FtS64

Δυο εποχές οριοθετεί το πρόσφατο τρομοκρατικό χτύπημα στην Νέα Υόρκη. Τίποτα πια δεν μοιάζει με το χτες.

Τα πρόδρομα φαινόμενα

Εδώ και κάτι περισσότερο από μία δεκαετία βιώσαμε το τέλος του ψυχρού πολέμου με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Μία νέα τάξη πραγμάτων έμελλε να διαμορφωθεί στον πλανήτη με μοναδική υπερδύναμη τις ΗΠΑ. Η αδιαμφισβήτητη κυριαρχία των ΗΠΑ εκδηλώθηκε ποικιλοτρόπως σε ολόκληρο τον πλανήτη με διάφορες εκφάνσεις.

Είδαμε τις στρατιωτικές επεμβάσεις των ΗΠΑ σε διάφορες περιοχές του πλανήτη σε ρόλο παγκόσμιου χωροφύλακα, ενώ παράλληλα οι ίδιοι κοσμοκράτορες δεν έκρυψαν την αδιαφορία τους για τον ΟΗΕ, το ρόλο και τη σημασία της συγκροτημένης παγκόσμιας κοινότητας που σκόπιμα υποβάθμισαν.

Θεσμοποιημένοι παγκόσμιοι κανόνες και αρχές, όπως αυτή της κυριαρχίας των κρατών αμφισβητήθηκε, όπως χαρακτηριστικά το είδαμε με τον διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας και η παγκόσμια επικυριαρχία των ΗΠΑ είναι το βασικό και καταλυτικό στοιχείο γι κάθε εξέλιξη, όσο απίθανη και όσο απίστευτη και αν αυτή φαινόταν πριν από λίγο. Η μεγάλη διαφορά οικονομικής και κυρίως τεχνολογικής, στρατιωτικής και πολιτικής ισχύος που διαχωρίζει τις ΗΠΑ από τους όποιους επόμενους και συγκεκριμένα την ΕΕ, είναι εκπληκτική και τα δραματικά γεγονότα την έκαναν εμφανέστερη. Δεν είναι καθόλου παράξενο που βλέπουμε κάθε τρεις και λίγο τους Ευρωπαίους ηγέτες χωρίς συνοχή, χωρίς οποιαδήποτε προσυνεννόηση και ευρωπαϊκή συναντίληψη των πραγμάτων να διαγκωνίζονται σπασμωδικά ποιος θα κολακέψει πρώτος και περισσότερο την εκάστοτε ηγεσία των ΗΠΑ, με τρόπο πέρα για πέρα απογοητευτικό και απαξιωτικό για την «ισχυρή Ευρώπη».

Τα διάφορα παγκόσμια φόρα που στα πλαίσια της προωθούμενης παγκοσμιοποίησης με τις τόσο καταλυτικές, όσο και δραματικές συνέπειες στην ζωή και του τελευταίου κατοίκου αυτού του πλανήτη, έχουν να διαδραματίσουν έναν σπουδαίο ρόλο συντονιστή και επιδιαιτητή, δέχονται ομοίως τις συνέπειες της ίδιας επικυριαρχίας των ΗΠΑ που με τρόπο αλαζονικό επιβάλλουν τις θέσεις και απόψεις τους, πολλές φορές ενάντια και στην πλέον τετράγωνη και αυτονόητη λογική. Τι πιο απλό και αυτονόητο από να φροντίσουμε το περιβάλλον στον πλανήτη γη, στο κοινό σπίτι όλων μας; Οι κίνδυνοι από τα πυρηνικά, από συγκεκριμένα άκρως επιβλαβή βιομηχανικά απόβλητα απασχόλησαν τους παγκόσμιους οργανισμούς στο Ρίο, στη Χάγη, στο Κιότο. Καταρτίσθηκε η λεγόμενη «ατζέντα 21» με κανόνες που θα όφειλαν να τηρήσουν τα κράτη της παγκόσμιας κοινότητας. Μόνιμος και συνήθως μοναδικός αντιρρησίας οι ΗΠΑ. Η υπερδύναμη που ανέδειξε έναν σημαντικό πολιτισμό, άψογα λειτουργούσα δημοκρατία στο εσωτερικό της και ανέπτυξε μακράν πρώτη των άλλων ισχυρή οικονομία, τεχνολογία και στρατιωτική ισχύ, αναδεικνύει μία από τις μοιραίες αδυναμίες της: Ο εκάστοτε πρόεδρος οφείλει την εκλογή του στα μεγάλα οικονομικά και βιομηχανικά συγκροτήματα, στους σπόνσορες, που χρηματοδοτούν και επιτυγχάνουν με τεράστιες δαπάνες την εκλογή του. Αυτό έχει σα συνέπεια ο Πρόεδρος των ΗΠΑ να δεσμεύεται από τους κύκλους αυτούς που έχουν την ευθύνη για την μόλυνση του περιβάλλοντος. Είναι οι ίδιοι κύκλοι που χρειάζονται το πετρέλαιο και εξωθούν σε πολεμικές συρράξεις στις περιοχές που υπάρχουν τα κοιτάσματα πετρελαίου, ώστε να μπορούν να τα ελέγχουν.

