FtS110

Γεωργίου Πούλιου

Ρούμελη: Το μεγάλο αυτό τμήμα της Ελλάδος στο οποίο γράφτηκαν πολλά ένδοξα γεγονότα, από των αρχαιοτάτων χρόνων, μέχρι τους νεώτερους χρόνους, έχει να επιδείξει ένα από τα μεγαλύτερα και ενδοξότερα σύμβολα της Ελληνικής Επανάστασης, την Έξοδο του Μεσολογγίου.

Η Ρούμελη αποτελείται από πέντε Νομούς: Αιτωλοακαρνανία, Ευρυτανία, Βοιωτία, Φωκίδα και Φθιώτιδα. Στη Φθιώτιδα περιλαμβάνεται και η Λοκρίς.

Το όνομα Λοκρίς, κατά τον καθηγητή Σταύρο Θεοφανίδη, το πήρε από τον ημίθεο Λοκρό, που ήταν γιος του Δία (βλ. το βιβλίο του τα Αγγλικά είναι Ελληνική διάλεκτος, σελ. 131). Κατά τον Νικόλαο Μπάτσο, το όνομα το πήρε από τη λέξη Λεκρός που σημαίνει κέρατο ελαφιού. Οι Λοκροί (Οπούντιοι), τα τόξα τους τα έφτιαχναν από τα κέρατα των ελαφιών που αφθονούσαν στην περιοχή.

Ο ιστορικός και ερευνητής Νικόλαος Μπάτσος έχει ερμηνεύσει το γενεαλογικό δένδρο των Λοκρών. Αρχίζει από τον Προμηθέα, πηγαίνει στον Δευκαλίωνα, φθάνει στον Λοκρό από τον οποίο γεννήθηκε ο Οπούντιος, ο γενάρχης των Οπουντίων Λοκρών και μέσα σ’ αυτούς και ο Αίαντας ο Λοκρός (έτος 2, αρ φύλ. 5, έτος 2006- τον πίνακα θα βρείτε στην έγκριτη εφημερίδα Αίας ο Λοκρός, έτος 2, αρ φύλ. 5, 2006).

Όσοι έμεναν στο ανατολικό μέρος της Λοκρίδας, λεγόντουσαν Οπούντιοι Λοκροί. Όσοι έμεναν στο δυτικό μέρος της Λοκρίδας ονομάζονταν Εσπέριοι Λοκροί. Όσοι έμεναν κοντά στο όρος Κνημίς (Σπαρτιάς) και προς το Καλλίδρομο, ονομάζονταν Επικνημίδιοι Λοκροί (από το όρος Κνημίς) και αυτοί που πήγαν στην Κάτω Ιταλία, Επιζεφύριοι Λοκροί, από το ακρωτήριο Ζεφύριο (σημερινή Καλαβρία). Και οι τέσσερις κατηγορίες των Λοκρών, Οπούντιοι, Εσπέριοι, Επικνημίδιοι και Επιζεφύριοι είναι Έλληνες. Είναι Έλληνες αυτόχθονες και διακρίνονται για το ομόθρησκο, το ομόγλωσσο, το αίμομο με κοινά ήθη και έθιμα που μας λέγει ο Όμηρος για τους Έλληνες.

Όπως οι Αθηναίοι που είχαν νομοθέτη τον Δράκοντα, οι Σπαρτιάτες το Λυκούργο, οι Λοκροί είχαν το Ζάλευκο. Ζάλευκος θα πει πλήρης φωτός. Φωτεινός. Ο Ζάλευκος ήταν επιζεφύριος Λοκρός και ήταν ο πρώτος Νομοθέτης. Ίσως και παγκοσμίως.

