίδα της Περιφερειάρχη και την υποστήριξη του ΕΟΤ.

Υποδομές στη Ρούμελη

Αν αυτά τα συνοπτικά στοιχεία μας δίνουν κάποιου είδους περισκόπιο στο συνολικό δάσος της παγκόσμιας και ευρωπαϊκής τουριστικής αγοράς που κατά κύριο λόγο μας ενδιαφέρει, ας δούμε κάτω από αυτό το πρίσμα το δικό μας υπό μελέτη χώρο, τη Ρούμελη.

Το οδικό δίκτυο και κυρίως η Εθνική οδός Αθήνα – Θεσαλονίκη και Θερμοπύλες – Δελφοί εξασφαλίζουν μία καλή προσπελασιμότητα στην περιοχή για τους κατοίκους του λεκανοπεδίου Αττικής. Υπάρχουν πολλά σημεία που πρέπει να προσεχθούν και να αντιμετωπισθούν. Παράδειγμα η προσπέλαση στη βόρεια και νότια Εύβοια μετά την ωραία νέα γέφυρα που καναλιζάρει όλο το αυτοκινητομάνι μέσα στην πόλη με τα ατέλειωτα δαιδαλώδη ζικ ζακ. Η διασταύρωση στις Θερμοπύλες όπου ξεκινάει ο νέος σημαντικός οδικός άξονας προς Δελφούς, χωρίς ανισόπεδο κόμβο! Σχέτη καρμανιόλα!

Ο σιδηρόδρομος υποβαθμισμένος καθώς είναι σήμερα, δεν μπορεί να παίξει σπουδαίο ρόλο για την ώρα, αλλά με τις προωθούμενες βελτιώσεις, όπως διπλές σιδηροτροχιές, η σήραγγα του Καλλιδρόμου που θα συνδέσει την Τιθορέα με τον Μώλο και με την αναβάθμιση του τροχαίου υλικού, θα δώσουν καλύτερη ποιότητα και ταχύτητες. Από τα συγκοινωνιακά αυτά δίκτυα εξυπηρετείται ένας εσωτερικός τουρισμός για Σαββατοκύριακα, για τις μεγάλες Γιορτές, για σκί το χειμώνα στον Παρανασσό και το Καρπενήσι. Ακόμη για παραθερισμό σε ορεινούς και παραθαλάσσιους οικισμούς.

Τουρισμός από το εξωτερικό έχει τη μορφή διέλευσης και μιας απλής μόνον διανυκτέρευσης στους Δελφούς στα πλαίσια των πολυήμερων κυκλικών γύρων που διοργανώνουμε από Αθήνα, Κέρκυρα, Θεσσαλονίκη ή Αραξο.

Η από θαλάσσης προσπέλαση για τουρισμό δεν υποστηρίζεται από μαρίνες για προγράμματα yachting και πρίν από αυτό, στα ζητούμενα είναι η ανάδειξη εκείνων των παραθαλάσιων αξιοθέατων που χρειάζεται να γίνουν ελκυστικά και να μην εξαντλείται το ενδιαφέρον των επισκεπτών μόνον στους Δελφούς και έστω ακόμη στο Γαλαξείδι.