Ένα σημαντικό παγκόσμιο όργανο είναι ακόμη η σύνοδος των οικονομικά ισχυρότερων του πλανήτη, οι λεγόμενοι “G7” [ΗΠΑ, Καναδάς, Βρετανία, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ιαπωνία], που τελευταία για λόγους τακτικής προσέλαβαν και την ταλαιπωρημένη Ρωσία για να γίνουν 8. Από τις συνόδους των ισχυρών που διαφεντεύουν την παγκόσμια κοινότητα, δυστυχώς δεν φάνηκε ότι στο θεματολόγιό τους περιελήφθησαν και τα εκρηκτικά προβλήματα της φτώχειας των λεγόμενων χωρών του τρίτου κόσμου, που από το κακό πάνε στο χειρότερο. Απίστευτη ανισοκατανομή του πλούτου, τεράστιες οι συμφορές που πλήττουν συνανθρώπους μας από μύριες όσες δυστυχίες και δεν φαίνεται πως οι ισχυροί καταπιάνονται μ΄ αυτούς, έστω και στο περιθώριο των συναντήσεών τους, παρά μόνον με το πώς θα τους αποστερήσουν ή θα τους αρπάξουν και τα τελευταία αποθέματα ορυκτών ή άλλων φυσικών υλών. Δεν θα πρέπει να παραξενεύεται λοιπόν κανείς για τις αντιδράσεις των πολιτών της παγκόσμιας κοινότητας που ογκούνται συνεχώς και συνοδεύουν με έντονες κινητοποιήσεις αυτές τις συνάξεις: Σηάτλ, Πράγα, Τζένοβα.

Και τώρα τι μπορούμε να περιμένουμε;

Το απίστευτο χτύπημα στη Νέα Υόρκη συγκλόνισε την ανθρωπότητα. Ο ανθρώπινος πόνος και η συμπόνια για κάθε αδικοχαμένο συνάνθρωπό μας στους δίδυμους πύργους, είναι δεδομένος τη στιγμή μάλιστα που μέσα στα θύματα θρηνούμε και αδέλφια μας, Έλληνες της ομογένειας. Το απίθανο όσο και φοβερό αυτό χτύπημα οριοθετεί δύο εποχές και βάζει με τον πλέον δραματικό και άμεσο τρόπο αμείλικτα ερωτήματα, από την προσέγγιση και αντιμετώπιση των οποίων θα εξαρτηθεί η παραπέρα πορεία της ανθρωπότητας.

Εάν ο στόχος εστιαστεί και εξαντληθεί στον εντοπισμό και την φυσική εξόντωση του Οσάμα μπιν Λάντεν, όπως από τις ΗΠΑ παρουσιάζεται το ζήτημα ή έστω αποδυθεί ο δυτικός λεγόμενος κόσμος σε έναν απηνή πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, χωρίς να ασχοληθεί με τα αίτια που την προκαλούν, δεν φαίνεται ότι μπορούμε να περιμένουμε μία λύση στο τεράστιο πρόβλημα.

