FtS107

Γεωργίου Πούλιου

Ο Δημοσθένης ήταν ένας από τους επιφανέστερους ρήτορες της Αρχαίας Ελλάδας. Γεννήθηκε στο Δήμο Παιανίας (Λιόπεσι), γύρω στο 384 π.Χ.

Έγραψε λόγους Πολιτικούς (Ολυνθιακούς), Πανηγυρικούς (Επιτάφιους) και Δικανικούς (ενώπιον Δικαστηρίων). Μεταξύ των δικανικών είναι και ο λόγος κατά Τιμοκράτους, τον οποίο έγραψε για λογαριασμό ενός Διοδώρου ο οποίος είχε μηνύσει τον Τιμοκράτη, που είχε προτείνει (ο Τιμοκράτης) ένα νόμο που ευνοούσε συγκεκριμένα πρόσωπα και έβλαπτε την Πόλη (οι φωτογραφικοί νόμοι δεν περνούσαν στην αρχαία Αθήνα, όπως σήμερα).

Η υπόθεση αυτή θα δικαζόταν ενώπιον ενός τμήματος της Ηλιαίας. Η Ηλιαία ήταν, κατά το Αστικό Δίκαιο, το ανώτατο Δικαστήριο της Αρχαίας Αθήνας.

Η Ηλιαία ήταν πολυμελές Δικαστήριο αποτελούμενο από 6.000 δικαστές, που εκλέγονταν κατ’ έτος με κλήρωση και έπρεπε να έχουν συμπληρώσει το 30ό έτος της ηλικίας των , να μην χρωστάνε στο Δημόσιο, να μην έχουν κηρυχθεί άτιμοι (να είναι έντιμοι, να μην είναι ανυπόληπτοι) και να μην έχουν διανοητικά ή σωματικά ελαττώματα. Οι 6.000 δικαστές χωρίζονταν σε τμήματα των 500 ή 501. Οι Ηλιαστές έδιναν όρκο. Μετά την ορκωμοσία άρχιζαν να δικάζουν:

Ο Δημοσθένης μεταξύ των άλλων ισχυρισμών του (ευτυχώς) επικαλείται και τον όρκο που έδωσαν οι δικαστές (Ηλιαστές), προφανώς για να τους καταστήσει πιο προσεκτικούς και ο ποίος σε μετάφραση έχει ως ακολούθως:

Θα ψηφίζω σύμφωνα με τους νόμους και τα ψηφίσματα του λαού της Αθήνας και της βουλής των πεντακοσίων.

Δεν θα ψηφίσω την εγκαθίδρυση τυραννίδας, ούτε ολιγαρχικού πολιτεύματος. Αν κάποιος επιχειρεί να καταλύσει το δημοκρατικό πολίτευμα της Αθήνας, αν προτείνει κάτι αντίθετο προς τη Δημοκρατία και το θέσει σε ψηφοφορία, δεν θα συμφωνήσω.

Δεν θα ψηφίσω την κατάργηση των ιδιωτικών χρεών, ούτε τον αναδασμό της γης και των σπιτιών των Αθηναίων.

Δεν θα επαναφέρω στην πατρίδα του εξόριστους, ούτε τους καταδικασμένους σε θάνατο.

Δεν θα διώξω ο ίδιος από την πόλη κανέναν κάτοικο παραβιάζοντας τους ισχύοντες νόμους και τα ψηφίσματα του Αθηναϊκού λαού και της βουλής, ούτε θα επιτρέψω σε άλλον να το κάνει.

Δεν θα επιτρέψω να αναλάβει κάποιος αξίωμα προτού λογοδοτήσει για το προηγούμενο, είτε πρόκειται για έναν από τους εννέα άρχοντες, είτε για ιερομνήμονα , είτε πρόκειται για έναν από τους άρχοντες που ορίζονται με κλήρο την ίδια μέρα που ορίζονται και οι εννέα άρχοντες, είτε για κήρυκα, πρεσβευτή, είτε για αντιπροσώπους σε συνέδριο.

Δεν θα δώσω δύο φορές το ίδιο αξίωμα στον ίδιο άνθρωπο, ούτε θα επιτρέψω να ασκήσει ο ίδιος άνθρωπος δύο αξιώματα μέσα στον ίδιο χρόνο.

Δεν θα δεχθώ δώρα, επειδή είμαι Ηλιαστής, ούτε εγώ, ούτε άλλος άνδρας ή γυναίκα, αντί για μένα, εν γνώσει μου, με κανένα πλάγιο μέσο ή τρόπο.

Δεν είμαι μικρότερος από τριάντα ετών. Θα ακούω με την ίδια προσοχή τον κατήγορο και τον κατηγορούμενο και θα ψηφίζω μόνο για το ζήτημα, για το οποίο γίνεται η δίωξη.

Ο Ηλιαστής ας ορκισθεί στο Δία, τον Ποσειδώνα και τη Δήμητρα, να πέσουν πάνω του και πάνω στην οικογένειά του όλες οι συμφορές, αν παραβεί κάτι από τούτα, ενώ αν τηρήσει τον όρκο του, να έχει κάθε ευτυχία..

Καλλιθέα 20.11.2009

***
Τον όρκο θα τον βρείτε: Δημοσθένης κατά Τιμοκράτους, Τόμος 8ος, Αρχαία Ελληνική Γραμματεία, Εκδόσεις Κάκτος
Με τον όρκο του που έδινε ο Ηλιαστής ζητούσε την ολοκληρωτική καταστροφή του, αν τον παρέβαινε.
Στην αρχαία Αθήνα ουδείς αναλάμβανε νέο αξίωμα αν δεν λογοδοτούσε τι είχε κάνει προηγουμένως, έστω κι αν ήταν ένας από τους εννέα άρχοντες (Σήμερα Πρόεδρος Δημοκρατίας, Πρωθυπουργός κλπ)
Εκπρόσωπος σε αμφικτιονικό συνέδριο