Η έλλειψη αεροδρομίου έχει καταλυτικές επιπτώσεις για την ευρύτερη περιοχή. Και πολύ φοβούμαι ότι δεν θα λάβει ικανοποιητική προτεραιότητα ένα τέτοιο έργο, αφού η χώρα μας έχει πολλά νησιά που εκ των πραγμάτων πρέπει να διαθέτουν αεροδρόμιο ή απομακρυσμένες από την πτωτεύουσα περιοχές που δεν είναι εύκολα προσπελάσιμες από το οδικό δίκτυο ή το σιδηρόδρομο. Χωρίς αεροδρόμιο δεν μπορεί να γίνει λόγος για εισερχόμενο από το εξωτερικό τουρισμό. Ηδη περιοχές με σεβαστές επενδυτικές πρωτοβουλίες στην Εύβοια, στο Λουτράκι και στο Πόρτο Χέλι, καρκινοβατούν εξ αιτίας της απόστασης από το αεροδρόμιο Αθηνών που κάνει το τρανσφέρ, όπως το ονομάζουμε στον τουρισμό δηλ. τη μεταφορά με χερσαία ή /και θαλάσσια μεταφορικά μέσα από και προς τα καταλύμματα κατά τις αφιξοναναχωρίσεις στο Αεροδρόμιο Ελληνικού, ιδιαιτέρως αρνητικό παράγοντα. Οι προσπάθειές μας εδώ και χρόνια να ενισχύσουμε την Εύβοια, την Αρκίτσα, τα Καμμένα Βούρλα δεν έφεραν ακριβώς γι αυτό το λόγο το ποθούμενο αποτέλεσμα δηλ. εξ αιτίας του προβλήματος του τρανσφέρ.

Δεν χωρεί αμφιβολία ότι το νέο αεροδρόμιο των Σπάτων θα δώσει νέα πνοή στην Εύβοια και τις ανατολικές παραλίες Βοιωτίας και Φθιώτιδας. Χωρίς να είμαστε σε θέση να το επιβεβαιώσουμε, ακούμε από συναδέλφους μας πληροφορίες για σοβαρές αδυναμίες στο οδικό δίκτυο προς και από το νέο αεροδρόμιο με ορατό τον κίνδυνο να αντιμετωπισθούν εξ αρχής μποτιλιαρίσματα και καθυστερήσεις. Οι προσπελάσεις πρέπει να κατατείνουν σε ικανοποιητική εκτόνωση ακόμη και της πλέον μεγάλης κυκλοφορίας αν μιλάμε για μεγάλο και σύγχρονο αεροδρόμιο. Ακόμη ευμενέστερη θα ήταν η κατάσταση για τη Στερεά Ελλάδα, αν αντί των Σπάτων είχε προκριθεί η λύση της Τανάγρας. Ακούμε για κάποιες συμβατικές δεσμεύσεις που εμποδίσουν την παράλληλη ενεργοποίηση αυτού του καλού αεροδρομίου για ανάγκες πολιτικής αεροπορίας. Αν το αεροδρόμιο Λαμίας είναι δύσκολη υπόθεση, τότε το άνοιγμα της Τανάγρας, όπως ακριβώς κάναμε και στον Αραξο, θα πρέπει να αποτελέσει σταθερό στόχο της περιφέρειας. Τίποτα δεν πρέπει να μας εμποδίσει αν σχεδόν αδαπάνως υποστηρίζουμε την ανάπτυξη του τόπου μας με τις υποδομές που ήδη υπάρχουν.

Η ξενοδοχεία και τα λοιπά καταλύμματα

Αναμφίβολα η όποια μουσική τουρισμού που παίζεται στην περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος, εντοπίζεται κυρίως στο Νότια Εύβοια, στους Δελφούς για την επίσκεψη των αρχαιοτήτων και επίσης το χειμώνα στην Αράχωβα / Παρνασσό και το Καρπενήσι για σκι. Από αυτό το σκηνικό προδίδεται η ανισόρροπη τουριστική ανάπτυξη της περιοχής. Δεν μπορούμε να πούμε ότι διατίθενται καταλύματα αξιώσεων εκτός από ελάχιστες περιπτώσεις. Η έλλειψη υψηλών στάνταρς ποιότητας συντηρεί τη μιζέρια και τη στασιμότητα.

