Το κάρο, το άλογο και η ..ταμπακέρα

Η λαϊκή ετυμηγορία στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές της 16ης Σεπτεμβρίου 2007, καθώς πανταχόθεν αναγνωρίζεται, έστειλε ισχυρά μηνύματα προς διάφορους παραλήπτες. Δεν παρέλειψε επίσης, ο ίδιος ο λαός να τιμωρήσει μερικούς που προκάλεσαν την κοινή γνώμη, αφού δεν έκαναν αυτό που έπρεπε οι κομματικοί ηγέτες τους, ως όφειλαν. Το ζήτημα που, όμως, τίθεται, είναι το αν και πως οι παραλήπτες πράγματι έλαβαν, κατανόησαν και αποκωδικοποίησαν σωστά το μήνυμα που τους έστειλε ο ελληνικός λαός.

Ο λαός αξιολογεί και κρίνει

Πέρα από κάθε αμφιβολία εντυπωσιακή υπήρξε η αποστασιοποίηση των εκλογέων από τα δύο μεγάλα πολιτικά κόμματα, εξουσίας, όπως αποκαλούνται. Πάνω από το 3,5% του συνόλου των ψήφων γύρισε την πλάτη στην κυβερνώσα παράταξη, ενώ μεγάλη ήταν και η μείωση, για δεύτερη συνεχόμενη φορά, της δύναμης του ΠΑΣΟΚ. Ενισχυμένα αναδείχθηκαν τα μικρά κόμματα που εισέπραξαν τις ψήφους διαμαρτυρίας, ενώ και το κόμμα ΛΑΟΣ εισήλθε για πρώτη φορά στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, που εφ εξής συγκροτείται σε πεντα-κομματική βάση.

Η πορεία του πολιτικού μας συστήματος

Μερικοί διορατικοί –ίσως και ρομαντικοί / αισιόδοξοι- μιλούν πια για το πέρας του μεταπολιτευτικού κύκλου και το ξεκίνημα μιας νέας περιόδου στην πολιτική και κοινωνική ζωή του τόπου, με καλύτερες προοπτικές. Ανεξάρτητα από το πώς βλέπουν και αντιλαμβάνονται τα κόμματα τις τελευταίες εξελίξεις και τη στάση του εκλογικού σώματος, συζητήσεις έχουν ξεκινήσει σε διάφορα φόρα με επίκεντρο την υπαρκτή πλέον κρίση του πολιτικού μας συστήματος.

Κυβερνητική πλειοψηφία

Το κόμμα που κυβερνά, δεν έδειξε να ασχολείται με την δραματική μείωση των ψήφων που απώλεσε και πανηγύρισε τη σχετική νίκη έναντι του ακόμα χειρότερου αντιπάλου. Τεράστιος αριθμός ψηφοφόρων που θα συγκροτούσαν από μόνοι τους ένα ολόκληρο κόμμα ικανό να μπει πανηγυρικά στη Βουλή, με σημαντικό αριθμό βουλευτών, αποχώρησαν από τη ΝΔ. Η διατήρηση της εξουσίας, ωστόσο, φαίνεται ότι είναι το άπαν. Λίγο μετά, ο πρωθυπουργός έβαλε στα πρώτα ζητήματα προς ρύθμιση, αυτό της τροποποίησης του εκλογικού νόμου σε τρόπο ώστε να διασφαλίζεται πλειοψηφία στο πρώτο κόμμα, ακόμη και αν συνεχώς μειώνονται οι ψήφοι που το στηρίζουν. Μία πορεία που οδηγεί σε όλο και μεγαλύτερη απόκλιση από την πραγματική αντιπροσώπευση στην (εθνική) αντιπροσωπεία, όλο και μεγαλύτερη αλλοίωση της λαϊκής προτίμησης. Να θυμίσουμε στο φίλο αναγνώστη, ότι στο πλείστο των ευρωπαϊκών χωρών ισχύει σύστημα απλής αναλογικής, που σέβεται το λαό, αποτρέπει από υπερβολές και παρατράγουδα, ενώ ενθαρρύνει κυβερνήσεις συνεννόησης, σύνθεσης και συνεργασίας, όπου πρυτανεύει η διαφάνεια.

