FtS41
Η ΦτΣ έχει το προνόμιο να δώσει μέσα από τις στήλες της ένα κείμενο που απευθύνεται από τον δικό μας διαπρεπή Βυζαντινολόγο, Καθηγητή της Φιλοσοφίας και Αρχιγραμματέα της Ελληνικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής Αμερικής, Δρα Αθανάσιο Φούρλα, στην Ελληνική Παροικία, ένα από τα πλέον επίλεκτα τμήματα της μεγάλης και δημοκρατικής αυτής χώρας, των ΗΠΑ, για τη μεγάλη γιορτή του Ελληνισμού της 25ης Μαρτίου που σε λίγο θα γιορτάσουμε. Αφήνουμε αμέσως τα μεστά από νόημα λόγια του Ελληνα, Λευτεροχωρίτη, διανοητή, να μιλήσουν από μόνα τους:
Εχουν περάσει 177 χρόνια από την ημέρα που ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ύψωσε το λάβαρο της Επαναστάσεως στην Αγία Λαύρα. Οι οπλαρχηγοί και δημογέροντες των υπόδουλων Ελλήνων έδωσαν όρκο βαρύ πάνω στο Ευαγγέλιο: ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ. Ο αγώνας ήταν για του Χριστού την πίστη την αγία και για της πατρίδος την ελευθερία!
Δεν διάλεξαν τυχαία την ημέρα αυτή για το ξεκίνημα του ξεσηκωμού. Η βαθιά τους πίστη, ότι μόνο με τη βοήθεια του Θεού μπορούσαν ν’ αποτινάξουν το ζυγό της δυσβάστακτης και τρισκατάρατης σκλαβιάς τους οδήγησε στην απόφαση αυτή. Δηλαδή να κηρύξουν την έναρξη της Εθνεγερσίας την 25η Μαρτίου.
Η χαρμόσυνη αυτή είδηση συνδυάστηκε συνειδητά με εκείνην του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Ο άγγελος ευαγγελίσθηκε τότε, ότι ο Θεός έπαιρνε σάρκα ανθρώπινη για τη σωτηρία του ανθρωπίνου γένους. Οι πρόγονοί μας με τις ευλογίες της Εκκλησίας μας έπαιρναν τα όπλα για τη σωτηρία του ελληνικού μας Γένους.
Και πέτυχαν οι προπάτορές μας το θεωρητικά ακατόρθωτο: η αδυσώπητη σε βάρος των Ελλήνων αριθμητική και λοιπή υπεροχή του κατακτητή δεν έφερε το προβλεπόμενο αποτέλεσμα, την συντριβή δηλ. των επαναστατημένων Ελλήνων. Ανετράπη δηλ. το μαθηματικά σίγουρο 2+2=4. Οι ολιγάριθμοι και κάθε άλλο παρά καλά εξοπλισμένοι Ελληνες κατόρθωσαν τελικά να επιβάλλουν την ατσάλινη θέλησή τους, να αποκτήσουν ελεύθερη επικράτεια στα πάτρια εδάφη. Η ακράδαντη πίστη στο Θεό υπήρξε η δύναμή τους. Πασίγνωστη είναι η απάντηση του Μακρυγιάννη, όταν του ειπώθηκε στους Μύλους της Αργολίδας από Γάλλο αξιωματικό, ότι με τόσους λίγους άνδρες και τις πρόχειρες οχυρώσεις δεν ήταν δυνατόν να κρατήσει τους πολυάριθμους Τούρκους: Ο Θεός είναι μαζί μας, είπε εκείνος και άδραξε τ’ άρματά του.
Αλλά και ο Αθανάσιος Διάκος, ο θρυλικός αυτός νεαρός κληρικός -για να θυμηθούμε απλά και ενδεικτικά ένα δεύτερο περιστατικό του Αγώνα- πολέμησε με ιδιαίτερη αυταπάρνηση και απαράμιλλο ηρωϊσμό την Ανοιξη του 1821 -Απρίλης μήνας ήτανε- στη γέφυρα της Αλαμάνας. Δεν υποχώρησε μέχρι που πιάστηκε ζωντανός. ΟΙ δελεαστικές προτάσεις των κατακτητών
“Γίνε Τούρκος, Διάκο μου,
την πίστην σου ν΄αλλάξεις,
να προσκυνήσεις το Τζαμί,
την Εκκλησιά ν΄αφήσεις”
και οι υποσχέσεις για πλούτη και μεγαλεία πήραν την απάντηση:
“Εγώ Γραικός γεννήθηκα,
Γραικός και θα πεθάνω”.
Και πράγματι σουβλίστηκε από τους Τούρκους ως πασχάλιος αμνός στη Λαμία και ψήθηκε ζωντανός. Η Γέφυρα της Αλαμάνας, όπου πολέμησε ηρωϊκά, απέχει μόλις λίγες εκατοντάδες μέτρα από τον ιστορικό εκείνον τόπο των Θερμοπυλών, όπου ο γεναίος Λεωνίδας 2200 και πλέον χρόνια πριν από τον Αθανάσιο Διάκο είπε το “μολών λαβέ” στους εξ Ανατολών επιδρομείς και έπεσε εκεί με τους συντρόφους του “τοις ‘κείνων ρήμασι πειθόμενοι” όπως λακωνικά στιχούργησε ο επιγραμματικός ποιητής. Εχει, λοιπόν, διαχρονικότητα το ελεύθερο και ηρωϊκό πνεύμα της φυλής μας.