Μία άλλη παράμετρος που συμβάλλει αρνητικά -και δυστυχώς αυτό δεν παρατηρείται μόνον στην περιοχή μας- είναι η έλλειψη αρχιτεκτονικού στυλ σε όλη την περιοχή με ελάχιστες φωτεινές εξαιρέσεις, όπως Γαλαξείδι, Βάριανη και Επτάλοφος εν μέρει. Είναι δύσκολο να αντιληφθεί ο κοινός νους, ότι μόνον ελάχιστοι, συγκεκριμένοι οικισμοί της χώρας κυρήσσονται διατηρητέοι. Οι υπόλοιποι οικισμοί, διερωτάται κανείς, δεν πρέπει να χαρακτηρίζονται από καλαισθησία, δεν πρέπει να βελτιωθούν ακόμη και αν έγιναν βανδαλισμοί σε βάρος της αισθητικής, όπως καθολικά συνέβει δυστυχώς στη χώρα μας μετά τον πόλεμο και το κακό αυτό πρότυπο της πρωτεύουσας, έχει υιοθετηθεί καθ άπασαν την επικράτεια;

Σ αυτόν εδώ τον τόπο όπου χτήστικαν Παρθενώνες, έγιναν κυρίως από μας τους ίδιους τους Ελληνες πάσης φύσεως κακές κτιριοδομικές επεμβάσεις που ενοχλούν τους επισκέπτες μας, προσβάλουν την αισθητική και δεν μας κολακεύουν σαν φορείς αυτής εδώ της τεράστιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Θα πρέπει κάποια στιγμή να αντιληφθούμε ότι οι ξένοι μας που επισκέπτονται τους Δελφούς, τον Ομφαλό της Γης, και εκστασιάζονται από το μεγαλείο του πολιτισμού μας, απορούν και παραξενεύονται όταν βλέπουν τέτοιες επεμβάσεις των νεοελλήνων και μάλιστα μόλις στον οικισμό των Δελφών, στην Αράχωβα, στην Ιτέα κλπ. Το ίδιο όταν βλέπουν στο οδικό δίκτυο και από τις δύο πλευρές ατέλειωτα σκουπίδια.

Η ευθύνη βαραίνει ακόμη και αρκετούς επαγγελματίες του χώρου μας που έχουν δυσκολία να αντιληφθούν ποια αρχιτεκτονική ταιριάζει, ποια δομικά υλικά, ποια φυσιογνωμία σε κάθε περιοχή του τόπου μας. Αγρια γιαπιά από μπετόν επί σειρά ετών χάσκουν ημιτελή δεξιά και αριστερά. Αλλοι αυτοσχεδιάζουν με κατασκευές σε στυλ ξένο προς το ρουμελιώτικο τοπίο, βλαχομπαρόκ κττ. Ακόμη ίσως μερικοί άλλοι που θεωρούν τους εαυτούς τους προηγμένους ξενοδόχους, δεν δαπανούν καν τους αναγκαίους πόρους για τις απαραίτητες εγκαταστάσεις βιολογικού καθαρισμού και καταστρέφουν το περιβάλλον και τις ακτές. Η καθιαίρωση χρήσεων γης δηλ. πού θα έχουμε βιομηχανία, πού θα έχουμε οικισμούς, τουριστικές μονάδες κλπ που θα αποτίθενται τα βιομηχανικά και οικιακά απόβλητα, είναι κάτι περισσότερο από απαραίτητο.

Ολοι μας θα πρέπει απλά, μιλώντας για τουριστική ανάπτυξη, να αντιληφθούμε μερικά αυτονόητα πράγματα: Ο τουρίστας δεν αγοράζει μόνον το ξενοδοχείο, αγοράζει και τα μεταφορικά μέσα, τις υποδομές, ό,τι βλέπει τριγύρω του και ό,τι ακούει. Φιλότιμες και σωστές προσπάθειες είναι καταδικασμένες αν είναι ξεκομμένες και ασύνδετες με το ευρύτερο περιβάλλον. Ακόμη και παλάτι να φτιάξει κανείς, είναι αμφίβολο το αποτέλεσμα της επένδυσής του, αν το τριγύρω περιβάλλον δεν συνάδει, δεν εναρμονίζεται. Να λοιπόν γιατί πρέπει κι εμάς τους, ας πούμε στιγνούς επαγγελματίες, να μας ευαισθητοποιούν αυτές εδώ οι πρωτοβουλίες και η στενή συνεργασία με τις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης.

