FtS85
Α) ΠΟΛΕΜΙΣΤΕΣ
1) Μόλις κηρύχθηκε η επανάσταση του 1821, όλοι οι κάτοικοι του χωρίου Νευρόπολη, «οι Νευροπολίτες», έλαβον τα όπλα, «εβγήκαν εις το κλαρί», κατά το κοινώς λεγόμενον, και επολέμησαν κατά των Τούρκων. Μετά την επανάσταση, λόγω του, ότι η Νευρόπολη αποτελούσε τσιφλίκι, εγκατεστάθησαν στα γειτονικά χωρία και το χωρίον Νευρόπολη άρχισε να διαλύεται.
2) Οι συμμετασχόντες Νευροπολίτες στον αγώνα είναι:
α) Γερογιαννόπουλος Γεώργιος, στρατιώτης, κάτοικος Καραβίδια.
β) Δημητρίου Ανδρέας, στρατιώτης, κάτοικος Καραβίδια
γ) Δροσόπουλος Γιάννης, στρατιώτης, κάτοικος Καραβίδια
δ) Δροσόπουλος Παναγιώτης, αγωνιστής, κάτοικος Καραβίδια
ε) Δροσόπουλος ……….. (πατέρας των), αγωνιστής.
στ) Ιωάννου Δημήτριος, στρατιώτης, κάτοικος Καραβίδια.
ζ) Παπαϊωάννου Γεώργιος, στρατιώτης, κάτοικος Μενδενίτσας.
η) Ταχτικός ή Τριανταφύλλου Δημήτριος, στρατιώτης, κάτοικος Παλαιοχωρίου Γραβιάς
θ) Φλώρος Ν. Θανάσης, στρατιώτης,
ι) Φλώρος Ν. Κώστας, στρατιώτης
ια) Φλώρος Ν. Μήτσος, στρατιώτης
ιβ) Φλώρος Νικόλαος, υπαξιωματικός Β΄
ιγ) Φλώρος Ν. Παναγιώτης, στρατιώτης
και ιδ) Φλώρος Ν. Στάθης, στρατιώτης
(Γεωργίου Αθ. Σκούρα: Οι πρωτεργάτες της Λευτεριάς του 21 στη Φθιώτιδα. Κατάλογος γνωστών και Αγνώστων αγωνιστών κατά χωριά. Αθήνα 1982, σελίδες 35 – 36).
Οι Νευροπολίτες του Καλλιδρόμου είχαν πολλές σχέσεις και δοσοληψίες με τα ΄Αγραφα και μου έχει ειπωθεί, πως από την οικογένεια του Νικολάου Φλώρου κατάγεται και ο αποθανών επίτιμος Γραμματέας του Κ.Κ.Ε. Χαρίλαος Φλωράκης. Πάντως το ζήτημα έχει ανάγκη ερεύνης και τεκμηρίωσης .
3) Συγκινητική η περίπτωση της οικογενείας Φλώρου, όπου ο πατέρας Νικόλαος Φλώρος και τα πέντε (5) ως άνω παιδιά του πολέμησαν για την πολυπόθητη λευτεριά. Και αντί το τσιφλίκι της Νευροπόλεως να δοθεί και να μοιρασθεί στούς πολεμιστές, αυτό πωλήθηκε στον Νικόλαο Σκουμπουρδή και έτσι οι τιμημένοι και αγνοί αγωνιστές της Νευροπόλεως εξαναγκάσθησαν να εγκαταλείψουν τον χώρο, που γεννήθηκαν και να εγκατασταθούν στα γειτονικά χωριά .
4) Επίσης κάποιος Ασημάκης, κάτοικος Νευρόπολης εφονεύθη υπό του Κεχαγιάμπεη στο Παλαιοχώριο, μόλις κηρύχθηκε η επανάσαση, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου του υιού του Ευσταθίου (Στάθη) Ασημάκη, κατοίκου Παλαιοχωρίου Σαλώνων.
Ο Ευστάθιος (Στάθης) Ασημάκης (Α.Μ. 9425) γεννήθηκε το έτος 1806 και πολέμησε στην Ελληνική Επανάσταση από το 1824 – 1828 υπό τον οπλαρχηγό Γεώργιο Δυοβουνιώτη, έλαβε δε μέρος στις εξής μάχες: Στη Νευρόπολη, στη Στυλίδα, την ΄Αφισσα, τον Προφήτη Ηλία, την Αράχωβα, το Δίστομο, τη Φοντάνα, τις Θερμοπύλες, το Κερατσίνι, τον Πειραιά, τα Τριζώνια κ.λπ. (Πιστοποιητικόν της 15-1-1846 υπό Γ. Δυοβουνιώτη: Εθνική Βιβλιοθήκη: Ιστορικόν Αρχείον Αγωνιστών 181, ως και πιστοποιητικόν της 22-11-1846 υπό Γ. Δυοβουνιώτη και Τολ. Νικολάου Γ.Α.Κ., φάκελος Αριστείων Νο 98).
