FtS43
Μας ζητήθηκε και ευχαρίστως δίνουμε μερικά βασικά στοιχεία για τον όρο αυτό που δεν είναι πλήρως κατανοητός.
Ετσι λοιπόν θα λέγαμε ότι “αειφόρος” είναι εκείνη η μορφή ανάπτυξης που ικανοποιεί τις ανάγκες του παρόντος χωρίς να διακυβεύει την προσδοκία των μελλοντικών γενεών να ικανοποιήσουν τις δικές τους ανάγκες. Μιλάμε γι αυτές τις τακτικές και συμπεριφορές μας που διασφαλίζουν τη διατήρηση της γενικής ισορροπίας και της αξίας των αποθεμάτων του φυσικού κεφαλαίου.
Σε ποιούς απευθύνονται αυτές οι συστάσεις;
Κατ αρχήν σ αυτούς που σχεδιάζουν και πραγματοποιούν επενδύσεις, διάφορα έργα με επίπτωση στο περιβάλλον, τους φυσικούς πόρους. Απευθύνονται στους καταναλωτές αγαθών και υπηρεσιών από τους οποίους αξιώνονται αλλαγές, “προσαρμογές” στα καταναλωτικά πρότυπα, τη συμπεριφορά των και τον τρόπο ζωής κυρίως στις λεγόμενες αναπτυγμένες χώρες. Η αειφόρος ανάπτυξη αργά ή γρήγορα -και πάντως όσο πιο γρήγορα, τόσο το καλύτερο για την ανθρωπότητα- επιβάλλει και ανοίγει εντελώς νέους ορίζοντες στα μέχρι τώρα δεδομένα και τα περίπου αυτονόητα. Η επιβαλλόμενη Οικολογική Αναδιάρθρωση θα αγγίξει τους πάντες και τα πάντα: Στη σκέψη, στο σχεδιασμό, στην Οικονομία, στην Τεχνολογία, στο Δίκαιο, στην Εκπαίδευση, στα πρότυπα, τις αξίες και τη στάση ζωής.
Η οικολογική διάσταση δεν μπορεί πλέον και δεν πρέπει να αποτελεί αμελητέα πτυχή ή υποταγμένη παράμετρο στον κάθε οικονομικό σχεδιασμό. Η πρόληψη και πρόβλεψη κάθε αρνητικής επίδρασης στο περιβάλλον και το φυσικό πλούτο θα λαβαίνεται σοβαρά υπόψη στην πραγματοποίηση μιάς επένδυσης, στην παραγωγή ενός προϊόντος ή μιάς υπηρεσίας. Αυτή η προληπτική τακτική έρχεται να υποκαταστήσει την ατελέσφορη και διάτρηρη αρχή που γνωρίσαμε μέχρι τώρα με τον έλεγχο και την καταστολή: “πληρώνει αυτός που ρυπαίνει, φθείρει, καταστρέφει και επιβαρύνει το περιβάλλον”.
Τα “θεραπευτικά” μέτρα που ίσχυσαν με την αντιρρυπαντική τεχνολογία δεν φαίνεται πλέον ότι ανταποκρίθηκαν πλήρως στους επιθυμητούς στόχους, αφού ορισμένες μόνο φορές επιτυγχάνεται δραστική μείωση των ρυπαντικών φορτίων, ενώ σε άλλες περιπτώσεις δημιουργούν νέους, πρωτόγνωρους ρύπους και περιβαλλοντολογικές επιβαρύνσεις. Αυτή η διαπίστωση έρχεται να ενισχύσει αποφασιστικά την αναγκαιότητα της πρόληψης.
Η αειφόρος ανάπτυξη υπαγορεύει, όπως φάνηκε από όσα αναφέραμε, νέα κοινωνικο-οικονομικά μοντέλα για την παραγωγή, διακίνηση και κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών και κατ επέκταση θέτει το θέμα της Δίκαιης κατανομής και διαχείρισης των πόρων του πλανήτη ανάμεσα σε έθνη, λαούς και περιοχές σε ολόκληρο τον κόσμο. Να λάβουμε για παράδειγμα υπόψη μας ότι ένα παιδί που ζει στην Ευρωπαϊκή Ενωση θα καταναλώσει στη διάρκεια της ζωής του 20 φορές περισσότερους φυσικούς πόρους απ ότι ένα παιδί που γεννιέται στις αναπτυσσόμενες χώρες. Ενα παιδί των ΗΠΑ θα καταναλώσει διπλάσιους φυσικούς πόρους από ένα παιδί στην Ευρώπη!
Αυτές οι διαπιστώσεις αναδεικνύουν σε κορυφαίο αξίωμα την προτροπή: “μη τρως το σπόρο, που θα σου χρειασθεί για να σπείρεις τη σοδειά της επόμενης χρονιάς”.
Ο ρόλος της εκπαίδευσης είναι εδώ πρωταρχικός και κρίσιμος, ώστε να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες για την επίτευξη της αειφορίας, να προσδιορίσει τις μεγάλες ευθύνες πολιτών και κοινωνιών από την δημιουργούμενη τεράστια ανισορροπία που προκαλείται στα οικοσυστήματα και στα αποθέματα φυσικών πόρων από την μη συνετή διαχείρισή των. Να προβάλλει πέρα από γνώσεις και ευθύνες, την ηθική διάσταση για την αειφορία, τόσο σε ατομικό, όσο και σε συλλογικό επίπεδο, που υπερβαίνει τα εθνικά όρια και εγγίζει την παγκόσμια κοινωνία.
ΓΝΑ