Εξελίξεις στην αξιωματική αντιπολίτευση

Πιο δραματικές φαίνονται οι εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ όπου συνεχίζεται η συρρίκνωση των οπαδών και η κλιμακούμενη δυσφορία του λαού. Είναι, βλέπεις, το διαφοροποιητικό στοιχείο, ότι εδώ χάθηκε η … κουτάλα! Ζήτημα ηγεσίας του κόμματος ετέθη και οι σχετικές διαδικασίες βρίσκονται σε εξέλιξη.

-Να σταθούμε στα πρόσωπα -πιθανούς νέους ηγέτες- ή στην ιδεολογική φυσιογνωμία του κόμματος; Μπήκε σαν ερώτημα.

-Να δούμε το ιδεολογικό προφίλ, υποστηρίχθηκε, σαν πρώτη προτεραιότητα και εν συνεχεία να ασχοληθούμε με τα πιθανά πρόσωπα για την ηγεσία του κόμματος. Ποιος μπορεί καλύτερα να εκφράσει την αναθεωρημένη νέα γραμμή πλεύσης.

Κι από δω αναπτύχθηκε η θεωρία τι οφείλει να είναι το πρόταγμα, το άλογο, και τι έπεται, δηλαδή το κάρο. Η κάθε άποψη με τα δικά της επιχειρήματα.

Από τη μία πλευρά ξεκινούν από το ποιος είναι ο πλέον κατάλληλος για να κερδίσει τον αρχηγό του κυβερνώντος κόμματος και πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή, ώστε το ταχύτερο να έρθει το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία. Άποψη που στοιχίζεται πίσω από τον Ευάγγελο Βενιζέλο, δεινό ρήτορα, ομολογουμένως και ιδιαιτέρως ευφυή άνθρωπο –αν και δεν φαίνεται ιδιαίτερα ευφυές, ότι ο ίδιος έσπευσε να δηλώσει για τον εαυτό του « ..καταθέτω την ευφυΐα μου !»- , ωστόσο με ασυγκράτητη βουλιμία να ανέλθει σε θώκους άσκησης και νομής της εξουσίας, υπερβολική φιλοδοξία και αμετροεπή αυτοπεποίθηση, ήτοι χαρακτηριστικά στοιχεία αριβισμού. Δύσκολο να δει κανείς το εύρος της επαφής του με τα πλατιά λαϊκά στρώματα, ιδίως προς την κατεύθυνση των ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων, ωστόσο ξεκίνησε επισείοντας τη στήριξή του από επτά καθηγητές, θυμίζοντάς μας τη γνωστή διαφημιστική ρεκλάμα με τους 29 κατασκευαστές συνιστούν … Ο Γιώργος Παπανδρέου, ήδη Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, δικαιολογεί την δυσμενή εξέλιξη των πραγμάτων και την αποδίδει στο βεβαρημένο παρελθόν της παράταξης, όταν αυτή ασκούσε την εξουσία δηλ. μέχρι το 2004. Κριτικάρει τον εαυτό του και αναγνωρίζει ότι παρέλειψε τα τελευταία 3,5 χρόνια να κάνει ουσιαστικές επεμβάσεις και διορθώσεις στο κόμμα, αν και οι οπαδοί τον εξουσιοδοτούσαν ανεπιφύλακτα και τον προέτρεπαν με το γνωστό «Γιώργο, άλλαξέ τα όλα!». Οι δημοσκοπήσεις αναγνωρίζουν ένα προβάδισμα ηθικής στο ΓΠ, αλλά σαν καταλληλότερο για την άσκηση αποτελεσματικής αντιπολίτευσης με την προοπτική επανόδου στην εξουσία, βλέπουν τον ΕΒ.