Ομοίως ο αδελφός του Δημήτριος Ασημάκης (Α.Μ. 8471), γεννήθηκε το έτος 1794 και έλαβε μέρος στην Επανάσταση του 1821, πολέμησε δε υπό τον οπλαρχηγό Γεώργιο Δυοβουνιώτη στις Μάχες: Στη Μενδενίτσα, την Αλαμάνα, την Υπάτη, τη Στυλίδα, την Αγία Μαρίνα, τη Δρυμία, τα Βασιλικά, την ΄Αμπλιανη, τα Πεντεόρια, τον Προφήτη Ηλία, την ΄Αμφισσα, την Αράχωβα, το Δίστομο, τον Πειραιά, στα Τριζώνια, το Φάληρο και αλλού. [(Πιστοποιητικόν της 15-1-1846 υπό Γεωργίου Δυοβουνιώτου. Εθνική Βιβλιοθήκη: Ιστορικόν Αρχείον Αγωνιστών 1821 και πιστοποιητικόν της 22-1-1841 υπό Γεωργίου Δυοβουνιώτη και Τολ. Νικολάου. ΓΑΚ, φάκελος Αριστείων Νο 98). Ε.Ν. Σταθόπουλος: Η Φωκίδα της Επανάστασης, ημίτομος πρώτος, Αθήνα 1994, σελίδες 43 και 302, Γεωργίου Δημ. Χαρίτου: Η μάχη της Αράχωβας υπό του Στρατάρχη Γ. Καραϊσκάκη και οι συντελεσταί της (18-24 Νοεμβρίου 1826. Β΄ Έκδοση Αθήνα 2001 σελίς 618)].
Τέλος ο Γεώργιος Παπαϊωάννου, από το χωρίον Νευρόπολη Καρδίτσας, – [Σημείωση: χωρίον Νευρόπολη στη περιοχή του οροπεδίου Νευροπόλεως Καρδίτσης, δεν υπάρχει, αλλά υπήρχον διάφορες ποιμενικές εγκαταστάσεις, (καλύβες, μανδριά κ.λπ.), και φαίνεται, ότι κατοικούσε σε κάποια ποιμενική εγκατάσταση]-, πήρε μέρος στην επανάσταση του 1821 και πολέμησε υπό τον οπλαρχηγό Γ. Δυοβουνιώτη στις μάχες: Στις Θερμοπύλες, τη Μενδενίτσα, την Αγία Μαρίνα, τη Στυλίδα, την Αράχωβα, την ΄Αμπλιανη, την Πέτρα (πιστοποιητικόν της 9-1-1846 υπό Γ. Δυοβουνιώτου. Εθνική Βιβλιοθήκη: Ιστορικόν Αρχείον Αγωνιστών 1821, Γ. Χαρίτου : μνημονευθέν έργον, σελίς 716).
5) Οι ανωτέρω Νευροπολίτες, είναι οι γνωστοί κάτοικοι της Νευροπόλεως Καλλιδρόμου, (της εν Οίτη Ευρυπύλου). Εις αυτούς πρέπει να προστεθούν ο Ζαρκαδούλας και κάποιος Αργύρης Νευροπολίτης.
Ο Ηλίας Ν. Παπανικολάου, εις τας σελίδας 24 – 25 του έργου του Μπράλος – Λαογραφίαι, Αθήνα 1991 εκθέτει σχετικά:
«… Στα δεξιά μας, ύστερα από έναν ανηφορικό δρόμο βρισκόμαστε στη βρύση που λέγεται ΄΄Τριανταφυλλιά΄΄. Κανείς δεν ξέρει γιατί την ονόμασαν έτσι. Οι επισκέπτες όμως, ιδιαίτερα ο Σύλλογος, καλό θα είναι να φυτέψει μερικές τριανταφυλλιές εκεί, Μπραλιώτικες όμως.
Σ΄ ένα πλατώ, πάνω απ΄ την Τριανταφυλλιά, είναι χτισμένο ένα ορειβατικό κέντρο και δίπλα, σ΄ ένα άνοιγμα, οι μερακλήδες ψήνουν αρνιά, όταν επισκέπτονται το μέρος.