Περί του πρακτέου

Είπαμε όμως να επιχειρήσουμε να αρθρώσουμε συγκεκριμένες σκέψεις. Κοντά στις επιφυλάξεις που διατυπώθηκαν, έχουμε να τονίσουμε ότι τίποτα δεν χάθηκε. Αντίθετα μπορούμε να πορευθούμε διδασκόμενοι από τα λάθη των άλλων. Να επιλέξουμε την ήπια μορφή τουριστικής ανάπτυξης που θα δένει και θα αναδεικνύει τις υφιστάμενες ομορφιές του τόπου μας, χωρίς βάρβαρες επεμβάσεις στο περιβάλλον.

Μετά από τα κλασσικά προγράμματα επίσκεψης αρχαιοτήτων, ακολουθούν τα ειδικά θέματα, όπως ο θρησκευτικός τουρισμός, η ορειβασία, το φαράγγι, το βίωμα της ζωής στο χωριό, στο ψάρεμα, στο βουνό, διανυκτέρευση στο Μοναστήρι. Εδώ υπάρχει έδαφος να δουλέψουμε. Η Ρούμελη κρύβει πολλούς θησαυρούς και καλούμαστε να τους αποκαλύψουμε. Να διαμορφώσουμε τον προϊόν της Ρούμελης που πράγματι μπορεί να δώσει μία εκπληκτική παλέτα, μία απαράμιλλη ποικιλία.

Να ασχοληθούμε με τα καταλύμματα και τη σωστή παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Το καλό στυλ και ο σεβασμός στην παράδοση δεν είναι μόνον για τη Μονεμβασία, τον Μόλυβο, τις Κυκλάδες. Εμείς θα διατηρήσουμε και θα αναδείξουμε τη λιθοδομή, το ξύλο, το κεραμίδι, στο δικό μας στυλ. Φίλοι ρουμελιώτες μηχανικοί μου λένε και δεν γνωρίζω αν ακόμη αυτό το θέμα εκκρεμεί, ότι μετά τους σεισμούς προ ετών που έπληξαν την περιοχή και αναθεωρήθηκαν οι νόρμες δόμησης, δεν εκπονήθηκαν νέες προδιαγραφές για λιθοδομές. Αυτό είχε σαν αιτία να εκφυλισθεί η περιοχή με το άγαρμπο, ασυμβίβαστο και αποκρουστικό μπετόν εδώ κι εκεί. Οι ίδιοι ειδικοί μας λένε ότι από το Πολυτεχνείο δεν προκύπτουν αμφιβολίες για την ποιότητα της σωστής λιθοδομής. Εξ άλλου αυτό φάνηκε από τη συμπεριφορά των ακινήτων στη δοκιμασία των σεισμών. Απλά μας δόθηκε να καταλάβουμε ότι υπάρχει μία αμέλεια!

Θα αντλήσουμε όλα τα καλύτερα στοιχεία για τις οικοσκευές, όπως μας τα κληροδότησαν οι πρόγονοί μας. Την αξεπέραστη δουλειά του χτίστη, που ευτυχώς μας ήρθε και πάλι από τη Βόρεια Ηπειρο, ενώ έτεινε να εξαφανισθεί, τα πανέμορφα πορτοπαράθυρα του αριστοτέχνη μαραγκού, τα χαρακτηριστικά έπιπλα με προσήλωση πάντα στην παράδοση, τα περίτεχνα σίδερα μασίφ στην αυλόπορτα.

Να υιοθετήσουμε για την οικοσκευή και εσωτερική διακόσμιση τα είδη από τον αργαλιό της μάνας μας ή της γιαγιάς μας, το κέντημα, τα κιλίμια, τις καραμελωτές και τα παραδοσιακά σκεύη.