Εξουσία, αυτοσκοπός

Εντυπωσιάζεται κανείς με την μονοδιάστατη και έντονη εμμονή των δύο «κυβερνητικών» κομματικών σχηματισμών να αναρριχηθούν όσο γίνεται πιο γρήγορα στην εξουσία, που αποτελεί τον βασικό και πρώτιστο στόχο, απόλυτο αυτοσκοπό. Είναι προφανές ότι υποβαθμίζεται το σκέλος του ιδεολογικού περιεχομένου και προτάσεων που κομίζει κάθε κόμμα. Στις απόπειρες που έγιναν να επανέλθει η συζήτηση και ο προβληματισμός σε ζητήματα ιδεολογικού προσανατολισμού, επανελέγχου και προσαρμογής κανόνων, σχέσεων με την κοινωνία, θέσεων και αρχών, φάνηκε ότι δεν υπήρξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Ένα ικανό και έντιμο στέλεχος, που δεν ακούστηκε το όνομά του με τρόπο δυσμενή, ο Κώστας Σκανδαλίδης, με την ευρεία έξωθεν καλή μαρτυρία, αφού ο ίδιος έχει στο ενεργητικό του μία καλή διαδρομή ως κυβερνητικό και κομματικό στέλεχος, που αποπειράται να επανασυνδέσει το κόμμα αυτό με τα λαϊκά του ερείσματα, δεν κερδίζει τις προτιμήσεις των οπαδών με σημαντικά ποσοστά. Αυτή και μόνη η διαπίστωση, δείχνει πόσο μακριά βρίσκεται αυτή η πάλαι ποτέ μεγάλη λαϊκή παράταξη, από τα γνήσια λαϊκά στρώματα που την καθιέρωσαν και την ανέδειξαν σε κόμμα εξουσίας.

«Κυβερνητισμός»

Είναι στ’ αλήθεια ν’ απορεί κανείς με αυτά τα φαινόμενα. Από τους πολιτικούς γίνεται λόγος για «κυβερνητισμό» ή για «καθεστωτισμό». Χρησιμοποιούνται όροι δυσνόητοι από τους πολλούς συμπολίτες μας. Με αυτά και άλλα παρόμοια επιχειρούν να εξηγήσουν την αποστασιοποίηση μεγάλης μερίδας εκλογέων. Σε λιγότερες περιπτώσεις γίνονται νύξεις για αίτια που τα κατανοεί η λαϊκή μάζα. Δεν γίνεται λόγος για την .. ταμπακιέρα, θα πούμε εμείς.

-Και τι, όμως, είναι αυτό που κατανοεί η λαϊκή μάζα;

Ο μέσος Έλληνας πολίτης κοιτάζει καμιά δεκαπεταριά χρόνια πίσω και βλέπει τη χώρα μας στην ΕΕ των 12 να προηγείται σε πολλά μακροοικονομικά μεγέθη από την Ισπανία, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία. Σήμερα, βλέπει ο ίδιος συμπολίτης μας αυτές οι χώρες να μας έχουν υποσκελίσει με τρόπο δραματικό. Και δεν είναι μόνον αυτό. Νέες χώρες που τελευταία εισήλθαν στην ΕΕ, από τις λεγόμενες πρώην ανατολικές που ταλαιπωρήθηκαν επί δεκαετίες, κάτω από το σοβιετικό καθεστώς, μπόρεσαν επίσης να κάνουν εκπληκτικά βήματα προσαρμογής στο εντελώς νέο περιβάλλον της ελεύθερης αγοράς και να μας ξεπεράσουν! Ας δούμε τα σχετικά στοιχεία για την Τσεχία, Ουγγαρία, Σλοβακία.