Εδώ κάθε Πρωτομαγιά, τις γιορτές και τις αργίες, γίνεται μεγάλο πανηγύρι. Πούλμαν και ιδιωτικά αυτοκίνητα πλημμυρίζουν το μέρος, απ΄ όλα τα γύρω χωριά και τη Λαμία.
Προς τ΄ αριστερά της ΄΄Τριανταφυλλιάς΄΄ είναι οι τοποθεσίες ΄΄Αχλαδιά΄΄ και ΄΄Καλαμποκιά΄΄ κι ένας «άμπλας» και βελανιδιές, και κάπου εκεί κοντά το χωριό ΄΄Νευρόπολις΄΄. Μερικοί λένε πως είχε 5.000 κατοίκους, άλλοι λένε πως είχε 500. Όσους κατοίκους όμως και αν είχε, ήταν ένα σημαντικό χωριό. Οι κάτοικοι είχαν σαν κύρια ασχολία την κτηνοτροφία. Καλλιεργούσαν όμως και τη γη. Στην επανάσταση του 1821 στην ΄΄Νευρόπολη΄΄ έγινε μια σημαντική μάχη μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων. Εδώ οι Δαδιώτες λεφτέρωσαν την παπαδιά του Πρωτόπαπα, που την είχαν αρπάξει οι Τούρκοι απ΄ το Δαδί επειδή ο Πρωτόπαπας δεν υποτάχτηκε στον Αλή Πασά. Οι ΄Ελληνες χτύπησαν κι έφυγαν, οι Τούρκοι όμως ξεθεμέλιωσαν το χωριό. Ερείπια της ΄΄Νευρόπολης΄΄ υπάρχουν και σήμερα, ύστερα από 200 χρόνια, στην ΄΄Καλαμποκιά΄΄. Οι κάτοικοι έφυγαν και διασκορπίστηκαν στα γύρω χωριά. Ένας, ο Ζαρκαδούλας (υπάρχει ακόμα τοποθεσία ΄΄τ΄ Ζαρκαδούλα τ΄ αμπέλ΄΄ ) κατέβηκε στο Μπράλο και παντρεύτηκε την Αχλαδού.
Ήταν ο πρώτος που καλλιέργησε κρεμύδι στον Μπράλο. Ένας άλλος με το επώνυμο Νευροπολίτης (Μπαμπαλής), πλούσιος αρκετά, κατέφυγε στην ΄Αμφισσσα. Εδάνειζε χρήματα στους Μπραλιώτες .
Παραθέτω μια συναλλαγματική του καιρού εκείνου.
Συναλλαγματική.
΄΄Αμφισσα τη 9 Μαΐου 1879 Διά δραχμάς 154
Μεθ΄ ημέρας Σαράντα μία από σήμερα υπόσχομαι ο υποφαινόμενος κάτοικος χωρίου Παλιοχώριο να πληρώσω ενταύθα εις την διαταγήν του Αργύρη Α. Νευροπολίτου τας άνω δραχμάς εκατόν πεντήκοντα τέσσαρας αριθ. 154 και πως αυτού ηγόρασα εις πράγμα της τελείας αρεσκείας μου προς μεταπώλησιν, παρελθούσης δε της άνω διορίας υποβάλλομε εις τόκον συμπεφωνημένον δύο επί τοις εκατό κατά μήνα μέχρις εξοφλήσεως.
Εγγυητής και πληρωτής μέχρι εξοφλήσεως.
Η. Παπανικολάου
Ο λαβών
Ηλίας Σαλόγιαννος΄΄
Κάπου εκεί γύρω στην ΄΄Τριανταφυλλιά΄΄ υπάρχει μια τοποθεσία στον ΄΄Τσέλιο΄΄. Ο Τσέλιος, γιος του Τσετσέα, φυγοδικούσε και οι ΄΄σταυρωτήδες΄΄ τον σκότωσαν. Ο πατέρας του τον φορτώθηκε νεκρόν, και τον πήγε στο χωριό. Από τότε το μέρος ονομάστηκε ΄΄στον Τσέλιο΄΄».
Β) ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
6) Μήπως είναι καιρός να στηθή μία μαρμαρίνη πλάκα στη Νευρόπολη και να αναγραφούν τα ονόματα των ηρωικών κατοίκων της, σαν ελάχιστο δείγμα φόρου τιμής των;
Έτσι οι επισκέπτες, ορειβάτες, κυνηγοί (πάσης φύσεως εκδρομείς, μαθηταί Σχολείων κ.λπ.) κ.λπ., που θα επισκέπτονται το όμορφο και ερωτικό τοπίο της Νευρόπολης, το ιερόν όρος του Οιταίου Διός, του Απόλλωνος, της θεάς Αρτέμιδος, της Δρυόπης, της αιγυπτίας θεάς ΄Ισιδος και εν τέλει της Αγίας Παρασκευής, θα πληροφορούνται πως, το χώμα που πατούν, κάποτε έζησαν άνθρωποι, που θυσίασαν τα πάντα για την λευτεριά, άνθρωποι πιστεύοντες και έχοντες ως αρχήν «το εύψυχον και ελεύθερον».