Ποιος είναι ο λόγος, ποια είναι τα κίνητρα και η δύναμη που ωθούν αυτούς τους φανατικούς ανθρώπους να μην λογαριάζουν την ζωή τους μιας και δεν έχουν στον ήλιο μοίρα και να προχωρούν στην ακραία αυτοθυσία «μετά των αλλοφύλων»; Είναι άραγε υπεύθυνη η θρησκεία τους; Είναι η μεγάλη διαφορά των πολιτισμών; Είναι η απόγνωση μπροστά στην ατέλειωτη δυστυχία που μαστίζει λαούς και περιοχές του πλανήτη;

Καλή τύχη με έφερε συνομιλητή στο πρόσφατο παγκόσμιο συνέδριο των Ρουμελιωτών στο Κάστρο της Λαμίας σε κάποιο διάλειμμα, με κάποιον από τους συνέδρους που είχε σπουδάσει θεολογία και μάλλον ασχολήθηκε με θρησκειολογία και διαθρησκευτικά ζητήματα. Και ποιος είπε ότι οι θρησκείες δεν καλλιεργούν και δεν εκτρέφουν τη βία; Παρατήρησε σε μία στιγμή, ο ειδικός επιστήμων. Ο ίδιος σημειώνει: Το πρόβλημα ξεκινάει από τη στιγμή που κάθε θρησκεία διεκδικεί για τον εαυτό της τη μοναδική και απόλυτη αλήθεια. Από κει και πέρα έχει κανείς να σταθεί σε επί μέρους ζητήματα και δοξασίες που υποθάλπουν το θρησκευτικό φανατισμό. Για παράδειγμα η πίστη των Εβραίων ότι είναι ο μοναδικός περιούσιος λαός του Κυρίου που χρέος του είναι να επικυριαρχήσει στη Γη, οι θέσεις των Μουσουλμάνων που στοχεύουν στην ταύτιση της θρησκευτικής διδασκαλίας με την διακυβέρνηση του «ενιαίου πανισλαμισμού» και της δια της βίας επιβολής των δοξασιών των στους αλλόπιστους κλπ, αποτελούν μερικά χαρακτηριστικά στοιχεία προσφερόμενα για μελέτη και ανάλυση. Προβληματίζει πράγματι το δίδαγμα και πρότυπο της όποιας θρησκείας, όταν δεν προάγει την ειρηνική συμβίωση των ανθρώπων, όταν δεν προστατεύει τα αυτονόητα ανθρώπινα δικαιώματα, όταν δεν μεριμνά για την ομαλή εξέλιξη του ανθρώπινου είδους πάνω σε βάσεις εποικοδομητικής συνεργασίας και δημιουργίας. Μέσα σ΄ αυτό το σκηνικό μία καλή θέση έχει η ορθόδοξη χριστιανική μας διδασκαλία που απαλλαγμένη από ασήμαντες φθοροποιές αντιπαραθέσεις στο εσωτερικό της μπορεί να διαδραματίσει έναν σημαντικό ρόλο στο παγκόσμιο προσκήνιο.

Από αρχαιοτάτων χρόνων βλέπουμε τις θρησκευτικές εκδηλώσεις που συνοδεύονται από θυσίες και αίμα. Θυσίες προσφορά στο θεό, σφάζοντας ζώα, για να φθάσουμε σε ανθρωποθυσίες, την Ιφιγένεια στην Αυλίδα για να επιτύχει η Αργοναυτική εκστρατεία. Τη βάναυση επίθεση των δικών μας Χριστιανών κατά των μοναδικών και ασύγκριτων έργων τέχνης του δικού μας Ελληνικού μεγαλείου που παρέπεμπαν «στην ειδωλολατρία», σύμφωνα με τους πατέρες της Χριστιανικής μας διδασκαλίας. Γιατί μας ενοχλεί, λοιπόν, σήμερα η δράση των Ταλιμπάν που βλέπουμε μέσα από τους τηλεοπτικούς μας δέκτες να βομβαρδίζουν και καταστρέφουν εκπληκτικά μνημεία στο Αφγανιστάν με μόνη αιτία ότι κατασκευάστηκαν για να υμνήσουν το θεό μιας άλλης θρησκείας, των Βουδιστών; Να θυμηθούμε τις συρράξεις με ποταμούς αίματος στο όνομα και για λογαριασμό της Χριστιανικής θρησκείας; Θυμόμαστε άραγε από τα εγχειρίδια της ιστορίας τους Βουλγαροκτόνους που διακρίθηκαν για τις επιδόσεις τους κατασφάζοντας τους «άπιστους»; Τα ίδια δεν λένε και πράττουν οι Ταλιμπάν σήμερα;

