Η Πατρίτση

FtS88 Πάνου Φούντα Μες στην υπόγα είναι κλεισμένηη μικρή Πατρίτση η καημένημε μάτια γαλανά, ξανθιά μαλλιάωραία και αφράτηώριμη για τον πελάτη … Νόστιμη είναι στο κρεβάτιξαπλωμένη κι όλο κλαίειπου δεν κατάλαβε, όπως λέειπως βρέθηκε εκεί κλεισμένη.Πάντα το κεφάλι σκύβεικι’ όλο […]

Ο Γερο-Καλλίδρομος

FtS89 του αειμνήστου Ευάγγελου Πλαστήρααναδημοσίευση από την εφημερίδα «Παλαιοχώρι»,φύλλο 125 Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2006 -«.. Πες μας Γερο-Καλλίδρομε, τόσες χιλιάδες χρόνια,τι είδανε τα μάτια σου, τι γροίκησαν τ’ αυτιά σου;»-«.. Σαν τι να πρωτοθυμηθώ, και τι να μολογήσω!… Είδα του Ξέρξη τις […]

Νοσταλγία

FtS90 Ευθυμίου Β. Μερτζάνη, από το Παλαιοχώρισε απόδοση Μαρίας Ηλ. Γαλανοπούλουαναδημοσίευση από την Εφημερίδα «Παλαιοχώρι» Φύλλο Νο 125 Οκτώβριος – Δεκέμβριος 2006 Πεθύμισα μανούλα μου κοντά σου να γυρίσω,τη ζεστασιά σου να γευτώ, ευχή και καλοσύνη.Μακριά από το άγχος το […]

Ο Στρούντζας ο αμπελουργός

FtS91 Σκάψε το συ αφεντικό,το χώμα να’ ναι δροσερότ’ αμπέλι να καρπίσεικαι κρασί να σου χαρίσει. Φέρε την ξανθιά σου δούλααφεντικό για να θειαφίσειτο αμπέλι να ξεφυλλίσεικαι σταφύλια να γεμίσει. Είναι όμορφα εκείτην αυγή τη δροσερήκι ο Αυγερινός ψηλάτα χάδια […]

Ο Μυλωνάς

FtS91 Μυλωνά – Μυλωνά,Να μ΄ αλέσεις τ΄ άλεσμα. Να στ΄ αλέσω, δεν μπορώ,κούκλα μου, να σε χαρώ. Το γρί – γρί εχάλασε,το λιθάρι. Μυλωνά – Μυλωνά,άλεσ’ το να με χαρείς,και, ό,τι θέλεις, θα το βρεις. Δεν έχουμε νερό,Δεν έχουμε καιρό. […]

Σαν τέτγις μέρις Κ’ στουγέννουν

FtS95 Τ’ Δίχτουρα Ζαμπού Σαν τέτγις μέρις, Κ’ στουγεννιάτκις –μια βουλά-πιρασμένα ξιθουργιασμένα όν’ρα παλιά.Κ’στούγιννα κι Αϊ Βασίλ’-θ΄μάστι βρε παλιόφ’λ’! Τ’ς σφάχτις μέσα στ’ς αυλές,μρουστά μας να σφάζ’νι τα χοιρ’νάθριφτάρια –καλουθριμμένα,κι στα πάτιρα να τα κριμάν απ’ τα τσιγκέλια.Να μαζεύουντι σι […]

Τ’ αρνιά στου λάκκου

FtS97   Γ’τον’ κι σ’χουργιανοί,μ’κροί κι μ’γάλοι.-Κ’στός Ανέστ’!– Αλ’θώς Ανέστ’!Σήμιρα είνι Λαμπρή,– μιγάλ’ μέρα κι λαμπιρή. Τ’ράτι – πέραάναψαν φουτγιές οι άλλ’,καίγιτι του Δέλφνουκι του Κουμαρίτσ’.Καπνιούργιασι η κ’λάδα απ’ τουν καπνό,δεν γλέπουμι Οίτ’ κι Ασουπό. Τούτ’ τ’ στ’γμή,δεν ιφκιράμι,ούλ’ δραμάμι.Φέρτι […]

Ποδαρικό

20121230 GA Πολλοί άνθρωποι είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί ακόμα και σήμερα ποιος θα κάνει ποδαρικό στο σπίτι τους. Έτσι από την παραμονή λένε σε κάποιο δικό τους άνθρωπο, που τον θεωρούν καλότυχο και γουρλή, να έρθει την Πρωτοχρονιά να τους κάνει […]

Το σπάσιμο του ροδιού

201212 ΓΑ Το σπάσιμο του ροδιού το πρωί της Πρωτοχρονιάς, μετά την εκκλησιαστική λειτουργία του Αγίου Βασιλείου, είναι μια παράδοση που τη συναντάμε έντονα στη χώρα μας. Ο νοικοκύρης κάθε σπιτιού φέρει στον εκκλησιασμό μαζί του ένα ρόδι. Όταν η […]

Βασιλόπιτα

20121230 ΓΑ Το κόψιμο της βασιλόπιτας είναι από τα ελάχιστα αρχέγονα έθιμα που επιβιώνουν. Στην αρχαιότητα υπήρχε το έθιμο του εορταστικού άρτου, τον οποίο σε μεγάλες αγροτικές γιορτές όπως τα Θεσμοφόρια, οι αρχαίοι Έλληνες προσέφεραν στους θεούς. Στο Σκαμνό φαίνεται […]

Γουρουνάκια

20121229 GA Κάθε σπίτι στο Σκαμνό εξέτρεφε τα παλιότερα χρόνια το δικό του γουρουνάκι. Η διαδικασία ξεκινούσε λίγο μετά το Πάσχα. Μέχρι τα Χριστούγεννα αποκτούσε τεράστιες διαστάσεις. Το σφάξιμο των χοίρων πυροδοτούσε ένα ιδιότυπο πανηγύρι στο χωριό με τους μεζέδες, […]

Η θέση της γυναίκας στη ρουμελιώτικη ύπαιθρο

FtS112 Βίκτωρ Σαμπώ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΑπόσπασμα από το ανέκδοτο βιβλίο του Παλαιοχωρίτη Βίκτωρα Σαμπώ, με το προσωρινό τίτλο, «ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΝΤΟΠΙΟΛΑΛΙΑΣ – ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΗΣ ΕΠΟΝΟΜΑΖΟΜΕΝΗΣ ΓΟΥΡΝΑΣ (ΔΗΛΑΔΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΠΟΥ ΠΕΡΙΚΛΕΙΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΟΡΗ ΠΑΡΝΑΣΣΟ – ΓΚΙΩΝΑ – ΟΙΤΗ – ΚΑΛΛΙΔΡΟΜΟ […]