Για αυτό τον λόγο, οι κάτοικοι των χωρίων Παλαιοχωρίου, Μπράλου, Σκαμνού, Ελευθεροχωρίου και Δαμάστας, αναβαίνοντας στη Νευρόπολη, αισθάνονται κάποια ερωτική έλξη προς το τοπίο, αισθάνονται σαν τρελλοί και μεθυσμένοι και με κανέναν λόγο δεν θέλουν να φύγουν. Φεύγοντας δε αισθάνονται λύπη και στενοχώρια και σχεδιάζουν πότε θα επανέλθουν.
Μήπως πρέπει να δημιουργηθή οικισμός με σαρακατσάνικες καλύβες, δια να διαμένουν και διανυκτερεύουν οι επισκέπται, ως και μία καλύβα του Φοίβου Απόλλωνος, ώστε να παύση η ιέρεια των Δελφών να κραυγάζη «… Ουκέτι έχει Φοίβος καλύβην, ού μάντιδα Δάφνην …» και να βροντοφωνάζει ο Απόλλων: «έχω καλύβην εν Νευρόπόλει … και ερωμένην την Δρυόπην».
Οι θεοί των Ελλήνων, τόσον εις την μυθολογίαν των, όσον και εις την λαϊκήν θρησκείαν, ήσαν πολύ ανθρώπινοι. Επίστευον, σύμφωνα με τις τότε παραστάσεις και αντιλήψεις των για το «θείον», ότι οι θεοί ερωτεύοντο κοινές θνητές, συνέτρωγον με τους θνητούς και μαζί των πολεμούσαν τους εχθρούς εμψυχώνοντάς τους, ως ο Χάρμων Ζεύς, [Παυσανίας: Αρκαδικά (10) . 12. 1], η Ιτωνία Αθηνά, η οποία εμψύχωνε τους μαχητές και ως πρόμαχος Αθηνά προηγείτο της μάχης, και για αυτό τον λόγο απεκαλείτο «η Αθηνά Προμαχόρμα [Παυσανίας : Κορινθιακά (2) . 34. 8].
Ανάλογο ρόλο παίζει σήμερα η Θεοτόκος Παναγία, η οποία είναι Υπέρμαχος Στρατηγός και στην οποία ανήκουν τα νικητήρια : «Τη υπερμάχω Στρατηγώ τα νικητήρια …» (Ακάθιστος ΄Υμνος).
Το νερό από την πηγή Τριανταφυλλιά, να μεταφέρεται στην λίμνη (Λούτσα), έστω και με πλαστικό σωλήνα εισαγωγής και ταυτόχρονα, με άλλο σωλήνα απαγωγής, το υπερχειλίζον νερό να κατευθύνεται στο βόρειο μέρος της λίμνης, που περνάει το ρέμα. Έτσι το νερό θα ανανεώνεται, η λίμνη θα έχει νερό όλους τους μήνες του καλοκαιριού, το δε θέρος η θερμοκρασία θα τροποποιηθή, λόγω της εξατμίσεως του νερού της λίμνης , το δε τοπίο θα είναι δροσερό και ευχάριστο.
Έτσι θα γίνη τουριστική αξιοποίηση της Νευροπόλεως, με απόλυτον σεβασμό στο περιβάλλον και επί πλέον θα έχη και διδακτικούς σκοπούς.
Οι τουρίστες, οι εκδρομείς και γενικά οι επισκέπτες θα βλέπουν πως οι Σαρακατσάνοι, – ο κορμός της Ελληνικής φυλής -, έζησαν πολλές χιλιετηρίδες στις καλύβες .
Μπορούν να διοργανώνονται και φολκλορικές – σαρακατσάνικες εκδηλώσεις, χοροί κ.λπ., αλλά όλα τα ανωτέρω προϋποθέτουν την συνεργασία του Παλαιοχωρίου και του αναγκαστικού Συνεταιρισμού Δασοκτήματος Νευροπόλεως Μπράλου, χωρίς την συνεργασία αυτών, όλες οι προτάσεις, θα παραμείνουν απλούν ευχολόγιον.
«Δράσομεν, οι καιροί ου μενετοί», που έλεγαν οι πρόγονοί μας.-
7 Ιανουαρίου 2006 / Περικλής Αστρακάς