Να θυμηθούμε τις Σταυροφορίες που βαρύνουν τους Χριστιανούς Καθολικούς και με το δίκιο μας τις επικαλούμαστε εμείς οι Ορθόδοξοι. Τον ίδιο όρο «σταυροφορία» επέλεξε ο Πρόεδρος Μπους κηρύσσοντας την επίθεση κατά του Αφγανιστάν και του Μπιν Λάντεν, για να θυμίσει στην ανθρωπότητα και κυρίως στους Μουσουλμάνους τα κρίματα των Χριστιανών. Αλλά γιατί να ανατρέχουμε στο απώτερο παρελθόν και να μην στρέψουμε το βλέμμα μας στα διαδραματιζόμενα σήμερα στην Ιρλανδία με τον αλληλοσπαραγμό μεταξύ των Χριστιανών, Καθολικών και Προτεσταντών, που δεν λέει να κοπάσει;

Με τι τίτλους και τι περγαμηνές νομιμοποιείται ο δυτικός λεγόμενος κόσμος να στραφεί κατά των Μουσουλμάνων μέσα σε πλαίσια ενός θρησκευτικού πολέμου;

-Αλλά μήπως και τα εφόδιά μας για έναν πόλεμο πολιτισμών, μας φέρνουν κάποια ασφαλή πλεονεκτήματα;

Ξεσπάθωσε πρόσφατα ο Ιταλός Πρωθυπουργός κ. Μπερλουσκόνι, ευρισκόμενος μάλιστα στο Βερολίνο, [μιλάμε για σχοινί στο σπίτι του κρεμασμένου;] κατά των φανατικών Μουσουλμάνων τονίζοντας τη διαφορά και το προβάδισμα του δυτικού μας πολιτισμού για να του θυμίσουν με πληρωμένη απάντηση, ότι στους Γερμανούς χρεώνεται η γενοκτονία κατά των Εβραίων και τόσες άλλες φρικαλεότητες στο Νταχάου, στο Άουσβιτς, στα διάφορα στρατόπεδα συγκεντρώσεων, στα μέτωπα με τις ομαδικές εκτελέσεις, που στην Ελλάδα άφησαν ανεξίτηλα ίχνη [Καλάβρυτα, Δίστομο, Καισαριανή κλπ, κλπ], εγκλήματα κατά τις ανθρωπότητας στη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου.

Αλλά και οι ίδιοι οι Εβραίοι, αυτός ο πονεμένος λαός που πλήρωσε ακριβά και πολλές φορές βρέθηκε κοντά στον Ελληνικό λαό, ακόμη και στις τάξεις του μετώπου, τόσο το τακτικού στρατού στην Αλβανία, όσο και στο αντάρτικο, δείχνουν πράγματι να έχουν λάβει τα σωστά μαθήματα από την σκληρότατη εμπειρία;

Η ανοιχτή πληγή της Παλαιστίνης, οι φοβερές εικόνες με τους σιδηρόφραχτους ισραηλινούς της σήμερον, με τον τέλειο εξοπλισμό, με τα τανκς τελευταίας λέξης της τεχνολογίας και από την άλλη μεριά τα παιδιά της Παλαιστίνης που στα τρυφερά χρόνια της παιδικής τους και εφηβικής ηλικίας δεν μπόρεσαν να εξασφαλίσουν στο ήλιο μοίρα, στον τόπο που γεννήθηκαν αυτά και οι πρόγονοί τους, κρατώντας πέτρες και σφενδόνες, να ποδοπατούνται χωρίς οίκτο, χωρίς σταματιμό από αυτούς που βίωσαν τη γενοκτονία.

Με τι εχέγγυα πάμε εμείς οι δυτικοί σ΄ αυτόν τον πόλεμο των πολιτισμών;

Οι χαώδεις διαφορές με το μουσουλμανικό στοιχείο, είτε αυτές τεκμηριώνονται πάνω στη βάση των θρησκειών, είτε πάνω στη διαφορά της κουλτούρας είναι πράγματι μεγάλες και υπαρκτές. Το ερώτημα όμως είναι αν οι διαφορές αυτές θα γεφυρωθούν με τη δύναμη των όπλων και της αιματοχυσίας ή μέσα από το δρόμο της επικοινωνίας, της καταλλαγής και της συνεννόησης.

Βιώνουμε ημέρες και ώρες αμφιβολίας για το αύριο. Όσο γρηγορότερα επικρατήσει η σύνεση και η κοινή λογική, τόσο το καλύτερο.