Ο μέσος Έλληνας ζει στο πετσί του τη ζοφερή καθημερινή πραγματικότητα στον τόπο μας, τη μιζέρια, την αναποτελεσματικότητα αυτών που κάθε τόσο, εν όψει εκλογών, υπόσχονται «μαζί μας να πάμε –τάχατες- τη χώρα μπροστά», «να επανιδρύσουν» σε στέρεες βάσεις το σαθρό κράτος, να μας διασφαλίσουν καλύτερες μέρες, που –υποτίθεται- τις δικαιούμαστε, να χτυπήσουν την αναξιοκρατία και τη διαφθορά για την οποία δηλώνουν στα λόγια ότι δείχνουν μηδενική ανοχή. Οι κουμπάροι, όμως, και οι κομματάρχες με τις πελατειακές σχέσεις βρίσκονται σε πρώτο πλάνο και εξαγοράζουν συνειδήσεις με διάφορα ανταλλάγματα – ρουσφέτια-, που σε κάθε περίπτωση δυναμιτίζουν το κράτος δικαίου και βλάπτουν την ευρύτερη κοινωνία. Μπορεί, ο απλός πολίτης αυτής της χώρας, και να μην έχει άμεση αίσθηση του τρομερού δανεισμού που θα πλήξει και τις επόμενες γενεές και τις σπατάλες των δημόσιων πόρων, οσφραίνεται, όμως, ότι ακόμη και το πιο ιερό του δικαίωμα και αποκούμπι, το ασφαλιστικό σύστημα, βρίσκεται σε κίνδυνο, αφού αποτέλεσε πεδίο απαράδεκτης και ζημιογόνας κρατικής παρέμβασης επί δεκαετίες, για να φθάσει προσφάτως στην χειρότερη ληστρική αφαίμαξή του με τον πλέον αισχρό τρόπο, από διορισμένους με κομματικές επιλογές, που δείχνει επιπροσθέτως με τα διάφορα τερτίπια στις έρευνες αποκάλυψης και κολασμού των ενόχων, ένα χαρακτηριστικό, όσο και απελπιστικό δείγμα για το πως οι αιρετοί μας άρχοντες αντιλαμβάνονται το ρόλο και την ευθύνη τους.

Δεν περιμένει ο μέσος πολίτης τις διεθνείς οργανώσεις να μετρήσουν και να αποφανθούν, ότι η πατρίδα μας ήταν και παραμένει –ανεξάρτητα απ’ τις παρατάξεις που κατά καιρούς έχουν την κυβερνητική ευθύνη εξουσίας- στις τελευταίες θέσεις ως προς την έκταση της διαφθοράς. Μόλις στην 23α θέση στην ΕΕ των 27! Πίσω μας έχουμε μόνον την Βουλγαρία, Ρουμανία και Πολωνία. Ήδη ξένοι παρατηρητές μας λοιδορούν και μας προσομοιάζουν με ξεπεσμένο βασίλειο, χωρίς ωστόσο να έχουμε βασιλιά, αλλά δυο τρεις οικογένειες – δυναστείες που ερίζουν για την εξουσία
Ωστόσο η ανισοκατανομή του πλούτου, όλο και διευρύνεται, καθώς το 1/3 του πληθυσμού της χώρας βρίσκεται στα όρια ή και κάτω από αυτά της φτώχειας και έσχατης ένδειας.

Δεν είναι τόσο ανόητος ο Έλληνας, ώστε να μην παρατηρεί την πορεία πλήθους πολιτικών που γίνονται πλούσιοι, ενώ πριν μπουν στην πολιτική ήταν φτωχοί. Βλέπει τα «λαμώγια» και τους «κουμπάρους», παρατηρεί και το κύκλο τους, τους «κολλητούς» φίλους τους –δίκην συγκοινωνούντων δοχείων- από το χώρο των ποικιλώνυμων πολιτικών των κομμάτων εξουσίας που δεν κρύβουν, αν δεν διαφημίζουν κιόλας τις πρακτικές και τις μεθόδους τους. Χωρίς αναστολή, ο γνωστός από τις τηλεοράσεις Νομάρχης Θεσσαλονίκης, έσπευσε προ καιρού να δηλώσει για τους κουμπάρους του θρασύτατου σκάνδαλου της ΜΕΒΓΑΛ, που για λίγο τους είδαμε με τις χειροπέδες, αφού αποδείχθηκε το απεχθές κακούργημα του εκβιασμού σε συνεργασία, επίσης με διορισμένους κομματικούς παράγοντες, – που πιάστηκαν κατά το προσφυώς λεχθέν, με την κλεμμένη γίδα στην πλάτη, υποδηλώνοντας , βέβαια, τα τούβλα των χαρτονομισμάτων, προϊόν της εγκληματικής δράσης των σε βάρος της κοινωνίας- ότι συνεχίζει, παρά ταύτα, να τιμά τους φίλους-κουμπάρους, όποιο αδίκημα και αν διαπράττουν. Ο ίδιος διανθίζει, κατά τα άλλα, το θεματολόγιό του με χριστιανοπατριωτικές κορώνες. Τώρα, το πώς συμβιβάζεται η Χριστιανοσύνη με τα στυγνά κακουργήματα, είναι, άλλης Κυριακής Ευαγγέλιο. Επίσης, το πώς αυτοί οι υπερπατριώτες θα προασπιστούν αποτελεσματικά τα εθνικά μας δίκαια, μένει προς απόδειξη με έργα. Από την Ιστορία, πάντως, δεν επιβεβαιώνεται αυτή η εκδοχή.