Στο διαιτολόγιο να υιοθετήσουμε όλες τις ξεχωριστές γνήσιες ρουμελιώτικες γεύσεις, να διαμορφώσουμε σταθερό χαρακτηριστικό στυλ και ταυτότητα. Το φούρνο και τη γάστρα. Κατάλληλα επιλεγμένα εδέσματα που αφήνουν τον επισκέπτη να διαλέξει και δεν τον πειθαναγκάζουν να προσαρμωσθεί χωρίς τη θέλησή του. Το κοκορέτσι για παράδειγμα, δεν το τρώει ο κεντροευρωπαίος, όπως ενδεχομένως κι εμείς δεν θα τρώγαμε ευχάριστα ωμό κιμά, ή λουκάνικο γεμισμένο με αίμα. Ξετρελλένεται ωστόσο με την μπαμπανέτσα, το ψωμότυρο, τη μαρμελάδα από τα βατόμουρα και άλλα δικά μας φρούτα, το ψητό αρνί, τα γεμιστά, την ασύγκριτη χορτόπιτα της Ρούμελης από σέσκουλο ή σπανάκι.

Να δώσουμε συγκροτημένες ευκαιρίες απασχόλησης των επισκεπτών μας να δούν και ενδεχομένως να ασχοληθούν με πρότυπες μικρές μονάδες, όπως με τα κηπευτικά που καλλιεργούνται σύμφωνα με τους κανόνες της οικολογίας, το ίδιο με τα πουλερικά, γαλακτοκομικά και άλλα κτηνοτροφικά προϊόντα, με τις πέστροφες στα ποτάμια και τις λίμνες ή με το παραγάδι στις ακτές μας. Να επισκεφθεί το χώρο με τον αργαλιό, τα υφαντά μας, το τυροκομείο, τη μελισσοκομική δραστηριότητα, τα πήλινα, τη ξυλοτεχνία.

Να αδελφοποιηθούν χωριά, πόλεις και κωμοπόλεις με αντίστοιχους οικισμούς της Ευρωπαίκής Ενωσης, να αναδείξουμε όλα τα θετικά πολιτιστικά μας στοιχεία, στη μουσική, στο χορό, στη διασκέδαση, τη φιλοξενία και την φιλαλληλία. Να τονίσουμε και αναδείξουμε τα καλά μας ανθρώπινα αισθήματα και να αποφύγουμε τις όχι και τόσο καλές επιλογές μας. Εξοικείωση προς τον επισκέπτη, χωρίς δουλικότητα, ούτε αποστροφή. Στεκόμαστε σαν τους αξιοπρεπείς οικοδεσπότες. Με τέτοιες μικρολεπτομέρειες κερδίζουμε την καρδιά τους, την αγάπη τους και φυσικά προσποριζόμαστε οικονομικά οφέλη. Οι πόροι που διατίθενται για κάθε εκπαιδευτική δραστηριότητα να εξασφαλίζεται ότι πάνε στους σωστούς ανθρώπους που δραστηριοποιούνται πράγματι στον τουρισμό ή στο αγροτουρισμό.

Παράδειγμα καλών στιγμών που βιώνουν οι τουρίστες μου αναφέρους συνεργάτες ξεναγοί, από τον τόπο μας. Ανήμερα Πάσχα για μας τους Ορθόδοξους Χριστιανούς και κινούνται με το πούλμαν από τα Μετέωρα στους Δελφούς. Ανηφορίζουν στο Καλλίδρομο μετά το Χάνι του Καρανάσιου και να τα χωριά, Σκαμνός και Μπράλλος στη σειρά με τεράστιους καπνούς που παραξενεύουν τους επισκέπτες. Ο ξεναγός τους καθησυχάζει και τους εξηγεί το έθιμο με το ψήσιμο των αρνιών. Προχωρούν μέσα από τη Γραβιά, ζητούν μικρή διακοπή για να φωτογραφίσουν τους συντοπίτες μας και τον οβελία, κι αυτοί σπεύδουν, όπως τους δίδαξαν οι υπέροχοι πρόγονοί τους, χωρίς δεύτερη σκέψη να τους κεράσουν ένα ποτήρι βαρελίσιο κρασί, ένα μεζέ! Αυτές οι “μικρές” εμπειρίες δείχνουν στον επισκέπτη μεγαλείο ψυχής και καταλαβαίνουν ότι κινούνται κοντά στους Δελφούς. Το ευχάριστο μαζί με το απρόσμενο κερδίζει την καρδιά τους! Αλλού βεβαίως έχουμε παραδείγματα προς αποφυγή, υπάρχουν εκφυλιστικά φαινόμενα τσαπατσουλιάς ή και αισχροκέρδιας.