Και γιατί άραγε τα λέμε όλα αυτά και γιορτάζουμε σήμερα, με παρελάσεις και λοιπές εκδηλώσεις; Για να μην ξενάμε το πόθεν ερχόμαστε, τί είμαστε και ποιές υποχρεώσεις έχουμε. Ενας απλός δημοδιδάσκαλος μας έλεγε ότι “η Ιστορία διδάσκει το παρελθόν, φωτίζει το παρόν και αποκαλύπτει το μέλλον”. Δεν τα λέμε δηλ. αυτά για να κουράζουμε το μυαλό μας και χάνουμε τις ώρες μας. Πρέπει να διδασκόμαστε από τις πράξεις των προγόνων μας, γιατί οι κίνδυνοι είναι πάντοτε και πανταχού παρόντες, έστω και με διαφορετική μορφή και ένταση. Και, δόξα τω Θεώ, ζούμε σήμερα ελεύθεροι και η πατρίδα μας η Ελλάδα είναι γεωγραφικά ανεξάρτητο κράτος και προκόβει. Η ελευθερία όμως αυτή κα η πρόοδος δεν είναι αυτονόητη και αφ εαυτής δεδομένη: χρειάζεται διαρκή στήριξη και ενίσχυση και όχι μόνο με λόγια.
Αλλά και εμείς, οι έξωθεν και μακράν των γεωγραφικών συνόρων της μητέρας πατρίδας διαβιούντες Ελληνες, έχουμε ιεράν υποχρέωσιν να στηρίζουμε παντοιοτρόπως την γενέτειρά μας ή την γένέτειρα των προγόνων μας. Εχουμε κάθε λόγο να είμαστε υπερήφανοι για το τί κατόρθωσαν εκείνοι στο απώτερο, αλλά και στο νωπό παρελθόν. Δεν είναι ανάγκη να απαριθμήσουμε εδώ τα μεγάλα και θαυμστά επιτεύγματά τους. Είναι πασίγνωστα. Είναι ιερό μας, λοιπόν, καθήκον να μαθαίνουμε τη γλώσσα των προγόνων μας. Και μη νομίζετε ότι απέχουμε πολύ από τον Ομηρο για παράδειγμα. Μόλις 90 γενιές, που αν τις παρατάξουμε σε τριάδες θάχουμε μόλις 30 σειρές, και αν φωνάξει ο τελευταίος της σειράς θα ακουστεί ευκρινέστατα από τον πρώτο, όπως παραστατικά έλεγε κάποιος σοφός δάσκαλος. Η Εκκλησία μας που στάθηκε πάντα πιστός θεματοφύλακας όχι μόνον της θρησκευτικής μας πίστης, αλλά και της λαλιάς των προγόνων μας, μάχεται στην πρώτη γραμμή για τη διατήρηση και διάδοση της ελληνικής γλώσσας. Και εδώ που ζούμε, στη μεγάλη αυτή δημοκρατική χώρα, όχι απλώς δεν έχουμε καταπιέσεις, διωγμούς και εξανδραποδισμούς, κάτι που έζησαν οι πρόγονοί μας κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης τουρκικής σκλαβιάς, αλλά κάθε δυνατότητα και ελευθερία για ανάπτυξη και καλλιέργεια της θρησκευτικής, πολιτιστικής και γλωσσικής μας ταυτότητας. Διαβάζουμε, ότι στη Νέα Υόρκη για παράδειγμα, διδάσκονται περισσότερες από 100 γλώσσες στα σχολεία των διαφόρων εθνικών μειονοτήτων. Εμείς με μια πνευματική κληρονομιά αξεπέραστης αξίας γραμμένης στη γλώσσα μας -εννοώ και το παρόν, ενδεικτικά: Σεφέρης, Ελύτης- έχουμε κάθε λόγο να την μεταδίδουμε στα παιδιά μας με κάθε τρόπο. Και εδώ δεν απαιτούνται οι θυσίες εκείνες των προγόνων, ούτε καν οικονομικές στερήσεις: εκ του περισσεύματος και μόνον μικρόν τι διατιθέμενον μπορεί να φέρει μεγάλο αποτέλεσμα. Το ζωντανό παράδειγμα των Ελλήνων της Βορείου Ηπείρου είναι αποκαλυπτικό και αφοπλιστικό συνάμα: μισόν αιώνα αποκλεισμένοι και παντοιοτρόπως καταπιεζόμενοι δεν έχασαν την ορθόδοξή τους πίστη και την ελληνική τους λαλιά. Τους ακούει κανείς να μιλάνε Ελληνικά που σαγηνεύουν τα αυτιά.
Ας αναλογισθούμε, λοιπόν, εμείς οι Ελληνες της Αμερικής τη θέση μας και ας δραστηριοποιηθούμε εντονώτερα και συντονισμένα στο χώρο της ελληνικής μας παιδείας: είναι η καλύτερη επένδυση που έχουμε να κάνουμε. Οι θησαυροί του κόσμου τούτου δεν μας ακολουθούν στα επέκεινα του τάφου ζωήν.
Το όνομά μας Ελληνες,
η ψυχή μας
Η γλώσσα μας Ελληνική,
η πνοή μας
Η πίστη μας Χριστιανική Ορθόδοξη,
η καρδιά μας
Η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αμερικής με το νέο και σφριγηλό ποιμενάρχη της κ. Σπυρίδωνα έχει τις πόρτες της ορθάνοιχτες για όλους, όσους θέλουν να συνδράμουν στην προσπάθειά της αυτή.
Δρ Αθανάσιος Φούρλας