Δυστυχώς η Νομοθεσία του Ζαλεύκου, ως κείμενο, δεν βρέθηκε. Μέρος της Νομοθεσίας διασώθηκε από τον Διόδωρο, τον Σικελιώτη, τον Στοβαίο και τον Δημοσθένη, καθώς και από διάφορες επιγραφές. (Διόδωρος – Σικελιώτης, βιβλ. 12ο, σελ. 69 – Στοβαίος βιβλ. 3ο, σελ. 135 – Δημοσθένης τόμος 8ος κατά Τιμοκράτους σελ. 160 – Επιγραφή Γαλαξιδίου, Περιοδικό Πλάτων σελ. 130, Βιβλιοθήκη Παρνασσού).

Η Νομοθεσία του Ζαλεύκου –των Οπουντίων Λοκρών- δίδασκε το σεβασμ΄’ο προς τους Θεούς. Δίδασκε σεβασμό στη δικαιοσύνη. Υποχρέωνε τον άρχοντα να σέβεται τους πολίτες. Τιμωρούσε τους αισχρούς και τους πρόστυχους. Προστάτευε τους Νόμους από τις μοντέρνες αντιλήψεις.

Ο Δημοσθένης, στον κατά Τιμοκράτους λόγο του, μας λέγει, ότι είχαν περάσει 200 χρόνια και ψηφίστηκε μόνον ένας Νόμος. Ο Νόμος αυτός ψηφίστηκε εξ αιτίας του πιο κάτω περιστατικού. Ένας μονόφθαλμος ήρθε σε προστριβή με το γείτονά του. Ο γείτονάς του τον απείλησε, ότι θα του βγάλει και το άλλο μάτι. Ο μονόφθαλμος ζήτησε την προστασία της Πόλεως. Η πόλις ψήφισε νόμο, όποιος τολμήσει και βγάλει το μάτι του μονόφθαλμου, θα του βγάλουν και τα δύο (Δημοσθένης κατά Τιμοκράτους, σελ. 161-163).

Άλλες διατάξεις: Οι Νόμοι των Οπουντίων Λοκρών προστάτευαν την Ισοπολιτεία. Προστάτευαν τα Ιερά. Κυνηγούσαν τους φοροφυγάδες. Προστάτευαν την ιδιοκτησία και τις κληρονομιές. Όποιος παραβίαζε τους ισχύοντες Νόμους, έχανε την περιουσία του, καθώς και τα πολιτικά του δικαιώματα.

Απαγόρευαν τη χρήση οινοπνεύματος, Κατ’ εξαίρεση και μόνο σε περίπτωση αρρώστιας, αλλά κατόπιν ιατρικής συνταγής. Επιτρέπονταν η χρήση οινοπνεύματος στις γιορτές, μόνο κεκραμένο (με νερό) και ποτέ άκρατο. Στον παραβάτη επεβάλλετο η θανατική ποινή (βλ. Αρχαίο Πνεύμα, Ήλιος – Ζάλευκος σελ. μζ).

Για πρώτη φορά ψηφίστηκε και καθιερώθηκε η βασική ποινική αρχή: Ουδεμία ποινή άνευ Νόμου (Nula pene sine lege). Ο Ζάλευκος είναι ο πρόδρομος αυτής της Παγκόσμιας Βασικής Αρχής. Δεν είναι δυνατόν να δικάσουμε κάποιον χωρίς Νόμο. Οι Νόμοι των Οπουντίων δεν είχαν στόχο την τιμωρία. Ο Ζάλευκος με τη Νομοθεσία του ήθελε να κάνει τίμιους πολίτες και σωστότερες κοινωνίες. Μεταξύ των μέτρων που έλαβε, ήταν το πως να ντύνονται και να κυκλοφορούν οι συμπολίτες του. Οι άνδρες έπρεπε να ντύνονται κόσμια και να μη φορούν χρυσαφικά (στρατηγός με σκουλαρίκια), αλλιώς στιγματίζονταν. Οι γυναίκες έπρεπε να ντύνονται σεμνά. Αυτές που κυκλοφορούσαν αργά τη νύχτα στιγματίζονταν, μοιχαλίδες ή εταίρες. Αυτή ήταν και η ποινή (Ζάλευκος, Ήλιος, Αρχαίο Πνεύμα, σελ. μζ).