Το κέρασμα, η εγκαρδιότητα, η αυθεντικότητα στην εκδήλωση της φιλοξενίας, το ευχάριστο απρόβλεπτο. Το μικρό δώρο στην αναχώριση, το ενθύμιο, που δεν συνιστούσε συμβατική υποχρέωση, ένα μικρό κέρασμα, ένα μεζέ, ένα τσίπουρο, ένα γλυκό του καταλιού, σύκο, σταφίλι, κυδόνι, ένα βαρελίσιο κρασί, από τη Γραβιά ή την Αράχωβα, την καλοσυνάτη νοικοκυρά που κόβει και προσφέρει ένα άνθος από τον καταστόλιστο κήπο της.

Να οργανώσουμε περάσματα, μονοπάτια, φαράγγια για πεζοπόρους, φυσιολάτρες, ορειβάτες, να προγραμματίσουμε jeep safari στις πανέμορφες βουνοπλαγιές και τους ορεινούς όγκους.

Μικρό τραίνο για εκδρομή Παπαδιά, Ασωπός, Γοργοπόταμο, για νοσταλγικές διαδρομές μετά την παράκαμψη, των ασύγκριτων πλαγιών της Οίτης, που θα ξεχασθούν με τη σήραγγα του Καλλιδρόμου. Εκεί που έχουμε την μεγαλύτερη σε μήκος σήραγγα της χώρας Μπράλλο – Σκαμνό, την υψηλώτερη γέφυρα της χώρας, αυτήν της Παπαδιάς, 99 μέτρα. Τους δοξασμένους τόπους, που ποτίστηκαν παλαιώτερα μα και πρόσφατα με το αίμα των προγόνων μας, για την τιμή και δόξα του ελληνικού μεγαλείου, μια που εκεί υπήρξε λόγω γεωγραφίας ανέκαθεν το επίκεντρο των πολεμικών συγκρούσεων, δίπλα από το μοναδικό στη χώρα μας φαράγγι του Ασωπού, που για πολλούς είναι και το πέρασμα του Εφιάλτη.

Καταλύμματα, καταφύγια για αθλητικές προπονήσεις, διάφορα σπόρ, θερινά μαθήματα εκμάθησης ξένων γλωσσών ή υπολογιστών διανθισμένα με στοιχεία πρωτοποριακής διδασκαλίας, φιλοξενίας και αναψυχής. Η ολυμπιάδα του 2004 θα δώσει πνοή σε όλο το προπαρασκευαστικό στάδιο προετοιμασιών και εγκλιματισμού των διαφόρων αντιπροσωπειών αθλητισμού. Το ίδιο για συναθροίσεις επιχειρηματικών κύκλων για απόδραση σε ιδανικό περιβάλλον, σεμινάρια, συνέδρια. Αλλες πρωτότυπες δραστηριότητες, όπως ιππασία, γαϊδουροκαβαλαρία, ποδήλατα στο οροπέδιο, ιστιοπλοϊία.

Μεγάλο είναι το κεφάλαιο της Ρούμελης σε ιαματικές πηγές: Πλατύστομο, Υπάτη, Ψωρονέρια, Θερμοπύλες, Καμμένα Βούρλα, Αιδηψός. Εδώ θα χρειασθεί όχι μόνον μεγάλη δουλειά υποδομής αλλά και ειδική καμπάνια διαφήμισης.