Σαρξ εκ της σαρκός μας

Κι εδώ εντοπίζεται το μέγα πρόβλημα. Το πρόβλημα της συνενοχής. Από την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος θα εξαρτηθεί η πορεία της χώρας μετά το κλείσιμο του λεγόμενου 1ου μεταπολιτευτικού κύκλου. Σπεύδει στην πλειοψηφία του για ένα ρουσφέτι ο Ρωμηός. Παίρνει μεν άριστα στην διάγνωση, αλλά μπερδεύεται στο «δια ταύτα» κυριαρχούμενος από ιδιοτέλεια και ταπεινά κίνητρα. Δεν έχει αναστολές για μια καταστρατήγηση του νόμου ή της ηθικής τάξης, απέναντι και αντίθετα σε μία κοινωνία με αρχές, προκειμένου να αποκομίσει προσωπικά οφέλη με αθέμιτο τρόπο. Μικρό ή μεγάλο ρουσφέτι και γίνεται αυτομάτως μέρος του προβλήματος που μαστίζει τη χώρα, ρίχνοντας νερό στο μύλο της εξαθλίωσης και ανατροφοδοτώντας την οπισθοδρόμηση. Δεν θα διαφωνήσουμε, λοιπόν, μ’ αυτούς που λένε, «αυτοί είμαστε, αυτοί μας αρμόζουν ως ηγέτες!». Περίεργη, λοιπόν, και ιδιόρρυθμη η ανθρωπογεωγραφία στον τόπο μας, στον τόπο των αντιφάσεων και του παραλογισμού, στον τόπο των «Ρομπέν των Cayenne και των υπερσυντηριτικών των 500 Ευρώ», όπως ανέφερε κάποιος πετυχημένα κάποιος που άκουσα προ ημερών. {θέλει δηλαδή να πει ότι στους υπερασπιστές των ανήμπορων και ενδεών στρατεύονται κάποιοι με μεγάλη οικονομική άνεση και χλιδή, ενώ από την άλλη άνθρωποι πενόμενοι, πείθονται να ψηφίζουν την συντηρητική λύση].

Αυτό το αλισφερίσι οδήγησε εδώ τα πράγματα που δύσκολα συμμαζεύονται. Βλέπει κανείς πολιτικούς που, όπως προαναφέρθηκε, πλουτίζουν από και χάρις στον ρόλο που η λαϊκή ψήφος τους ανέθεσε. Πρόκειται περί της πλέον απεχθούς περίπτωσης αμοραλισμού. Σε κάποιες άλλες εκδοχές, ο εντολοδόχος του λαού, ενδέχεται εκτός από τα προσωπικά, ιδιοτελή του συμφέροντα, να επεκτείνεται και στην ικανοποίηση ρουσφετιών της εκλογικής του πελατείας. Αυτό το είδος ευδοκιμεί στα κυβερνητικά κόμματα. Έχουν, μάλιστα, εντοπισθεί και περιπτώσεις πολιτικών που όχι μόνο δεν κρύβουν τη μεθοδολογία τους αυτή, αλλά την διαφημίζουν και την προβάλλουν κιόλας, για να προσελκύσουν ψηφοφόρους.

-Εδώ μπορείτε, σε τούτο το μαγαζί, να εξυπηρετηθείτε καλύτερα!