Η μοιχεία, στη Νομοθεσία των Οπουντίων Λοκρών, ήταν ατιμωτικό αδίκημα και τη θεωρούσαν βαρυτέρα και από τον βιασμό. ΟΙ αρχαίοι πρόγονοί μας είχαν μεγάλο σεβασμό στην οικογένεια, στα παιδιά και τη γυναίκα τους. Η παρουσία τρίτου προσώπου στην οικογένεια, διατάρασσε την οικογενειακή αρμονία και αποτελούσε κοινωνική αταξία. Την απιστία δεν την ανέχονταν και βεβαίως δεν την ευλογούσαν. Δεν νοείτο παντρεμένη γυναίκα να φέρει στον κόσμο παιδί από άλλον άνδρα. Ο Ζάλευκος εισηγήθηκε νόμο περί μοιχείας και έγινε δεκτός. Η ποινή που επεβάλλετο στον μοιχό, ήταν να του βγάζουν και τα δύο μάτια.. Το νόμο αυτός, πρώτος τον παραβίασε ο γιος του Ζαλεύκου. Το δικαστήριο τον καταδίκασε να του βγάλουν και τα δύο μάτια. Ο Ζάλευκος παρουσιάστηκε στο δικαστήριο και ζήτησε, για να πληρωθεί το γράμμα του νόμου, να βγάλουν δύο μάτια, αλλά το ένα από τον Ζάλευκο, προκειμένου να μην δει το παιδί του τυφλό (βλ. Ήλιος – Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα – Ζάλευκος σελ. μ-ε).

Και τώρα, πώς ψηφίζονταν οι Νόμοι;

Στη Βουλή των Οπουντίων Λοκρών είχαν δικαίωμα όλοι οι Ολκροί να εισηγηθούν έναν νόμο προς ψήφιση. Μπαίνοντας μέσα στην αίθουσα της Βουλής, ο κλητήρας, στο λαιμό του προτείνοντα τον νόμο, έβαζε μία θηλιά (βρόγχο). Εάν ο νόμος του δεν ψηφιζόταν, τραβούσαν το σχοινί και τον έπνιγαν. (βλ. Στοβαίος, τομ. 10ος, σελ. 135-137 και Δημοσθένης κατά Τιμοκράτους, σερλ. 161).

Όπως προανέφερα, η Νομοθεσία των Οπουντίων Λοκρών διασώθηκε και από τις επιγραφές. Η σπουδαιοτέρα είναι η επιγραφή του Γαλαξιδίου (Οιάνθεια- Λεπτομέρειες θα βρείτε στο περιοδικό Πλάτων, σελ. 130 και στο βιβλίο του Αταλαντικού γεωπόνου, τώρα μακαρίτης, Μάνθου Χριστόφορου).

Τελειώνοντας πρέπει να επισημάνω και τα πιο κάτω:

Ο Όμηρος μας λέγει, ότι στον τρωικό πόλεμο, πολέμησαν οι Οπούντιοι Λοκροί με τόξα και σφενδόνες (Παυσανίας Αττικά Α σελ. 60 § 23). Ο Ηρόδοτος μας λέγει ότι οι Πούντιοι Λοκροί έλαβαν μέρος πανστρατιά στις Θερμοπύλες (Ηρόδοτος Ζ Πολύμνια § 203). Αυτό το επιβεβαιώνει και ο Διόδωρος ο Σικελιώτης (βιβλίο 11ο, σελ. 43). Ο δε Έλληνας γεωγράφος Στράβων, διέσωσε το επίγραμμα που γράφτηκε στο πολυάνδριο (νεκροταφείο) των Θερμοπυλών (Στράβων, Άπαντα 9, σελ. 145):

Επίγραμμα

Θρηνεί αυτούς που χάθηκαν για την Ελλάδα, πολεμώντας Μήδους, Οποείς, η πρωτεύουσα των Λοκρών με τους τίμιους Νόμους.

Καλλιθέα, 19.04.2010