Δεν υστερεί η περιοχή σε μοναδικά μοναστήρια, Οσιο Λουκά, Δαμάστα, Μονή Αγάθωνος, Προυσώ, Αι-Γιάννης Ρώσσος κλπ. Η συνεργασία με τις Μητροπόλεις και τα μοναστήρια είναι απαραίτητη. Η ενθάρυνση των επισκεπτών, των θρησκευομένων, να επισκέπτονται αυτούς τους χώρους αποτελεί μείζονος σημασίας πολιτιστική προβολή. Ακόμη και συνδυασμένα προγράμματα που θα περιλαμβάνουν, έστω για ολιγάριθμα γκρουπάκια διανυκτέρευση στο μοναστήρι, με ορειβασίες, φαράγγι, Jeep safari, μπορούν να σχεδιαστούν.

Η ποικιλία και οι εναλλακτικές λύσεις, οι επιλογές του επισκέπτη, για το πώς θα περάσει το χρόνο του ευχάριστα, είναι στα ζητούμενα. Ετσι λοιπόν πολιτιστικές εκδηλώσεις με θέατρο. Το φεστιβάλ της Ρούμελης. Δεν είναι λίγα τα θέατρα, αλλά δυστυχώς παραμένουν εγκαταλειμένα και αναξιοποίητα. Δεν γνωρίζουμε καλά, αλλά μαθαίνουμε για το θέατρο Σέτα στη Νότια Εύβοια, μέσα στα έλατα, στους Δελφούς, στην Ερέτρια, στη Χαιρώνια, στο στάδιο Δελφών κλπ. Επιλεγμένες παραστάσεις με περιοδεύοντες θιάσους και έργα των αρχαίων ελλήνων δραματουργών, αλλά και εκλεκτή μουσική, όχι μονότονα τσάμικο ή τούρκικα τσιφτετέλια. Προσεκτικές επιλογές που προβάλλουν ό,τι καλύτερο έχει η Ρούμελη, που σίγουρα το διαθέτει.

Υπάρχουν μερικά στοιχεία που στα πλαίσια μιας τέτοιας πρωτοβουλίας παίρνουν άλλη διάσταση, όπως για παράδειγμα η κοντική λαϊκή αγορά, το παζάρι με την εμποροπανήγυρη διανθισμένα με πολιτιστικά στοιχεία ανάδειξης των εθίμων και που θα πρέπει σε συνεργασία με τους άρχοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης να οργανωθούν, όχι σε βάση ανταγωνιστική, αλλά σε περιόδους που δεν θα συμπίπτουν και αλληλοσυγκρούονται.

Τα μέσα, οι πόροι

Φυσικά όλες αυτές οι ιδέες και σκέψεις από μόνες τους δεν θα ξετρελάνουν τους ιδιώτες επενδυτές. Μπορεί όμως να διαμορφωθεί ένα συγκεκριμένο πλάνο ανάπτυξης της περιοχής και να ενσωματωθούν αυτά τα στοιχεία. Τόσο η Περιφέρεια, όσο και Η ΠΟΕΤ και οι τοπικές Ενώσεις Ξενοδόχων, έχουν στη διάθεσή τους άξια στελέχη που θα μπορέσουν να κινηθούν μέσα στα συγκεκριμένα πλαίσια που θα χαραχθούν και να διαμορφώσουν μελέτες που θα τύχαιναν υποστήριξης από την ΕΕ. Τα κονδύλια του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης θα βοηθήσουν στις υποδομές. Το επιχειρησιακό πρόγραμμα εργασίας θα βοηθήσει τόσο για την εκπαίδευση ανέργων, ώστε να βρουν πράγματι δουλειά και όχι να εξανεμισθούν κάποιοι πόροι σαν απλή οικονομική ενίσχυση. Το ίδιο για την αναβάθμιση και παραπέρα εκπαίδευση των ήδη απασχολουμένων στα ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα διαμερίσματα, τις μονάδες γαστρωνομίας. Τα προγράμματα Leader της ΕΕ είναι ένα καλό μέσον και ταιριάζει στις περισσότερες περιπτώσεις στα πλαίσια του αγροτουρισμού, αρκεί να εξασφαλισθεί σωστή διαχείριση και αξιοποίηση. Η προοπτική του 2004 που αναθερμαίνει τις ελπίδες για αναζήτηση καταλυμάτων σε μία ακτίνα που θα φθάσει και θα υπερβεί ενδεχομένως τα 200 χιλιόμετρα από την Αθήνα, θα είναι ένα καλό έναυσμα.