Προ καιρού είχα ακούσει βουλευτίνα της ΝΔ (Παπακώστα, που επίσης ελέγχεται για τις επιλογές στην ηγεσία της Πυροσβεστικής, που την είδαμε και την αξιολογήσαμε με τρόπο τραγικό μόλις πρόσφατα) που απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις δημοσιογράφου της τηλεόρασης, τόνιζε με αυστηρότητα και κάποια δόση οργής, υποστηρίζοντας περίπου, ότι αυτή είναι η δουλειά και ο ρόλος της, να εξυπηρετεί τους πολίτες σε ό,τι της ζητούν, δηλαδή την αποκλειστική εκλογική της πελατεία. Το μοντέλο αυτό, ναρκοθετεί, αναμφιβόλως το πολιτικό μας σύστημα. Σε μία τρίτη κατηγορία βλέπουμε πολιτικούς που ενδέχεται να εμπίπτουν ή και όχι στις δύο προηγούμενες περιπτώσεις, αλλά δείχνουν ενδιαφέρον τοπικιστικό, προωθώντας λύσεις ζητημάτων της εκλογικής των περιφέρειας, ενώ παραβλέπουν το συνολικότερο κοινωνικό συμφέρον.

Νέοι ορίζοντες;

Τις διαδικασίες ανάδειξης νέου αρχηγού στο ΠΑΣΟΚ, οφείλουμε να τις δούμε με μάτι θετικό. Είναι αποτέλεσμα της κρίσης του λαού. Εδώ, που και που, ακούστηκαν κάποια μισόλογα, κάτι για έκπτωση ηθικής (Μαρία Δαμανάκη) κάτι για πολλούς που πλούτισαν (Βάσω Παπανδρέου). Η πλειοψηφία των στελεχών όμως, αδιαφόρησε και μερικοί ενοχλήθηκαν από τέτοιου είδους αποστροφές. Ένας ολόκληρος μηχανισμός, σε διάφορα επίπεδα και στρώματα διασύνδεσης, ίδιος και απαράλλαχτος για τα δύο μεγάλα κόμματα, διαγκωνίζεται για την εξασφάλιση και τη νομή της εξουσίας. Κομματικές νομενκλατούρες παρακμής, χωρίς επαφή και ενδιαφέρον για τον απλό μη προνομιούχο πολίτη. Αυτός ο μηχανισμός, συγκροτεί το εκλογικό σώμα που καλείται να εκλέξει τον αρχηγό. Σίγουρα θα υπάρξει ένας αρχηγός. Για την επανασύνδεση με τα πλατιά λαϊκά στρώματα, όμως, ας επιτραπεί στον ταπεινό υπογραφόμενο, να εκφράσει μεγάλες αμφιβολίες. Αυτό το ζήτημα δεν φαίνεται να απασχολεί το κομματικό κατεστημένο που έχει αλλάξει συνήθειες και νοοτροπίες και σε τίποτα δεν μοιάζει με τους γνήσιους λαϊκούς αγωνιστές που δεινοπάθησαν στα χρόνια της καταραμένης δικτατορίας και στη συνέχεια αποζήτησαν μια καθαρή πορεία και προκοπή για τον τόπο με κανόνες κοινωνικής δικαιοσύνης. Μιλάμε δηλαδή για ένα είδος εκμαυλισμού που δύσκολα αναστρέφεται.

Θα θυμηθούμε, με κάποιες, έστω, αναλογίες, τους κακομαθημένους ληστοσυμμορίτες στα χρόνια της ένδοξης Εθνικής μας Αντίστασης. Τους δέχθηκε ο Άρης στις τάξεις των αγωνιστών για τη λευτεριά της πατρίδας, αφού πρώτα ορκίστηκαν ότι θα αλλάξουν πορεία και στάση ζωής και θα αγωνιστούν να διώξουν τον κατακτητή από τον τόπο μας. Μόλις, όμως, ο Άρης έφευγε σε άλλη περιοχή, αρκετοί από αυτούς ξεχνούσαν τον όρκο τους και επανέρχονταν στις άθλιες δραστηριότητές τους. Έτσι υποχρεώθηκε ο αρχηγός να ξεπαστρέψει μερικούς από αυτούς.

-Ποιος, όμως, μπορεί να αναλάβει σε συνθήκες ειρήνης και πλήρους δημοκρατίας τέτοιο ξεκαθάρισμα;