FtS39

Μία ωραία πρωτοβουλία που αξίζει να βρει μιμητές, δεν μπορεί να μην προσεχθεί από τη ΦτΣ και τους Σκαμνιώτες.

Με πρωτοβουλία του Εμποροεπαγγελματικού Συλλόγου Ιθάκης, της Τοπικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Ιθάκης και Κεφαλληνίας και του Τεχνικού Επιμελητηρίου Δυτικής Ελλάδας και την χρηματοδότηση του ΥΠΕΧΩΔΕ, Υπουργείου Ανάπτυξης και ΤΕΔΚ Κεφαλληνίας και Ιθάκης, πραγματοποιήθηκε από 09.07 έως 11.07.1997 στην Ιθάκη Συνέδριο με θέμα τους παραδοσιακούς Οικισμούς.

Από τις επιτυχείς εργασίες του Συνεδρίου, διαμορφώθηκε ψήφισμα που αναφέρει τα εξής:

1. Εμείς οι εκπρόσωποι τοπικών αρχών των παραδοσιακών οικισμών …

Εκφράζουμε τη βαθειά μας ανησυχία και αγωνία για το μέλλον και την επιβίωση εκατοντάδων οικισμών της χώρας μας που απειλούνται με κατάρρευση, εξαφάνιση, αλλοίωση ή καταστροφή.

Διαπιστώνουμε πως η κρατική αστοργία, η έλλειψη προγραμματισμού, ο συγκεντρωτισμός, η άνιση ανάπτυξη, η έλλειψη περιφερειακής αποκεντρωτικής πολιτικής, η μη ενδυνάμωση και μεταφορά πόρων και αρμοδιοτήτων στις αιρετές τοπικές αρχές, είναι οι λόγοι για την ανησυχία που εκφράζεται.

Πιστεύουμε πως η διατήρηση και η ανάδειξη της πολιτιστικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της χώρας και ιδιαίτερα των παραδοσιακών οικισμών και περιοχών, αποτελεί πρωταρχική αξία και βασικό μέσον για την ανάπτυξη της χώρας.

Απαιτούμε την εκπλήρωση των συνταγματικών επιταγών, σύμφωνα με τις οποίες πρέπει να εξασφαλίζεται ο ορθολογικός χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός με τα πρότυπα της πολεοδομικής και αρχιτεκτονικής επιστήμης, προκειμένου να διασφαλίζονται οι καλύτεροι δυνατοί όροι διαβίωσης και λειτουργίας στους οικισμούς.

Θεωρούμε πως αποτελεί βασική προτεραιότητα η προστασία, η ενίσχυση και προβολή των διατηρητέων οικισμών, η βελτίωση της αισθητικής και της φυσιογνωμίας τους, η εξασφάλιση της βιωσιμότητας, του αξιοβίωτου και της αειφόρου ανάπτυξης σ αυτούς.

Ζητάμε να τηρηθούν οι αρχές και διακηρύξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι αποφάσεις της UNESCO, η πράσινη βίβλος για το αστικό περιβάλλον, η ατζέντα 21, το άρθρο 24 του Συντάγματος και το άρθρο 24 του Δκ.Κ.

Επειδή τα οικονομικά μέσα που διαθέτουμε, το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο και η πολιτική που ακολουθείται για το μεγάλο αυτό ζήτημα, είναι ανεπαρκή, αποσπασματικά και αναποτελεσματικά, επιβάλλεται η χάραξη και η εφαρμογή μιας νέας εθνικής κλίμακας στρατηγικής για τη σωτηρία των παραδοσιακών οικισμών.

2. Για το σκοπό αυτό προτείνουμε τα παρακάτω συγκεκριμένα μέτρα:

2.1. Αποκέντρωση και μεταφορά αρμοδιοτήτων και πόρων με βάση προγράμματα και ευρείες προγραμματικές συμβάσεις μεταξύ των ενδιαφερομένων και εμπλεκομένων τοπικών αρχών, κρατικών φορέων και οργανισμών, καθώς και των επαγγελματικών ενώσεων και των συνδικαλιστικών φορέων.

2.2. Να προωθηθεί ο ολοκληρωμένος χωροταξικός, πολεοδομικός, περιβαλλοντικός σχεδιασμός των παραδοσιακών οικισμών και περιοχών, να χωροθετηθούν και να οριοθετηθούν με σαφήνεια και με βάση το παραπάνω θεσμικό πλαίσιο.

2.3. Να βελτιωθεί το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο για τους παραδοσιακούς οικισμούς, αφού το υπάρχον είναι ανεπαρκές και αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την βιωσιμότητά τους, λαμβάνοντας υπόψη τις σύγχρονες ανάγκες με εξειδίκευση, απλούστευση και εξατομίκευση των ρυθμιστικών κανόνων ανάλογα προς την ιδιαιτερότητα του κάθε οικισμού.

