FtS114
Έρευνα Παρουσίαση: Βίκτωρ Σαμπώ

Με βάση τα στοιχεία που διαθέτει η αρχαιολογία, στη τοποθεσία «ΚΟΥΒΕΛΟΣ», υπάρχουν τα ερείπια ενός εγκαταλελειμμένου χωριού με το ίδιο όνομα. Ο Κούβελος είναι η μεγαλύτερη τοποθεσία στο βορινό τμήμα του εμπορικού δρόμου που ενώνει το Μαλιακό με τον Κορινθιακό κόλπο, που ξεκινά από τις Βαρδάτες στο βορρά και καταλήγει στην Ιτέα στο Νότο.

Βρίσκεται στη βάση της Ακρόπολης γνωστής ως Κάστρο της Ωριάς, η οποία υψώνεται 200 μέτρα πάνω από τη τοποθεσία και έχει θέα σε όλη τη γύρω περιοχή.
Η περιοχή του Κουβέλου αποτελείται από μια σειρά παράλληλα πεζούλια που εκτείνονται από τη βάση της ακρόπολης μέχρι το βαθύ φαράγγι στο βορινό άκρο της περιοχής.

Ευρήματα:

Βρέθηκαν κεραμικά που είναι από τις ΚΛΑΣΣΙΚΕΣ, ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΕΣ, ΡΩΜΑΙΚΕΣ και ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ περιόδους μαζί με μερικά ΜΥΚΗΝΑΙΚΑ. Μαζί με τους πολυάριθμους τάφους, σκαμμένους και στα πεζούλια, τα άφθονα νερά πηγής και η πλεονεκτική τοποθεσία, δείχνουν ότι κατά την αρχαιότητα υπήρχε ένας σημαντικός οικισμός.
Στην Ακρόπολη του Κάστρου της Ωριάς, τα επιφανειακά κεραμικά θραύσματα ήταν πιο άφθονα. Μαζί με τις στέρνες που βρέθηκαν με θεμέλια από τοίχους χτιστών πηγαδιών, καθώς και η ανακάλυψη βαριδιού (loom weight) στην επιφάνεια, συνηγορούν στο ότι η Ακρόπολη κατοικούνταν από μόνιμους κατοίκους και δεν χρησιμοποιούνταν απλώς σαν ενισχυμένο φρούριο.
Η διάνοιξη δύο τάφρων, απέφεραν εκρηξιγενή ιζήματα ενώ βρέθηκαν κεραμικά από την ύστερη κλασσική, τη πρώιμη Ελληνιστική και την ύστερη Ρωμαϊκή και Βυζαντινή περίοδο. Επίσης βρέθηκαν θραύσματα από κεραμίδια, σιδερένια καρφιά, κομμάτια τσιμέντου και γύψου, κομμάτι από λεπτό γυαλί και δύο χάλκινα νομίσματα.
Μέσα σε νεκρικό θάλαμο (τάφος) με διαστάσεις 1,95 μήκος, 1,05 πλάτος, 0,75 βάθος, υπήρχαν κεραμικά αποσπασματικά, ενώ ήταν κατασκευασμένος από τετραγωνισμένα κομμάτια ασβεστόλιθου. Μεγάλες πλάκες κάλυπταν όλο το τάφο.
Ανάμεσα στα υπολείμματα πανίδας υπήρχαν 4 αστράγαλοι του γένους ΟVIS (πρόβατο), ένας από τους οποίους είχε τρυπηθεί πλευρικά διαμέσου των πάνω αρθρώσεων.
Βρέθηκαν επίσης θραύσματα ανθρώπινου κρανίου, ένας προγόμφιος και ένα θραύσμα άνω σιαγώνας.
Αγ. Δημήτριος:

Απέναντι από ένα μικρό φαράγγι στα βόρεια της τοποθεσίας Κούβελου σε μια περιοχή που ονομάζεται Αγ. Δημήτριος σε ένα μικρό αλσύλλιο, φαίνονται από την επιφάνεια τα θεμέλια ενός κτίσματος, πιθανώς βυζαντινού ναού.
(Τις εργασίες ανασκαφής πραγματοποίησε αποστολή του Πανεπιστημίου Loyola του Σικάγο, υπό τη διεύθυνση του καθηγητή E. W. Kase σε συνεργασία με τον DR. Πέτρο Θέμελη, έφορο αρχαιοτήτων στους Δελφούς και της κ. Φανουρίας Δακορώνιας εφόρου στη Λαμία).