Η διαφήμιση και προβολή

Εχουμε τη γνώμη ότι η συμμετοχή στις διεθνείς εκθέσεις δικαιώνεται μόνον όταν υπάρχει διαμορφωμένο / έτοιμο προϊόν που θα έχουμε σαν περιφέρεια να προβάλλουμε και να πουλήσουμε.

Τελειώνοντας

Σε κάθε περίπτωση αυτές εδώ οι σκέψεις δεν μπορούν να διεκδικήσουν οποιοδήποτε τίτλο πληρότητας ή συστηματικής προσέγγισης των ζητημάτων. Καλό θα ήταν αν απλά και μόνον έδιναν αφορμή για παραπέρα σκέψεις. Εκείνο που θα υποστηρίζαμε με περισσότερη σιγουριά είναι να προχωρίσουμε το γρηγορώτερο στη διαμόρφωση του απαραίτητου θεσμικού πλασίου, μέσα από το οποίο θα υλοποιηθεί αυτή εδώ η πρωτόγνωρη συνεργασία με συμμετοχή τόσο των ενώσεων των επιχειρήσεων τουρισμού, όσον και της αυτοδιοίκησης.

Αλλά για τις συγκεκριμένες προτάσεις μας για τα παραπέρα ουσιαστικά βήματα, θα σας μιλήσει ευθύς αμέσως άλλος έγκριτος συνάδελφος.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας.

Υστερόγραφο:
Καθώς αυτό εδώ το κείμενο δημοσιεύεται με υστέρηση 2-3 μηνών, είμαστε στην ευχάριστη θέση να σημειώσουμε ότι ο νέος υπουργός Ανάπτυξης Ευάγγελος Βενιζέλος στις αρμοδιότητες του οποίου υπάγεται και η τουριστική βιομηχανία της χώρας, εμφανίζεται ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένος από τις παραπάνω θέσεις. Απτά δείγματα έχουμε από το σχέδιο περιφερειακής ανάπτυξης του υπουργείου του που μόλις πρόσφατα συζητήθηκε με τους εκπροσώπους των παραγωγικών τάξεων της χώρας. Πρόκειται για το λεγόμενο Γ΄Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης της περιόδου 2000-2006 για την οποία το Υπουργείο αυτό διεκδικεί ποσό 4,3 τρις δρχ που κατανέμεται στην μεταποίηση, στην ενέργεια, τον τουρισμό, την τεχνολογία και έρευνα, αλλά και το εμπόριο. Η διατήρηση του παραδοσιακού οικιστικού στυλ, η αξιοποίηση διατηρητέων κτισμάτων, ο θεματικός τουρισμός, ο τουρισμός της περιπέτειας, ο αγροτουρισμός, ο ιαματικός και θρησκευτικός τουρισμός, είναι από τα αντικείμενα που έχουν προτεραιότητα για υποστήριξη σε πρώτη φάση από το κράτος, ώστε μετά τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών να ακολουθήσει αμέσως μετά και η πρωτοβουλία των ιδιωτικών επιχειρήσεων. Η επισήμανση που γίνεται μεταξύ άλλων στο δραστήριο και οξυδερκή Υπουργό, εστιάζεται στην λήψη μέτρων για να αποφευχθεί διασπάθιση των πόρων, όπως δυστυχώς έχει παρατηρηθεί στο παρελθόν.