2.4. Να προωθηθούν προγράμματα ολοκληρωμένης τοπικής ανάπτυξης, διατομεακής συνεργασίας από τους αρμόδιους φορείς, όπως το ΥΠΕΧΩΔΕ, το ΥΠΠΟ, το Υπουργείο Εσωτερικών, το Υπουργείο Ανάπτυξης (Τουρισμός), το ΥΠΕΘΟ, Μεταφορών, Εμπορικής Ναυτιλίας, Υπουργείο Γεωργίας και Δασών.

2.5. Να δοθούν οικονομικά και φορολογικά κίνητρα, ειδικές ενισχύσεις και επιδοτήσεις για όσους συντηρούν, ανακαινίζουν ή κατασκευάζουν κτίρια σε παραδοσιακούς οικισμούς.

2.6. Να ενισχυθούν και να στελεχωθούν οι ΟΤΑ και οι Νομαρχιακές και κρατικές Πολεοδομικές Υπηρεσίες με κατάλληλο και επαρκές προσωπικό, προκειμένου να ανταποκριθούν στα καθήκοντα που επιβάλλονται.

2.7. Να θεσπισθούν ειδικοί πόροι για τη χρηματοδότηση οικοδομών, κοινωφελών και κοινοχρήστων έργων, κατασκευή δικτύων υποδομής, προγράμματα κατάρτισης, ενημέρωσης και ανάπτυξης.

2.8. Να υποβληθούν και να υλοποιηθούν κατάλληλα κοινοτικά και κρατικά προγράμματα και πρωτοβουλίες για όλους τους φθίνοντες παραδοσιακούς οικισμούς της χώρας.

2.9. Να ληφθούν μέτρα ενθάρρυνσης, παραμονής και προσέλκυσης νέων κατοίκων με μόνιμη βάση. Να καταρτιστούν προγράμματα καταπολέμησης της ανεργίας, εκπαίδευσης, κατάρτισης και απασχόλησης των νέων και των ανέργων σε επαγγέλματα και τέχνες που συνδέονται με τα έργα και τις υπηρεσίες που έχουν ανάγκη οι παραδοσιακοί οικισμοί.

2.10. Να συσταθεί οριζόντιο δίκτυο συνεργασίας και ανταλλαγών μεταξύ των παραδοσιακών οικισμών και πόλεων της χώρας. Να δημιουργηθεί τράπεζα Πληροφοριών και δεδομένων για τις ανάγκες του δικτύου. Να αναπτυχθεί διαπεριφερειακή συνεργασία σε τοπικό, Εθνικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο με ομοειδείς ενδιαφερόμενους φορείς.

2.11. Να συνδυαστεί η προστασία και ανάπτυξη των παραδοσιακών οικισμών και περιοχών της χώρας με συνδυασμένα προγράμματα και μορφές παιδείας, εναλλακτικού Τουρισμού και Πολιτισμού, όπως του Οικοτουρισμού, του αγροτουρισμού, του πολιτιστικού, θρησκευτικού, περιηγητικού, θαλασσίου, συνεδριακού και ψυχαγωγικού τουρισμού.

2.12. Να καταρτισθούν ειδικά προγράμματα ενημέρωσης και προβολής με όλα τα οπτικοακουστικά, ηλεκτρονικά και μαζικά μέσα επικοινωνίας και μέσω της δημόσιας εκπαίδευσης. Να ενθαρρυνθούν οι εκπαιδευτικές ανταλλαγές, πολιτιστικές εκδηλώσεις, οι αδελφοποιήσεις και χορηγίες στους προστατευτέους παραδοσιακούς οικισμούς.

Ειδικότερα

2.13. Αποφασίζεται με την οικονομική κάλυψη του Τεχνικού Επιμελητηρίου Δυτικής Ελλάδος, η σύνταξη μελέτης από Αρχιτέκτονες που εργάζονται στην ……., ως πρόταση προς το ΥΠΕΧΩΔΕ για την ανασύνταξη του Κανονισμού Δόμησης της …..

2.14. Να ζητηθεί άμεσα από το Υπουργείο Παιδείας και το ΥΠΕΧΩΔΕ να στηρίξουν πρόταση για ίδρυση Δημόσιου ΙΕΚ με αντικείμενο την εκμάθηση των παραδοσιακών τεχνών.

2.15. Αποφασίζεται η οργάνωση Πανελλήνιας Ημερίδας τον Οκτώβρη του 97 στην Άνω Σύρο με αντικείμενο την ιδρυτική Πράξη του Δικτύου Παραδοσιακών Οικισμών που θα έχει Έδρα την Ιθάκη.

2.16. Επίσης το Πανελλήνιο Συνέδριο των παραδοσιακών Οικισμών των περιοχών της χώρας να γίνει στη Μήθυμνα Λέσβου την Άνοιξη του 98.

Απόστολος Δοσούλας