FtS110

Η Ελλάδα καλείται να αντιμετωπίσει 7 μεγάλες περιβαλλοντικές πληγές.

Πρώτη και κύρια οι πυρκαγιές την τελευταία πενταετία. Το λεκανοπέδιο έχασε το 30% των δασών του. Το 2007 αποτεφρώθηκαν 49.000 στρέμματα στην Πάρνηθα και εν συνεχεία (2008), άλλα 200.000 στη βόρεια Αττική. Τα σχέδια για νέους αυτοκινητόδρομους (βλ. Υμηττό) και η ασυγκράτητη τσιμεντοποίηση εγκυμονούν πρόσθετους κινδύνους για το λεκανοπέδιο.

Δεύτερη «πληγή» είναι η εξάπλωση της ερημοποίησης δηλ. της απονέκρωσης του εδάφους από τους απαραίτητους για τη βλάστηση πόρους. Το φαινόμενο επεκτείνει τη δράση του: 15% των ελληνικών εδαφών έχει ερημοποιηθεί και πάνω από 35% διατρέχει σοβαρό κίνδυνο να υποστεί τα ίδια. Η σπατάλη των υδατικών πόρων, η υφαλμύρωση και οι καταστροφικές πυρκαγιές αποτελούν τους κύριους παράγοντες ερημοποίησης στη χώρα μας.

Ακολούθως η μόλυνση των υδατικών πόρων αποτελεί την τρίτη «πληγή». Αυξημένη είναι η ρύπανση του Σαρωνικού, στην Ελευσίνα και στο Θερμαϊκό. Ανάλογη είναι κατάσταση στον Αμβρακικό, Παγασητικό και Αργολικό, ενώ το πιο γνωστό πρόβλημα, όσον αφορά τους ποταμούς, είναι αυτό του Ασωπού.

Τέταρτη «πληγή» για την Ελλάδα είναι η εξαφάνιση της πανίδας. Δραματική μείωση του πληθυσμού παρατηρείται για πολλά ζώα, όπως καφέ αρκούδα, καρέτα – καρέτα, μαυρόγυπας, λύκος, μεσογειακή φώκια μονάχους – μονάχους, το κοινό δελφίνι και πολλά είδη ψαριών.

Στη συνέχεια, ως πέμπτη «πληγή» ακολουθεί η υπερκατανάλωση λιγνίτη και η πεπαλαιωμένη τεχνολογία στις ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες, που ρυπαίνουν το περιβάλλον, αλλά και εξαντλούν το στρατηγικής σημασίας εθνικό καύσιμο, το λιγνίτη. Αξίζει να σημειωθεί ότι δύο ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες της ΔΕΗ –αυτές του Αγίου Δημητρίου και της Καρδιάς Κοζάνης- έχουν επανειλημμένα επισημανθεί ως «πρωταθλήτριες» στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην Ευρώπη.

Προ-τελευταία «πληγή» είναι τα αιωρούμενα σωματίδια και τα οξείδια του αζώτου, του βενζολίου και των υδρογονανθράκων που εκπέμπονται από τα αυτοκίνητα. Περισσότεροι από 1.000 θάνατοι ετησίως στο λεκανοπέδιο συνδέονται με το όζον και τα μικροσωματίδια.

Η τελευταία «πληγή» στη χώρα μας είναι οι Χώροι Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) και οι ανεξέλεγκτες χωματερές παρόλο που όλη η Ευρώπη έχει καταφύγει σε σύγχρονες μεθόδους διαχείρισης των απορριμμάτων της, όπως η κομποστοποίηση και η ανακύκλωση. Την ώρα που ο μέσος Ευρωπαίος μειώνει τον όγκο των οικιακών του απορριμμάτων, οι Έλληνες αυξάνουν από χρόνο σε χρόνο τον όγκο των σκουπιδιών τους, φθάνοντας το 1,3 κιλό την ημέρα.

Αυτές είναι ενδεικτικές για τον χάρτη των περιβαλλοντικών προβλημάτων στη χώρα μας. Εάν θέλαμε να απαριθμήσουμε τα περιβαλλοντικά προβλήματα στη χώρα μας δεν θα μας έφταναν πάρα πολλές σελίδες. Εντούτοις οι προτεραιότητες του ΠΑΚΟΕ για αυτά είναι δύο: Το νερό και τα σκουπίδια.

***
Από το περιοδικό Ξυλοκαστρινές Διαδρομές, Τεύχος Νο 48 Ιανουάριος – Μάρτιος 2010, σελ. 7